CHP'li Murat Bakan, işkence ve kötü muamele iddialarıyla anılan Harmandalı Geri Gönderme Merkezine ilişkin Meclis araştırması talebinde bulundu. Murat Bakan ayrıca, İçişleri Bakanı Soylu ve Adalet Bakanı Gül'ün yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi.
Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’ne bağlı İzmir’deki Harmandalı Geri Gönderme Merkezi, uzun zamandır işkence ve kötü muamele iddialarıyla anılıyor, insan haklarına aykırı iddialar gündemden düşmüyor.
Harmandalı Geri Gönderme Merkezi ile ilgili; ‘yardım edin’, ‘yemek’, ‘burası Guantanamo’ şeklindeki yardım çığlıkları içerikli görüntüler, avukatların merkezde kilitli kalması, kadın sığınmacıya yönelik işkence, Afrikalı bir mültecinin gizemli ölümü gibi olaylar basına yansıdı ve iddialara herhangi bir açıklık getirilmedi.
Öte yandan merkez ile ilgili milletvekilleri tarafından TBMM’ye verilen soru önergeleri yanıtsız kaldı; İzmir barosu ve sivil toplum örgütlerinin merkeze dair yaptıkları çağrılar karşılık bulamadı.
Defalarca Harmandalı Geri Gönderme Merkezi ile ilgili iddiaları Meclis gündemine taşıyan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İzmir Milletvekili Avukat Murat Bakan, bu kez İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’ya ve Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’e sorular sordu ayrıca Harmandalı için Meclis araştırması istedi.
"Soruşturma artık kaçınılmaz"
Verdiği önergelerde merkezde çalışan bir güvenlik görevlisinin anlattıklarını aktaran CHP’li Bakan, “İnsan hak ve onuruna aykırı iddialarla gündemden düşmeyen Harmandalı Geri Gönderme Merkezi ile ilgili detaylı bir araştırma ve soruşturma artık kaçınılmazdır. Hem İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’dan hem de Adalet Bakanı Abdulhamit Gül’den sorduğumuz sorulara yanıt istiyoruz. Harmandalı Geri Gönderme Merkezi ile ilgili tüm hak ihlalleri iddialarının araştırılarak gerçeklerin ortaya çıkarılması, merkezden sorumlu ve iddiaların muhatabı olan tüm yönetici ve personeller hakkında gerekli adli ve idari soruşturmaların başlatılması, bugüne kadar merkeze yapılan tüm denetimlerin detaylarının incelenip raporlarının karşılaştırılıp denetim konusunda ihmallerin olup olmadığının tespit edilmesi, Harmandalı Geri Gönderme Merkezi’nin tüm koşullarının insan haklarına, yasalara ve uluslararası sözleşmelere uygun hale getirilmesi için gerekli fiziki ve idari tüm çalışmaların yapılabilmesi amacıyla meclis araştırması isteyeceğiz. Harmandalı ile ilgili tüm iddialar tüm soru işaretleri giderilene kadar bu konuyu gündemde tutmaya devam edeceğiz” diye konuştu.
“Neden soruşturma yürütülmüyor?”
CHP’li Murat Bakan, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu tarafından yanıtlanması istemiyle şu soruları sordu:
1 – Harmandalı Geri Gönderme Merkezi ile ilgili işkence ve kötü muamele iddialarının doğruluğunun araştırılarak gerçeğin ortaya çıkması için yürütülen idari ve adli soruşturmalar var mıdır? Varsa, bu soruşturmalar kimler hakkında ve hangi konularda açılmıştır? Soruşturma yoksa, kamuoyunun gündeminde bu kadar kötü iddialarla anılan merkez hakkında herhangi bir soruşturma yürütülmemesinin sebebi nedir?
2 – TBMM Başkanlığı’na defalarca verdiğimiz soru önergeleri ve yaptığımız çağrılar yanıtsız kalmış; baro ve sivil toplum örgütlerinin yaptığı çağrılar karşılık bulamamıştır. Harmandalı Geri Gönderme Merkezi’ndeki işkence ve kötü muamele iddialarının araştırılarak gerçeğin ortaya çıkması ve kamuoyunun bilgilendirilmesi için somut bir adım atacak mısınız?
