Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ukrayna'da mevkidaşı Dimitro Kuleba ile görüştü. Görüşmenin ardından düzenlenen basın toplantısında Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba, Ukrayna için güvenlik garantilerinin Rusya ile görüşmelerde kilit bir konu olduğunu belirterek "Daha savaş başlamadan önce Ukrayna-Türkiye ve Almanya'nın katılımıyla zirve toplantısının düzenlenmesi konusunda bir inisiyatif ortaya konuldu. Dolayısıyla bu inisiyatifi genişleterek Türkiye'yi de güvenlik garantörü olarak almak istediğimiz ülkeler arasında görüyoruz" dedi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik başlattığı savaşın üçüncü haftasında diplomatik temaslarını sürdürüyor. Dün (16 Mart) Moskova'ya giderek Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile görüşen Çavuşoğlu, bugün de Lviv'de Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba ile bir araya geldi. Bakanlar, ikili görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
İkili görüşmenin ardından açıklama yapan Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba, "Bugün mevkidaşım ve yakın arkadaşım Çavuşoğlu'nu ağırlamaktan son derece memnun oldum. Bir hafta önce sayın Çavuşoğlu diğer ülke bakanlarının yapamadığını yaptı ve Rus-Ukrayna dışişleri bakalarını bir masada buluşturdu. Sonra sayın Çavuşoğlu Moskova'ya gitti ve buraya geldi" dedi.
Kuleba, sözlerine şöyle devam etti: "Biz Türkiye'nin arabuluculuk çalışmalarını memnuniyetle karşılıyoruz. Sayın Çavuşoğlu Moskova'da yaptığı görüşmelerin sonuçlarını burada paylaştı. Rusya'ın ülkemize yönelik saldırısına son vermek ve Rus birliklerinin geri çekilmesi amacıyla Ukrayna her platformda çalışmaya hazır. Bundan sonraki çabalarımızın Ukrayna ve Rusya başkanlarının görüşmesi konusunda yoğunlaşması için mutabakata vardık. Zira savaşın sona ermesi için Putin ve Zelenski'nin görüşmesi gerektiğini anlıyoruz. Bunun dışında biz ikili ilişkilerimizi de görüştük. Rusya'nın Ukrayna'ya karşı yürüttüğü savaşa ne Ukrayna'nın ne de Türkiye'nin ihtiyacı var."
"Erdoğan ve Putin bugün bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi"
Lviv'de Ukrayna Dışişleri Bakanı Dimitro Kuleba ile görüşen Çavuşoğlu'nun açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
"Bu savaşın bir an evvel sona ermesi gerekiyor. Akan kanın ve gözyaşının durdurulması gerekiyor. İlk günden bugüne kadar bu yönde çabalarımızı yoğunlaştırarak devam ediyoruz. Bu düşünceyle dostum Dimitro'yla Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov'u Antalya'da bir araya getirdik. O toplantıda yapıcı yaklaşımından dolayı Dimitro Kuleba'ya bir kere daha teşekkür etmek istiyorum. Belarus müzakereleri devam ederken barışın tesisi için çabalarımızı devam ettiriyoruz o nedenle dün Moskova'daydım. Moskova'da gündeme gelen konular ve edindiğimiz izlenimler hakkında Dimitro Kuleba'ya bilgi verdim. Cumhurbaşkanı Erdoğan da Başkan Zelenski ile görüştü. Bugün Türkiye saati ile 16.00 itibariyle Rusya Devlet Başkanı Putin ile de telefonda görüştü. Ukrayna'nın ve Ukrayna halkının bu savaş karşısında koyduğu mücadeleyi tüm dünya gördü. "
"Ukrayna'nın toprak bütünlüğü, bağımsızlığı ve egemenliğine desteğimiz tamdır. Ukrayna'ya verdiğimiz destek ilkeli tutumumuzun, müttefikliğimizin doğal sonucudur. Özellikle insani alanda yardımlarımız da devam edecektir. Türkiye başından beri bu süreçte ilkeli tutum sergilemiştir. Her iki ülkeyle diyaloğu olan bir ülke olarak savaşın durdurulması yönünde çaba sarf etmiştir. Bu zor dönemde vatandaşlarımızın tahliyesini büyük ölçüde gerçekleştirdik. Ukrayna yönetiminden çok destek gördük. Kırım Tatar soydaşlarımıza ve zor durumda olan Ukraynalı dostlarımıza kapılarımızı açık tuttuk. Ülkemize gelen Ukraynalılara da en iyi şekilde ev sahipliği yapmaya çalışıyoruz. "
"Mariupol'de tahliye için zorluklar devam ediyor"
"Bugün en büyük zorluğumuz Mariupol bölgesinde çatışmalar devam ettiği için oradaki vatandaşlarımızın ve masum sivillerin tahliyesini yapmaktır. Temennimiz önce Mariupol'da acil bir insani ateşkesin sağlanması ve tüm Ukrayna'da savaşın sonlanması. Diplomasiye fırsat verilmesidir."
"En kısa zamanda liderler düzeyinde bir toplantının düzenlenmesi gerekiyor. Böyle bir toplantıya da ev sahipliği yapmak istediğimizi daha önce belirtmiştik."
