Bilgi Edinme Hakkı Kanunu çerçevesinde Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi’ne (CİMER) başvuran CHP Aydın Milletvekili ve TBMM Adalet Komisyonu üyesi Süleyman Bülbül, 13 Mayıs’ta Türkiye’de silahla işlenen suçlara ilişkin verileri talep eden bir dilekçe gönderdi. Bülbül’e “Talep edilen bilgiler 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunun 7’nci Maddesi kapsamına girmektedir” denildi ve sorularına yanıt verilmedi. Bülbül sorularına yanıt verilmemesine ilişkin olarak, “Ateşli silahlarla ilgili veriler açıklanmak istenmiyor" dedi.
Gazete Duvar'dan Serkan Alan'ın haberine göre Bülbül’ün “Ocak 2019’dan itibaren Türkiye genelinde kaç silahlı olay yaşanmıştır?” sorusuyla başlayan başvurusu ilk olarak 13 Mayıs’ta Adalet Bakanlığı’na, 14 Mayıs’ta Hazine ve Maliye Bakanlığı’na, buradan da 16 Mayıs’ta İçişleri Bakanlığı’na sevk edildi. 20 Mayıs’ta ise Emniyet Genel Müdürlüğü’ne bağlı Koordinasyon ve Harekat Daire Başkanlığı tarafından Bülbül’e “Talep edilen bilgiler 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunun 7’nci Maddesi kapsamına girmektedir” denildi ve sorularına yanıt verilmedi.
Sorduğu sorulara yanıt alamayan ve ateşli silahlarla ilgili verilerin paylaşılmak istenmediğini belirten Bülbül, “Vatandaş bilgi edinme kanunundan yararlanamıyor, milletvekili sorduğu sorulara yanıt alamıyor. Vatandaşı temsil eden biz bu sistemde bilgi edinemiyoruz vatandaş nasıl bilgi edinecek?” diye sordu.
Yanıtlamama gerekçesi
CİMER’e Bülbül’ün yaptığı başvuruda yanıtlanmasını istediği sorular, “Ocak 2019’dan itibaren Türkiye genelinde kaç silahlı olay yaşanmıştır?”, “Bu olayların Türkiye’nin bölgelerine ve illerine göre dağılımı nedir?”, “Yaşanan silahlı olayların kaçı ölüm ile sonuçlanmıştır? Bu olaylarda kaç vatandaş hayatını kaybetmiştir? Hayatını kaybeden vatandaşların kaçı kadın kaçı erkektir?”, “Yaşanan olaylarda kaç kişi yaralanmıştır? Yaralanan vatandaşların kaçı kadın kaçı erkektir?”, “Bu olayların kaçı ateşli silah, kaçı kesici aletle gerçekleşmiştir?”, “Ateşli silahla gerçekleşen olaylarda silahların kaçı ruhsatlı silahtır?” ve “Yaşanan olayların kaçı aile içi şiddet olarak kayda geçmiştir?” olarak sıralandı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı’na dahi sevk edilip yanıt bulamayan sorulara en son “Talep edilen bilgiler 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunun 7’nci Maddesi kapsamına girmektedir” yanıtı verildi. İlgili kanunun 3 fıkradan oluşan maddesi ise şu şekilde:
"Bilgi edinme başvurusu, başvurulan kurum ve kuruluşların ellerinde bulunan veya görevleri gereği bulunması gereken bilgi veya belgelere ilişkin olmalıdır.
Kurum ve kuruluşlar, ayrı veya özel bir çalışma, araştırma, inceleme ya da analiz neticesinde oluşturulabilecek türden bir bilgi veya belge için yapılacak başvurulara olumsuz cevap verebilirler.
İstenen bilgi veya belge, başvurulan kurum ve kuruluştan başka bir yerde bulunuyorsa, başvuru dilekçesi bu kurum ve kuruluşa gönderilir ve durum ilgiliye yazılı olarak bildirilir.”
"Ateşli silahlarla ilgili veriler açıklanmak istenmiyor"
“Bu sorularla Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın ne ilgisi var” diyen Bülbül sorularına yanıt verilmemesine ilişkin, “Ateşli silahlarla ilgili veriler açıklanmak istenmiyor. Bilgi Edinme Kanunu’nu çerçevesindeki bu başvurular CİMER’le tek elden yönetilmeye çalışılıyor. Tek elden de yönetilemiyor. Ülke nasıl tek adamla yönetilemiyorsa bu sistem de aynı şekilde yönetilemiyor. Bir kargaşa var ve bilgi edinmeyi dahi sağlayamıyorlar” eleştirisinde bulundu.
"Meclis tam anlamıyla by pass edilmek isteniyor"
Meclis’te soru önergelerine çoğunlukla yanıt verilmediğini söyleyen ve sözlü soru önergelerinin kaldırılmasıyla bakanları göremediklerini ifade eden Bülbül, “Meclis tam anlamıyla by pass edilmek isteniyor. Son bir yılda Meclis’te benim de dahil olduğum Adalet Komisyonu ve diğer komisyonlara gelen kanun teklifleri o kadar az ki. Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin sayısı gelen tekliflerden daha fazla. Bu bile Meclis’in by pass edildiğini ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinin amacını ortaya koyuyor” dedi.
"Yeterli bilgi edinememekten dolayı sıkıntı yaşıyoruz"
“Vatandaş bilgi edinme kanunundan yararlanamıyor, milletvekili sorduğu sorulara yanıt alamıyor. Vatandaşı temsil eden biz bu sistemde bilgi edinemiyoruz vatandaş nasıl bilgi edinecek?” diyen Bülbül sözlerini şöyle sürdürdü:
“Biz milletvekili olarak vatandaşı temsil ediyoruz. Bu konularda bilgi edineceğiz, araştıracağız ki vatandaşa bilgi verebilelim. Yeterli bilgi edinememekten dolayı sıkıntı çekiyoruz. Biz mücadele edeceğiz ama Cumhurbaşkanlığı düzenlemeleriyle demokrasi ve özgürlükler kenara itilmiş oluyor. Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi duvara çarpıyor ve yapılması gereken parlamenter sistemine geri dönülmesidir. Kuvvetler ayrılığı ilkesi ortadan kalkıp üç kuvvet bir yere bağlanınca, bilgi edinme hakkını kullanmak da Cumhurbaşkanlığı’na bağlanınca her şey duvara tosluyor.”