3 – Harmandalı Geri Gönderme Merkezi ile ilgili işkence ve kötü muamele iddialarına dair şikayetler ne şekilde işleme alınmaktadır?
4 – Haziran ve Temmuz 2019 tarihlerinde ‘gönüllü geri dönüş’ adı altında yapan işlemlerde yaklaşık 200 yabancıya zorla parmak bastırıldığı iddia edilmektedir. Bu iddialara dair cevabınız nedir? Örneğin; parmak izlerinin iradi olarak verildiğine dair herhangi bir kanıt ve/veya görüntü var mıdır?
5 – Geri Gönderme Merkezi’ndeki güvenlik görevlileri hakkında hangi konularda tutanak tutulmakta ve/veya idari işlem yapılmaktadır?
6 – Harmandalı Geri Gönderme Merkezi’ne son 5 yılda (Temmuz 2019 dahil ve yıllar bazında olmak üzere) kaç kere denetim yapılmıştır? Bu denetimler kapsamında merkezde fiziki olarak hangi eksiklikler tespit edilmiş, idari olarak hangi sorunlar belirlenmiştir?
7 – Son 5 yılda (Temmuz 2019 dahil ve yıllar bazında olmak üzere) Harmandalı Geri Gönderme Merkezi’nden sorumlu tüm yönetici ve personeller hakkında kaç kere idari işlem yapılmıştır? Hangi sorun, şikayet ve aykırılık sebebiyle idari işlem süreci işletilmiştir? İdari soruşturma geçiren toplam kişi sayısı kaçtır ve bu kişilerin görev tanımları nedir?
8 – Açıldığı tarihten bugüne kadar (Temmuz 2019 dahil) aylar bazında olmak üzere Harmandalı Geri Gönderme Merkezi’nde kaç yabancı kalmıştır?
9 – Harmandalı Geri Gönderme Merkezi açıldığı tarihten bugüne kadar (Temmuz 2019 dahil) yıllar bazında olmak üzere, yabancılara adli yardım için avukat atanması amacıyla İzmir Barosu’na kaç başvuru yapmıştır?
10 – Denetimden önce ve denetimden sonra merkezdeki yabancı sayısının farklı olduğu, merkezdeki yabancıların denetim öncesinde zorla deport edildiği ve/veya serbest bırakıldıkları iddialarına yönelik açıklamanız nedir?
11 – Son 5 yılda (Temmuz 2019 dahil ve yıllar bazında olmak üzere) Harmandalı Geri Gönderme Merkezi’nde kayıtlara ‘intihar’ olarak geçen (cinsiyet ve uyruk bilgileri de dahil olmak üzere) kaç kişi yaşamını yitirmiştir?
“Sorumlu yönetici ve personeller hakkında kaç dava açıldı?”
Murat Bakan, Adalet Bakanı Abdulhamit Gül’e ise şunları sordu:
1 – Son 5 yılda (Temmuz 2019 dahil ve yıllar bazında olmak üzere) Harmandalı Geri Gönderme Merkezi’nden sorumlu yönetici ve personeller hakkında kaç dava açılmıştır? Haklarında dava açılan kişilerin görev tanımı nedir?
2 – Son 5 yılda (Temmuz 2019 dahil ve yıllar bazında olmak üzere) Harmandalı Geri Gönderme Merkezi’nden sorumlu yönetici ve personeller hakkında görülen davaların kaçı düşmüş, kaçı sonuçlanmış, kaçı halen devam etmektedir?
3 – Son 5 yılda (Temmuz 2019 dahil ve yıllar bazında olmak üzere) Harmandalı Geri Gönderme Merkezi’nden sorumlu yönetici ve personeller hakkındaki davalarda, ceza alan kaç kişi vardır? Ceza alan kişilerin görev tanımı nedir?
4 – Son 5 yılda (Temmuz 2019 dahil ve yıllar bazında olmak üzere) Harmandalı Geri Gönderme Merkezi’nin sorumlu yönetici ve personellerin kaçı, haklarındaki davadan beraat etmiştir? Beraat eden kişilerin görev tanımı nedir?
5 – Son 5 yılda (Temmuz 2019 dahil ve yıllar bazında olmak üzere) Harmandalı Geri Gönderme Merkezi’nden sorumlu yönetici ve personellerin kaçı tutuklu, kaçı tutuksuz yargılanmıştır?