"Mutabakat metni Rusya'nın isteklerini içeren bir belge"
Açıklamaların ardından soru-cevap bölümüne geçildi:
Her iki bakana da Financial Times'ta yer alan 15 maddelik mutabakat metni de soruldu. Sorular arasında Putin ve Zelenski'nin görülmesi ile ilgili gelişmenin olup olmadığı da yer aldı.
Kuleba soruya yanıt olarak, "Financial Times'ta yayınlanan metin Rusya’nın isteklerini içeren bir belge. Dolayısıyla şu an bu Ukrayna'nın kabul ettiği maddeler olarak yorumlanamaz. Ukrayna'nın güvenlik garantileri ise görüşmelerin en kilit konusu. Daha savaş başlamadan önce Ukrayna-Türkiye ve Almanya'nın katılımıyla zirve toplantısının düzenlenmesi konsunda bir inisiyatif ortaya konuldu. Dolayısıyla bu inisiyatifi genişleterek Türkiye'yi de güvenlik garantörü olarak almak istediğimiz ülkeler arasında görüyoruz. Türkiye, Karadeniz bölgesinde istikrar dengesini sağlayan çok büyük bir otoriteye sahip" ifadelerini kullandı.
Bakan Çavuşoğlu ise "Kolektif güvenlik anlaşması konusunda Ukrayna'nın bir teklifi oldu. P5 artı Türkiye ve Almanya olarak. Dün Moskova'da yaptığım temaslarda Rusya Fedarasyonu'nun buna bir itirazının olmadığını, böyle bir teklifi kabul edebileceklerini gördüm. Tabi burada önemli olan her iki tarafın yanı sıra halklarının da kabul edebileceği bir mutabakata varılması. Bu konularda anlaşma olursa iki liderin bir araya gelme olasılığı var. Biz Putin'le de temasımızı sürdürüyoruz böyle bir topantıya ev sahipliği yapmak isteriz. Görüşme için bir tahminde bulunmak zor çünkü iki liderin de hazır olmaları lazım. Tarihi onlar belirleyecek." ifadelerini kullandı.
"Mariupol'de 100'den fazla vatandaşımız bulunuyor"
Bakan Çavuşoğlu'na Moskova’daki temaslarında Mariupol'e insani yardım koridoru açılması konusunun görüşülüp görüşülmediği de soruldu.
Çavuşoğlu şunları kaydetti: "Mariupol’de en az 24 saatliğine bir insani ateşkesin ve insani koridorun açılmasıyla ilgili teklif Kuleba'dan gelmiş ve ben de bunu güçlü bir şekilde desteklemiştim. Maalesef bugüne kadar bunu başaramadık çatışmalar devam ediyor ve 10 binlerce sivil henüz şehri terk edemedi. Biz her iki tarafla da temas halindeyiz. Rus tarafı kendilerinin insanları çıkarmak istediğini Ukrayna'nın engellediğini, Ukrayna da kendilerinin hazır olduğunu Rusyanın engellediğini söylüyor. Biz de şöyle bir teklifte bulunduk uluslararası kuruluşlar Kızılhaç, BM, OCHA ve Türk Kızılayı gözlemci olsun. Bu insanı koridorun oluşup oluşmadığını bu kuruluşlar gözlemlesin dedik."
Bakan Çavuşoğlu, "15 bin 200 vatandaşımızı tahliye ettik. Şu anda da Mariupol bölgesinde 100’den fazla vatandaşımız bulunuyor. Mariupol, dün Moskova'da bugün de Lviv'de gündeme geldi. Ukrayna, işbirliğine hazır olduğunu kendisi bize ifade etti." şeklinde sözlerini sürdürdü.
Çavuşoğlu: Savaş konusunda, son derece ilkeli bir tutum sergiliyoruz
Kuleba da açıklamasında, "Ben Ukrayna'nın bu koridor için garanti vermeye hazır olduğunu net şekilde söylemek istiyorum ancak problem Ukrayna tarafıyla alakalı değil Rus tarafıyla alakalı. Biz Sayın Çavuşoğlu ile Mariupol’deki tahliye konusunu dışında başka konuları da görüştük. Rusya'nın uyguladığı acımasız savaşa ilgili bilgilendirdim kendisini. Bugün Mariupol dünyanın en korkunç yeri haline geldi. Herkesin büyük çaba göstermesi gerekiyor." dedi.
Görüşmede 'Türkiye, Ukrayna için askeri yardım düşünüyor mu' sorusuna da yanıt veren Bakan Çavuşoğlu, "Biz bu konularda özellikle savaş konusunda, son derece ilkeli bir tutum sergiliyoruz. Doğruya doğru yanlışa yanlış diyoruz. Siyaha siyah, beyaza beyaz diyoruz. Ve bahsettiğiniz Bayraktar SİHA'ları Ukrayna tarafıdan Türkiye’deki bir şirketimizden satın alınan ürünler. Biz Türkiye olarak bu zor zamanlarda başından beri yanında olduk bundan sonra da yanında olmaya devam edeceğiz. Bayraktar SİHA'larının da Ukrayna'da çok popüler olduğunu ve şarkılarını, kliplerini tüm dünyanın izlediğini gördük" dedi.