CHP'nin de aralarında bulunduğu 17 siyasi parti, demokratik kitle örgütü ile sivil toplum kuruluşlarıyla oluşturulan Adil Seçim Platformu, yarın (24 Haziran) gerçekelştirilecek Cumhurbaşkanlığı ve Milletvekilliği genel seçimlerde sandık güvenliği için teknolojik bir latyapı oluşturdu. Sandıklardan çıkan oyların adil bir şekilde sonuçlara yansıtılması için yarın akşam Ankara’daki iki merkezde yoğun bir çalışma yürütüleceğini belirten CHP Genel Başkan Yardımcısı Onursal Adıgüzel, oluşturdukları CHPnetMobil sistmeini anlattı.
Cumhuriyet'ten Selda Güneysu'yun haberi aynen şöyle:
Türkiye yarın sandık başına gidiyor. YSK’nin açıklamasına göre yurt içinde ve yurt dışında toplam seçmen sayısı 59 milyon 391 bin 328. Yurtdışındaki seçmenler oylarını kullandı, sıra yurtiçi seçmende. “Kullanılan oyların ne kadarı seçim sonuçlarına ‘doğru’ yansıyacak?” Türkiye’deki seçmenlerin büyük bir çoğunluğunun aklında olan bu soruya, CHP’nin de içinde olduğu 17 siyasi parti, demokratik kitle örgütü ile sivil toplum kuruluşlarıyla oluşturulan Adil Seçim Platformu, seçim takvimi açıklandığı günden itibaren yanıt aradı. Teknolojik altyapı oluşturdu.
Sandıklardan çıkan oyların adil bir şekilde sonuçlara yansıtılması için yarın akşam Ankara’daki iki merkezde yoğun bir çalışma yürütülecek. Bu merkezlerden biri CHP’nin Parti Meclisi (PM) salonu. CHP ve siyasi partilerin temsilcilerinin de bulunduğu Adil Seçim Platformu’nun merkezinin nerede olduğu ise “sır” gibi saklanıyor. Bunun en önemli nedeni ise “o gece çalışacak ekibin hiçbir şekilde rahatsız edilmemesi.” CHP ve diğer bileşenler ise o gece çalışacak ekibi ‘Kahramanlar Ekibi’ olarak nitelendiriyor. PM salonundaki ekibin çalışmaları nasıl yürüteceği de merak konusu.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Onursal Adıgüzel merak edilen o salonun kapısını Cumhuriyet ekibine açtı. Adıgüzel’in eşliğinde, CHP Genel Merkezi’ndeki ‘öncü ekip odası’na gidiyoruz önce. Aralarında daha önce TAI gibi kuruluşlarda, ODTÜ’de, Mimar ve Mühendisler Odası’nda çalışan gönüllülerin de olduğu yaklaşık 10 kişilik bu ekip, o gece yaşanacak bütün sorunları çözmede ‘en üst düzeyde’ yetkili. Kendilerini, “hiçbir beklentisi olmayan, sadece ve sadece adil bir seçim için gecesini gündüzüne katmış topluluk” olarak adlandıran ekip, kurulan teknolojik altyapının da deyim yerindeyse ‘beynini’ oluşturuyor.
Şero’ya serbest Seçimlere kadar partinin belki de “en önemli kararlarının alındığı” PM salonu, önceki günden itibaren bütün partililere kapatılmış. CHP’nin kedisi Şero hariç. Çünkü sistem Şero’yu tanıyor. CHP’li Adıgüzel’e, “Şero en başından bu yana sizin yanınızdaydı değil mi” diye sorduğumuzda, düşünmeden, “Şero’suz olmazdı. Kendisiyle bir anlaşma yaptık. O gece bizim en değerli yardımcılarımızdan biri de Şero olacak. Seçimin nabzını o tutacak” yanıtını veriyor.
İki vardiyada
Salonda ‘hummalı’ bir altyapı çalışması sürdürülüyor. O salon artık partililerin deyimiyle ‘PM salonu’ değil, CHP Sözcüsü Bülent Tezcan’ın öncülüğünde kurulan ‘Seçim Koordinasyon Merkezi.’ Salona girdiğimizde, Kurucu Meclis’teki sıraları andıran sıralar dikkatimizi çekiyor ilk. Adıgüzel, bu sıralarda o gün iki vardiya halinde toplam 150 gönüllünün, yani ‘kahramanın’, çalışacağını aktarıyor. Her bir sıranın üzerinde, çalışanları kimsenin rahatsız etmemesi için, “dış hatları arayabilen ama dış hatların aramasına kapalı” telefonlar bulunuyor. Her kişinin önünde sistemin kurulu olduğu bilgisayarların bulunacağı, ‘kahraman’ların bu sıralarda Türkiye genelindeki 181 bin 869 sandığı yakından, sistem aracılığıyla, takip edeceği anlatılıyor. Her sıradaki gönüllülerin ise iki bin 400 sandıktaki sonuçları tek tek analiz edeceği vurgulanıyor. Adıgüzel, sandıklardan gelen oylarda herhangi bir yanlış sonuç gelmesi durumunda ilk itirazın, süresi 24 saat olan Cumhurbaşkanlığı seçimleri için yapılacağını, ertesi gün de milletvekilliği seçimleri için itirazlarını yapacaklarını anlattı.
