Mustafa SUİÇMEZ-Orhan AKTUĞ/LAPSEKİ (Çanakkale), (DHA)- TÜRKİYE’nin önemli kiraz üretim merkezlerinden birisi olan Çanakkale’nin Lapseki ilçesinde, bu yıl düşük fiyat nedeniyle üreticinin yüzü gülmedi. Kiraz üreticileri geçen yıl 8-10 TL arasında değişen ihracat fiyatının, bu yıl 4-5 TL’ye kadar düşmesi nedeniyle umduğunu bulamadı.
Lapseki\'de hasadında sona yaklaşılan kirazda, üretici düşük fiyattan yakındı. Sezon başında 9-10 TL\'ye alıcı bulan kirazın fiyatı, 4-5 TL’ye kadar geriledi. İç piyasada ise kirazın toptan fiyatı 2-3 TL’ye kadar düştü.
Üreticilerden Mehmet Gündoğdu, geçen yıl kilosunu 8-10 TL fiyatla sattıkları kirazdan iyi para kazandıklarını söyledi. Bu yıl da sezonun iyi başladığını ve aynı paralara ihracat kirazı verdiklerini belirten Mehmet Gündoğdu, “Ancak ortalara doğru fiyatlar yavaş yavaş düştü. Şu anda ise temelli düşmüş durumda. Topladığımız kiraz, bu fiyatlarla kendi masrafını karşılamıyor. Bu emek isteyen bir iş. Dalından tek tek toplanıyor. Ayrıca ilacı, gübresi, budaması var. Yani masrafı çok fazla. İç piyasaya verdiğimiz ürün, İstanbul halinde 3 TL’den satılıyor. Bizim elimize geçen 1 TL. İhracat fiyatı 9 TL’den başlayıp, şu anda 4 TL’ye kadar düştü. Bu sene para kazanamadık. Böyle giderse, biz seneden seneye yok olacağız. Biz çiftçi olarak nasıl ayakta kalacağız, nasıl ayakta duracağız” dedi.
Geçen yıl iç piyasaya verdikleri kirazın kilosunun İstanbul halinde 7 TL’ye satılırken, bu yıl aynı kirazın 3 TL’den satıldığını belirten Mehmet Gündoğdu, “Ancak bu fiyatlar tezgahlara aynı şekilde yansımıyor. Şimdi televizyonlarda izliyorum. Bu kiraz tüketiciye 10 TL’den satılıyor. Mesela İstanbul’da yaşıyorsanız, 10 TL’den aşağıya bu kirazı yiyemiyorsunuz. Kabzımal halde bu kirazı 3 liraya satıyor. Alan pazarcı veya manav tezgahta 10 TL’ye satıyor” diye konuştu.
\'TÜKETİCİ DE MEMNUN DEĞİL\'
Kiraz üreticisi ve nakliyecisi Kaya Gencer ise, “Bu sene kiraz rezil bir sene yaşıyor. İhracatçılar 4-5 lira fiyatla bizim kirazları alıyor. Halbuki bu sene rekolte az diye umutlarımız farklıydı. Mesela İzmir Kemalpaşa’da ihracat fiyatı 17-18 TL gibi rakamlarla alındı. Bizim de beklentilerimiz büyüktü. Fakat fiyatlar düşük kalınca, üreticilerde şok etkisi yarattı. Biz 9-10 sene önce ihracata 4- 5 TL fiyatla kiraz veriyorduk. Bugün de aynı fiyata veriyoruz. Ama girdiler 9-10 sene öncesiyle aynı değil, çok yükseldi. Kiraz üreticileri olarak çok sıkıntılı bir dönem yaşıyoruz. Bu sene ihracat kirazında beklediğimiz fiyat 10-15 TL arasındaydı. Ama 4- 5 TL gibi fiyatla karşı karşıyayız. Oysa bu sene ihracat yılı olacak denmişti. Rusya’da olimpiyatlar var, oralara gidecek ve aranacak meyve dediler. Tam aksi olunca üreticiler şok etkisi yaşadı. Hasadın ilk günü 9 TL’ye kiraz alan ihracatçı, bugün niye 4 TL’ye kiraz alıyor. Türkiye’de savaş mı çıktı, herkes fırsatçılık yapıyor. Her gün 1 TL düşürerek kirazı bu noktaya getirdiler. Üreticiyi düşünen yok. Üretici, ürettiğinin bedelini alamıyor. Şu anda bu kirazın en düşük fiyatının 10 TL olması gerekiyor” dedi.
Kiraz üretici İhsan Akyol da fiyatlardan memnun olmadıklarını söyledi. Sadece üreticilerin değil, tüketicilerin de memnun olmadığını ifade eden Akyol, \"Duyduğumuza göre İstanbul’da manavda, markette 15 TL’nin altında kiraz yok diyorlar. Burada ise ihracata en kalitelisini 5-6 TL’ye alıyorlar. Bunlar bizim maliyetimizin altında kalan fiyatlar. İhracat olmadığı için böyle. İhracata talep olsa, böyle olmaz. Duyduğumuza göre İzmir ve Salihli tarafından 11-23 TL arasında fiyatla ihracata kiraz alınmış. Bizde bırakın 11-23 TL’yi, 8-10 TL arasında fiyat olsa yine mutlu olacağız.”
FOTOĞRAFLI