Muzaffer Gençdoğan – Ankara
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Tekirdağ Milletvekili Faik Öztrak, T24 aracılığıyla kamuoyuna “elektrik ve doğalgaz zammına hazır olun” uyarısında bulundu. Öztrak, bu iddiasına gerekçe olarak Hükümet ve Merkez Bankası Başkanı Başkanı Erdem Başçı’nın bir süre önce yıl sonu için verdiği 1.92 TL’lik dolar kuru hedefi ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın “Merkez Bankası Başkanımızın bahsettiği 1,92’lik kurların bir an önce oluşması lazım” sözlerini gerekçe gösterdi. Öztrak, “Bu sözlerin anlamı, elektrik ve doğalgaz zamlarına hazır olun demek” değerlendirmesinde bulundu.
Ekonomideki gelişmeleri T24’e değerlendiren Öztrak, yabancı yatırımcıların ekonomide bugüne kadar yapılan hovardalıkların faturasını AKP’nin önüne koyduğunu belirterek, “Öfkesi burnunda Başbakan’a dayak veya fırça yemeden bunu kim anlatabilecek? Bu politikalar sürerse ekonominin bu seçimler öncesinde olmasa da Cumhurbaşkanlığı seçimlerinden önce takla atmasının kuvvetle muhtemel olduğunu Başbakan’a kim söyleyecek?” diye sordu. Öztrak ekonomideki gerçek durumu Başbakan’a söyleyemeyen Bakanların kamuoyuna açıklamalarda bulunduğunu ifade etti.
Çalışanı, çiftçiyi, esnafı bitirdikten sonra ekonomide anlatacak hikâyesi kalmayan Başbakan’ın grup toplantısında Emlak GYO’nun halka arzından bahsederek, Türkiye ekonomisine duyulan güvenle övünmeye başladığını, buna karşın ertesi gün Emlak GYO hisselerinin yüzde 8.5 oranında düştüğünü anlatan Öztrak, “Bir ekonomiye duyulan güveni en iyi o ülkeye gelen doğrudan yatırımlar gösterir. Yabancılar fabrikalar kuruyorlarsa, istihdam yaratıyorlarsa güven duyuyorlardır. Arazi pazarlayan bir şirketin hisselerine gelen talep spekülasyon saikiyledir” dedi.
Açık finanse edilemiyor
Eylül’de beklentilerin üzerinde gelen cari açık rakamlarını da değerlendiren Öztrak, açığın finansmanı için normal finansman kanallarından gelen paranın yetersiz kaldığını ifade etti. ABD Merkez Bankası’nın tahvil alımlarını azaltma sinyali vermesinin ardından para bolluğu döneminin sonuna gelinmeye başlandığını belirten Öztrak, Haziran-Eylül döneminde toplam cari açığın 16 milyar dolar olduğunu, buna karşın toplam gelen paranın 8 milyar dolar olduğunu belirtti. Bu ortamda Türkiye ekonomisindeki kırılganlıkların da görünür hale geldiğini söyleyen Öztrak, “Başbakan’ın görmek istemediği bilmediği budur. Başbakanın inanç eksenli taleplerini yerine getirmek zorlaşıyor” ifadelerini kullandı.
Dünyada sıcak para bolluğu bitince Türkiye’nin yüksek cari açığın ve düşük rezervlerinin yarattığı kırılganlığın gün yüzüne çıktığını ifade eden Öztrak, “Kısacası elin parasıyla yaptığınız hovardalığın faturası yabancılar tarafından önünüze kondu. İyi İngilizcesi olan bakanlar durumu anladı da sorun öfkesi burnunda Başbakana dayak veya fırça yemeden bunu kim anlatabilecek? Bu politikalar sürerse ekonominin bu seçimler öncesinde olmasa da cumhurbaşkanlığı seçimlerinden önce takla atmasının kuvvetle muhtemel olduğunu Başbakan’a kim söyleyecek?” dedi.
3’nçü çeyrekteki büyüme sorunlu olabilir
Son işsizlik rakamlarını da değerlendiren Öztrak, Ağustos’ta işsizliğin geçen yılın aynı ayına göre 1 puan artarak yüzde 9.8’e yükseldiğini, bunun 2009 Ekim’den bu yana en yüksek artış olduğunu belirten Öztrak, sanayi üretimin yüzde 3.8, sanayi istihdamının yüzde 4.6 arttığı bir dönemde tarım ve inşaat istihdamında gerileme yaşandığına, hizmet istihdamında ise artışın düştüğüne dikkat çekti. Öztrak, bu verilerin sanayi üretimindeki artışa rağmen üçüncü çeyrekte büyümenin sorunlu olabileceği izlenimini verdiğini ifade etti.
11 yıllık politikalarını reddetme noktasına geldiler
Hükümet kanadından gelen “krediye dayanan tüketimi kontrol altına alacağız” çıkışının AKP’nin 11 yıldır sürdürdüğü vatandaşı borçlandırma politikalarını inkar anlamına geldiğini belirten Öztrak, sözlerini şöyle sürdürdü:
“79 yılda tüm iktidarların yaptığı dış borç 129,6 milyar dolar; bunların 11 yılda yaptığı dış borç 237,7 milyar dolar. Dış borcu 2,8’e katlamışlar. AKP iktidara geldiğinde kişi başına düşen dış borç 1.963 dolardı şimdi 4 bin 830 dolar olmuş. Doğan her çocuk kaşını, gözünü annesinden, babasından, 2 bin 867 dolar ilave dış borcu da Başbakan’dan alıyor. Bunlar iktidara geldiğinde ailelerin her 100 TL’lik gelirine karşı 4,7 TL borcu vardı.11 yılda bu borç 51 TL’ye yükseldi. AKP iktidara geldiğinde vatandaşın tüketici kredisi borcu 2,3 milyar TL idi, bu yılın eylül ayında yaklaşık 237 milyar TL oldu. Artış 104 kat. Bunlar iktidara geldiğinde vatandaşın kredi kartı borcu 4,3 milyar TL idi, şimdi 83,2 milyar TL. Artış 19,3 kat. Bu iktidar seçimleri geliri değil borcu artırarak aldı. Şimdi çıkmışlar ‘borçla tüketimi kontrol altına almaya odaklandık’ diyorlar. Ne oldu da 11 yıldır izlenen politikaları reddetme noktasına geldiniz?”
Vatandaşı tefecilerin kucağına düşürmeyin
Öztrak bu tür önlemlerin 2010 ve 2011’de alınması gerektiğini, bugün bu önlemler için artık geç olduğunu belirterek, şu uyarılarda bulundu:
“Şimdi tedbir alacağım telaşıyla ekonomiye takla attırmayın. Vatandaşı boğmayın. Kredi kartlarında birikmiş borçlar var, vatandaşı tefecilerin kucağına düşürmeyin. Taksitli kredileri sınırlayacağım diye başta perakende, konfeksiyon, beyaz eşya, mobilya gibi sektörleri sıkıntıya sokmayın. Ekonomide aşırılıkları törpüleyeceğim diye, ekonomiyi lime lime etmeyin. Para politikasında, düzenleyici denetleyici politikalarda yapacağınız değişikliklerde küresel konjonktürdeki değişmeyi, paradigmalardaki değişimi, Türkiye algısındaki değişimi dikkate alın. Bu gün piyasalar bir miktar da aldıkları Türkiye riski nedeniyle ekonomi yönetiminin başbakanın ideolojik boyunduruğundan kurtulup önlem alabileceğini umuyorlar. Bu umut da biterse o zaman kopacak gümbürtüyü görürsünüz.”