Sonuçlar önce CHPNETMOBİL'de
Peki kurulan sistem nedir ve nasıl işleyecek? Soruyu Adıgüzel şöyle yanıtlıyor:
“Diyelim ki İstanbul’un Maltepe semtindeki oylar... Maltepe’de vatandaşlar sabah saat 08.00’den akşam saat 17.00’ye kadar oy kullanıyor. Saat 17.00 itibarıyla sandıklar kapandıktan sonra, oy sayım işlemleri başlıyor. Oylar sayılıyor ve sandıklarda tutanaklar tutuluyor. Bizim orada ‘okul sorumlusu’ olarak görevlendirdiğimiz arkadaşlarımız var. Okul sorumlusu arkadaşlarımız bize, bizim “CHPnetMobil” adını verdiğimiz ve yalnızca bizim belirlediğimiz arkadaşlarımızın cep telefonlarına yüklediğimiz bu sisteme, sandık sonuçlarını gönderiyorlar. Sonra arkadaşlarımızın tuttukları tutanaklar, ilçelerdeki sorumlu arkadaşlarımıza gönderiliyor. İlçedeki tutanaklar için de bu sistem açık. Bu sisteme veri girdiği anda kayıt altına alınıyor. Tutanaklar sistemde OCR sistemiyle okunuyor, sonuçlar toplanıyor. Sisteme veri girişi yapıldığı andan itibaren de biz sonuçları görebiliyoruz.
Bu arada YSK’den de partiye veri akışı geliyor. Eğer YSK’den gelen veri ile sistemimize aktarılan veri arasında fark yoksa, sistem ‘yeşil’e dönüyor. Ancak yanlışlık varsa sistemdeki o veri sütunu ‘kırmızıya’ dönüyor ve böyle bir durumda biz hemen görevlilerimizi uyarıyoruz. O anda ilçe başkanı arkadaşımızı arıyoruz ve ‘İtirazınızı yapın’ diyoruz. Ama her şeyden önemlisi bunları yapabilmek için ıslak imzalı tutanakları almak. O tutanaklar olduğu anda yanlışlık olma şansı neredeyse yok.”
CHP’de hazırlanan sistemin bir benzeri 17 siyasi parti, demokratik kitle örgütü ve sivil toplum kuruluşu tarafından oluşturulan Adil Seçim Platformu için de hazırlandı. Platform üyeleri de seçim günü CHP’nin dışındaki, Ankara’daki diğer merkezde bilgisayar başında olacak. Oradaki gönüllülerin cep telefonlarından kullanacağı sistemin adı da “Adil Seçim.” CHPnetMobil’deki gibi veri akışı ‘Adil Seçim’ uygulaması üzerinden yeri ‘gizli’ tutulan o merkeze gönüllüler tarafından aktarılacak. Sonuçlar anında bilgisayar ekranına düşecek. OCR sistemi tutanakları okuyacak. CHP , ‘Adil Seçim’ uygulamasına o gece daha hızlı seçim sonuçlarının düşeceğini, saat 24.00 itibarıyla kesine yakın sonuçların alınacağını belirtiyor.
Adıgüzel, “Çünkü, orada bütün partilerin temsilcileri olacak ve diyelim ki HDP, Güneydoğu illerinden gelen sonuçları anında bu sisteme aktaracak. Buradan alınan sonuçlar da sonrasında CHPnetMobil’e düşen sonuçlarla karşılaştırılacak” diyor.
"Maç oynanırken kural değişti"
Adıgüzel, seçmenlerin kafasında oluşacak ‘mühürsüz oylar’ için de açıklama yapıyor. “16 Nisan referandumunda maç oynanırken kuralın değiştiğini” anlatan Adıgüzel, “Yasa değişti. ‘Mühürsüz oylar geçerli olacak’ denildi. Ancak yasa ‘Oylar mühürsüz olacak’ da demiyor. Biz de bu nedenle müşahitleri uyarıyoruz. ‘Sabah erken görev yerinize gidin vesandık kurulları oluşturulurken görev alın’ diyoruz. sandık kurullarında görevlilerimiz oluşunca oradaki materyalleri inceleyecek. Bu pusula ve zarfları mühürleyecek. Mühürledikten sonra da ‘o sandıktaki oy pusulaları ve zarfların mühürlendiğini’ tutanak altına alacak. Böylece o sandıkta mühürsüz oy var ise o oyun dışarıdan getirildiği anlaşılmış olacak” bilgisini paylaşıyor.