CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve diğer Rus yetkililer hakkında Ukrayna’ya yönelik askeri saldırı ile “İnsanlığa karşı suç” işledikleri iddiasıyla Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulundu.
CHP İstanbul Milletvekili avukat Mahmut Tanal, Ukrayna topraklarına yönelik askeri operasyon emri veren Rusya Devlet Başkanı Putin ile Rusya Başbakanı Mihail Mişustin, Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Rusya Genelkurmay Başkanı Valeriy Gerasimov hakkında “İnsanlığa Karşı Suçlar”, “Soykırım”, “Uluslararası Hukuku İhlal” gerekçesiyle Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulundu.
Tanal, Başsavcılık tarafından teslim alınan şikâyet dilekçesinde, 2014 yılında Kırım’ın ilhakıyla başlayan Ukrayna ile Rusya arasındaki gerginliği, Rusya’nın Ukrayna’nın doğusunda yer alan Donbass Bölgesi’ndeki Rus yanlısı ayrılıkçılara verdiği desteği hatırlattı. Rusya Devlet Başkanı Putin’in, 21 Şubat 2022 tarihinde sözde Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Lugansk Halk Cumhuriyeti'ni ‘bağımsız devletler’ olarak tanıma planını açıkladığını dilekçesinde belirten Tanal, Putin’in söz konusu iki bölgeye de “barış gücü” adı altında asker göndermeye karar verdiğini bildirdiğini, Rusya ordusunun ilerleyerek sınırı geçtiğinin duyurulduğunu anımsattı.
"Sivillere saldırı soykırım suçu"
Dilekçesinde, 23 Şubat 2022 Çarşamba gecesi ise Putin’in ‘askeri operasyon’ başlatılması talimatını dünyaya duyurduğunu aktaran Tanal, Donbass Bölgesi’nin ardından başlatılan saldırıların Ukrayna’nın başkenti olan Kiev, Odessa, Harkov ve Lyiv başta olmak üzere ülkenin geneline yayıldığını belirtti.
CHP’li Tanal suç duyurusu dilekçesinde şunları kaydetti:
“Rusya ordusunun çatışma bölgesi içinde Ukrayna’nın sivil yerleşim yerlerine ayırım gözetmeksizin, füzelerle saldırdı. Ukraynalı sivil vatandaşların Rusya uçakları tarafından hedef alındı. Rus askerleri sivil yaşam alanlarını, evleri, hastaneleri, ekonomik altyapıyı hedefledi ve ağır zararlara yol açtı. Rusya’nın başlatmış olduğu saldırılar ilk gününden bu yana yüzlerce kişiyi yaralandı. Onlarca kişi hayatını kaybetti.”
Dilekçede, Rusya Federasyonu’nun Ukrayna'da yaşayan sivilleri hedef almasına yönelik operasyonların, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 76. Maddesi kapsamında açıkça soykırım suçunu oluşturduğu belirtildi.
"İnsanlığa karşı suç oluşturdu"
Şikâyet dilekçesinde, yine Rusya Federasyonu’nun, Ukrayna’nın doğu bölgesinde Rusya yanlısı ayrılıkçılara destek vermesinin, yıllardır Rusya’nın desteklediği ayrılıkçılarla Ukrayna arasındaki çatışmaların devam etmesi ve Rus askeri güçlerinin 24 Şubat 2022 tarihinden itibaren “sistematik bir şekilde Ukrayna topraklarına ve özellikle sivilleri hedef alarak saldırmasının”, Türk Ceza Kanunu’nun 77. maddesi gereğince “insanlığa karşı suç” oluşturduğu kaydedildi.
"Savaş hukuku hiçe sayıldı"
Ayrıca savaşa girişmek için kabul edilebilir gerekçeleri ve savaş sırasında sergilenen davranışların sınırlarını belirlemek için uluslararası hukukun bir parçası olarak “savaş hukuku”nun belirlendiğine dikkat çekilen dilekçede, “Rusya Federasyonu’nun Ukrayna’ya karşı gerçekleştirmiş olduğu operasyonlar, savaş hukukunun en temeli sayılan, askeri gereklilik, gereksiz acı ve ızdırabın önlenmesi ve orantılılık ilkelerine aykırılık teşkil etmektedir. Zira askeri gereklilik ilkesine göre savaş, uluslararası hukukun yasaklayıcı hükümlerine aykırı olamaz. Yine savaşta insancıl davranışlar sergilenmesi zorunludur. Savaş hukuku kuralları çerçevesinde, hasta, yaralı, savaş esiri ve sivil halkın zarar görmemesi esastır. Savaşanlar, savaş hukuku kurallarını ihlal edemez” denildi.
"İnsancıl hukuk" vurgusu
Birleşmiş Milletler çatısı altında geliştirilen İnsancıl Hukukun, her türlü silahlı çatışma ve benzeri sıcak gerginlik ortamında, sivil insanların korunmasını sağlayan hukuk olduğunun dile getirildiği şikayet dilekçesi şöyle:
“İnsancıl hukuk kuralları, silahlı çatışmalardan doğabilecek bütün zararların önlenmesi ve sivil halkın korunmasını sağlar. İnsancıl hukuk, hem uluslararası hem de uluslararası olmayan nitelikte, silahlı çatışmalardan kaynaklanan insani sorunları düzenlemeye yönelik oluşturulmuştur. İnsancıl hukukun temel ilkelerinin savaş ortamlarında da geçerli olduğu gerçeğinin akıllardan çıkarılmaması gerekmektedir. Yukarıda bahsedilen savaş hukukunun temel ilkeleri ve uluslararası insancıl hukuk ile ülkeler arasındaki çatışmalar sırasında gereksiz ölüm ve acıların yaşanması, savaş dışı kalmış kişiler ve sivil yerlerin hedef alınmasının engellenmesi amaçlanmıştır. Ancak Rusya Federasyonu savaş hukuku ilkeleri ve insancıl hukuku yok saymakta olup, Ukrayna’ya orantısız bir şekilde saldırılar gerçekleştirmektedir. Rusya Federasyonu, insan hakları ve insancıl hukuk kuralları dahil uluslararası hukukun amir hükümlerini ihlal etmektedir. Rusya Federasyonu’nun Ukrayna’ya karşı gerçekleştirmiş olduğu operasyonlar haksızdır, insancıl hukuka aykırıdır.”