İstismarın engellenmesine ve istismarla karşı karşıya kalan çocuğa ailelerin nasıl davranılması gerektiğine dair konuşan Uzman Klinik Psikolog Reyhan Algül, çocuğa 'bedeninin kendisine ait olduğunun' ve 'hayır diyebilmenin' öğretilmesinin önemini vurguladı. Çocuğun istismarı gizlemesinin altında ise kendine inanılmayacağından ve tehditten korkmak gibi nedenler olduğunu belirtti.
Habertürk'ten Demet Demirkır'ın sorularını cevaplayan Uzman Klinik Psikolog Algül çocuk istismarını “Psiko-sosyal gelişimini tamamlamamış ve yaşı küçük olan bir çocuğun bir yetişkin tarafından cinsel zevk ve cinsel doyum için kullanılmasıdır. Genital bölgeleri elleme, teşhircilik, röntgencilik, pornografiden ırza geçmeye kadar çok geniş yelpazedeki tüm davranışları kapsamaktadır” şeklinde açıkladı.
Cinsel istismarın çoğunlukla mağdurun tanıdığı biri tarafından uygulandığını, olguların yüzde 80-95’inde istismarcının çocuğun tanıdığı normal görünüşlü biri olduğunu belirten Uzman Klinik Psikolog Reyhan Algül, çocuklara kendilerini istismardan koruyabilmeleri ve ebeveynlere çocuk istismarı hakkında bilmeleri gerekenleri şöyle anlattı:
'Bedenin sana aittir’i öğretmek
"Bedenini ona tanıtmak ve mahrem bölgeleri öğretmek gerekmektedir. Bedeninin özel olduğunu, kendisine ait olduğunu ve mahrem bölgelere kimsenin dokunmaması gerektiği üzerine konuşabilirsiniz. Bazı durumlarda ona bakım vermek için sizin ya da hastalandığında doktorun veya hemşirenin ona dokunabileceğini anlatabilirsiniz.
Mahremiyete saygıyı anlatmak
"Evde herkesin mahremine saygı gösterilmesini sağlayabilirsiniz. Örneğin herkes tuvaletteyken kapısını kapatır ya da bir diğerinin odasına girmeden kapıyı çalarsa, çocuğunuz için iyi örnek oluşturur.
'Hayır'ları öğretmek
"Yakın akrabalar, komşular, tanımadığınız yabancılar çocuğunuzu sevmek, dokunmak isteyebilirler. Bu durumda çocuğunuz istemiyorsa, 'hayır' diyebilir. Hayır demeyi öğretin. Hayır dediği zaman da 'Aa ne ayıp amca/teyze sevsin seni' demeyin.
İyi ve kötü dokunuşun farkını öğretmek
"İyi dokunuş; kendimizi güvende hissettiren, en yakınlarımızın bize dokunuş şeklidir. Kötü dokunuş ise bize kendimizi kötü hissettiren kendimizi üzgün, kafası karışık, korkmuş hissettiren dokunuşlardır. 'Biri sana dokunduğunda kötü hissedersen lütfen bana söyle' deyin.
Sır tutmamasını sağlayın
"Çocuğunuza her ne yaşarsa yaşasın, size gelip anlatması gerektiğini, özellikle kötü olayların sır olarak tutulmaması gerektiğini anlatın."
Uzun süre sokakta bırakmayın, ziyarete gönderirken dikkat edin!
"Çocuğunuzu emin olamadığınız yerlere göndermemek, tek başına uzun saatler sokakta yalnız bırakmamak, yatılı misafirliklere göndermemek, güvenemediğiniz yatılı yerlerde kalmamasını sağlamak alınabilecek önemli tedbirlerdendir”
Çocukların cinsel istismara maruz kalmasının ardından saklamasının nedenlerinin sıramalası şöyle:
* Kendilerine inanılmayacağından korkmak
* Başlarının belaya gireceğinden korkmak
* İstismarcının tehditlerinden korkmak
* İstismarcıyı korumak isteyebilir, sevebilir ama yaptığını sevmezler
* Nasıl anlatacaklarını bilemeyebilirler
* Cinsel davranışın yanlış olduğunu bilmeyebilirler
Cinsel istismarı anlatan çocuğa aileler
nasıl aile nasıl yaklaşmalı?
* Önce sakince çocuğunuzu dinleyin
* Duygularınıza hakim olmaya gayret edin. Çocuk bir de sizin duygularızla uğraşmak zorunda kalmasın.
* Çocuğu sorgulayıcı, suçlayıcı ve daha fazlasını anlatması için korkutucu sözler söylemeyin.
* 'Seni anlıyorum, yanındayım‘ deyip beden diliniz ve bakışlarınızla da bunu destekleyin.
* Şikayetinizi hemen yapın. Karakol ve savcılıklara bildirimizi yapın.
Uzmanlardan destek ve yardım almaktan çekinmeyin.
Ne yapacağınızı hiç bilemiyorsanız Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı‘nın ALO 183 nolu hattını arayabilirsiniz.