Kıbrıs sorununun çözümü için New York'ta BM Genel Sekreteri ile Kıbrıslı Türk ve Rum liderler arasında yapılması planlanan üçlü zirve öncesi Türkiye'den "Üzerimize düşeni yapmaya hazırız" mesajı geldi. Barış görüşmelerinde Kıbrıslı Rumları Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis, Kıbrıslı Türkleri ise sadece Türkiye tarafından tanınan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin (KKTC) Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı temsil ediyor.
Lefkoşa'da Akıncı ile bir araya gelen Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Kıbrıs'ta kalıcı barış için Türkiye'nin ve Kıbrıslı Türklerin Cenevre'deki barış görüşmelerini canlandırmak için üzerlerine düşeni yapmaya hazır olduklarını söyledi. Çavuşoğlu gazetecilere yaptığı açıklamada, hiçbir ön koşul olmadan Cenevre'ye dönmeye hazır olduklarını belirterek, "Cenevre'deki barış görüşmelerinde Rum tarafının ön koşullarını kabul etmelerinin ise mümkün olmadığını" söyledi.
Görüşmelerdeki en pürüzlü konulardan birini, oluşturulması hedeflenen federal devletin güvenliği konusu oluşturuyor. Rum lider Anastasiadis, Türkiye, Yunanistan ve İngiltere'den oluşan üçlü garantörlük sistemi kaldırılarak Ada'nın güvenliğinin uluslararası bir jandarma gücü tarafından garanti edilmesini önerirken, Türk tarafı Türk askerlerinin Ada'dan tamamen çekilmesine yanaşmıyor. Konuyla ilgili olarak bir gazetecinin sorusunu yanıtlayan Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, "Güvenlik konularında da sıfır asker, sıfır güvenlik derseniz, o zaman tartışılacak bir şey olmaz," şeklinde konuştu.
Kıbrıslı liderler ABD yolcusu
Birleşmiş Milletler'den dün yapılan açıklamada BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in Kıbrıslı Türk ve Rum liderleri New York'a davet ettiği bildirilmişti. Guterres'in sözcüsü Stephane Dujarric yaptığı yazılı açıklamada her iki liderin 4 Haziran'daki toplantıda barış görüşmelerindeki mevcut tıkanıklığı aşmayı hedeflediğini söyledi.
Cenevre'deki görüşmelerden sonuç alınamaması üzerine BM Kıbrıs Özel Temsilcisi Espen Barth Eide, geçen hafta yaptığı açıklamada görüşmelerin sona erdiğini bildirmiş, taraflar arasında koşullarla ilgili mutabakat sağlanamamasını gerekçe göstermişti.
Ada'da sonlanmayan çözümsüzlük
Onlarca yıldır devam eden Kıbrıs sorununun çözümü için liderler düzeyinde son girişim Mayıs 2015'te başlatılmıştı. Kurulacak federal yapıda iktidar paylaşımı, toprak bölüşümü, güvenlik konuları ve mülki haklar gibi konular, müzakerelerin önünü tıkayan başlıca unsurlar.
Ayrıca Kıbrıs ile İsrail arasındaki Akdeniz havzasında Güney tarafının devam ettirmek istediği doğalgaz arama çalışmaları Türkiye'nin tepkisini çekiyor. Ankara, Ada'da çözüme ulaşılana kadar arama çalışmalarının durdurulmasını talep ediyor. Güney'de yaklaşan seçimler ve seçim atmosferinin Rum tarafının dışa yansıyan tutumunda belirleyici olması bekleniyor.
Ada'da 2004 yılında dönemin BM Genel Sekreteri Kofi Annan'ın sunduğu Annan Planı, düzenlenen bir referandumda Türk tarafının kabul etmesine karşın Güney'de reddedilmiş, bölünmüş Kıbrıs'ın Rum tarafı Avrupa Birliği'ne katılmıştı. Kuzey Kıbrıs'ta halen 35 bin civarında Türk askeri bulunuyor.
©Deutsche Welle Türkçe
DHA/dpa/rtr/AFP/AP,ÇÖ/BK