Çin’de Aralık ayında başlayan Koronavirüs salgını döneminde, Türkiye’deki tarihi saray ve köşkleri, 124 bini yabancı olmak üzere 241 bin turistin ziyaret ettiği ortaya çıktı. CHP Milletvekili Utku Çakırözer, “Salgın tedbirlerinin tüm dünyada ocak ayında alınmaya başlamasına rağmen turistlerin en yoğun olduğu tarihi alanların ziyaret kısıtlaması için mart ayının sonu beklenmiş. Dolmabahçe’deki gişe görevlisinin şüpheli ölümünün ardından kapatma kararı alınmış. Türkiye’deki Koronavirüs vakalarının yurt dışı temas geçmişi düşünüldüğünde burada çok ciddi bir ihmal konusu. İhmali olanlar hesap vermeli” dedi.
Türkiye’de Koronavirüs salgınına karşı önlemler ocak ayında alınmaya başlasa da yabancı turistlerin en yoğun olduğu saray ve müzeler 18 Mart’ta kapatıldı. Bünyesinde üç saray, üç köşk, beş kasır, üç müze ve iki fabrikayı barındıran Cumhurbaşkanlığına bağlı Milli Saraylar idaresinin, CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer’in salgın dönemine ilişkin sorularına CİMER aracılığıyla verdiği yanıtlar vahim bulgular ortaya çıkardı.
Türkiye’deki vakadan sonra 6 bin turist
Çakırözer’e CİMER’den gelen yanıtta, Cumhurbaşkanlığı’na bağlı saray ve kasırları 1 Ocak-18 Mart arasında 241 bin 605 turistin ziyaret ettiği, bunların da 124 bin 22’sinin yabancı turist olduğu belirtildi. Sağlık Bakanlığı’nın Türkiye’de ilk Koronavirüs vakasını açıkladığı 11 Mart’tan tarihi alanların kapatıldığı 18 Mart’a kadar dahi Milli Saraylar İdaresi’ne bağlı saray ve kasırları toplam 6 bin 164 turistin ziyaret ettiği açıklandı.
Şüpheli ölümler
Milli Saraylar’ın yanıtında 80 personelin çalıştığı Dolmabahçe Sarayı’nda çalışan bir gişe görevlisinin Mart ortasında ‘solunum yolu enfeksiyonu’ gerekçesiyle hastaneye kaldırılması sonrasında ziyaret kısıtlaması getirildiği ve 17 Mart’taki şüpheli ölümü sonrasında da müzelerin kapatıldığı doğrulandı. Yazılı yanıtta korona tespit edilmediği belirtilen gişe görevlisinin ölüm nedenleri arasında “Akut solunum yolu enfeksiyonu ve inflüenza”nın da sıralanması akıllara eski Kara Kuvvetleri Komutanı Aytaç Yalman’ın durumun getirdi. Yalman’ın da başta salgın nedeniyle ölmediği açıklanmış ama sonra yapılan tetkiklerde ölüm nedeni korona olarak açıklanmıştı.
Üç günlük kısıtlama
Türkiye’de vakalara karşın tarihi alanların ziyarete kapatılması için 18 Mart’a kadar neden beklendiği sorusuna ise Milli Saraylar idaresinin “15.03.2020 tarihi itibariyle önce ziyaret saatleri ve sayıları kısıtlanmış, 18.03.2020 tarihi itibariyle de başta Kültür Bakanlığı olmak üzere diğer kamu müzeleri ile eş zamanlı olarak tüm ziyaretler durdurulmuştur” yanıtı dikkat çekti. Dolmabahçe’deki gişe görevlisi 14 Mart’ta hastaneye kaldırılmış, 17 Mart’ta vefat etmişti.
Maskeli ziyaretçi tweeti
Salgın dönemine denk gelen ocak-mart arasında sarayların Dolmabahçe Sarayını 132 bin turistin ziyaret ettiği de verilen yanıtta yer aldı. Milli Saraylar İdaresi Mart ortasında yaptığı ve sonra sildiği bir sosyal medya paylaşımında Dolmabahçe Sarayı’nı yüzlerinde Korona'dan korunmak için taktıkları maskelerle ziyaret eden Tayvanlı turist kafilesinin fotoğrafına yer vermişti. Fotoğrafla yapılan paylaşımda “Dünyayı tehdit eden Koronavirüs, turizm gelirlerini düşürse de tarihî mekânları ziyaret edenlerin oranı azımsanmayacak sayıda. Dolmabahçe Sarayı’nı maskeleriyle gezen Tayvanlı grup onlardan biri. Kristal merdiveni hayranlıkla inceleyen grup neşeli tavırlarıyla ilgili odağı oldu” ifadelerinin yer alması daha önce Çakırözer tarafından TBMM gündemine taşınmıştı. Bu paylaşım da gişe görevlisinin vefatının ardından kaldırılmıştı.
“İhmalin sorumluları soruşturulmalı”
Milli Saraylar İdaresinin verdiği yanıtın vahim bir skandala işaret ettiğine vurgulayan Çakırözer, “Türkiye’ye salgının yurt dışından geldiği başından biri biliniyor. Hal böyleyken görüyoruz ki, yurt dışı ile en çok teması olan saray ve müzeler göz göre göre açık tutulmuş. Aralarında salgının ilk ortaya çıktığı Uzakdoğu ülkeleri de dahil olmak üzere 124 bin yabancı turistin elini kolunu sallayarak gelmesine izin verilmiş. Salgının dünyaya Aralık ayında yayılmaya başladığı bilinirken, Mart alında kapatılana kadar yerli yabancı 250 bin kişi bu alanları ziyaret etmiş. Bu çok büyük bir risk. Hatta yetmemiş resmi hesap üzerinden turistlerin ziyaretlerini fırsat gibi gösteren bir tweetler atılmış. Bu alanların keyfi olarak açık tutulması sorumsuzluk örneği. Hatta Türkiye’de ilk vakanın açıklanması sonrasında bile bir hafta bekleniyor. Ne zaman kapatılıyor? Şüpheli bir ölümün ardından. O ölüm tek vaka değil. Saraylarda başka duyduğumuz en az 3-4 vaka var. Bu ihmallerde sorumluğu olanların derhal soruşturulması gerekiyor” dedi.