Theresa May'in apar topar Muhafazakar Parti genel başkanlığına getirilmesi,
geçtiğimiz haftalarda Birleşik Krallık'ın yaşadığı kırılmayı çarpıcı şekilde ortaya
ortaya koyuyor. Aslında iktidar partisi genel başkanlık ve başbakanlık
pozisyonunu belirlemek için daha önce 9 hafta öngörmüştü. Ancak Andrea
Leadsom'ın çekildiğini açıklamasıyla parti içi yarış hızla sonuçlandı. David
Cameron da halefine yer açtı. May'in kabinesini belirleyebilmesi için 48 saat
süresi var.
'Brexit yanlıları kilit pozisyonlara'
BBC'nin siyasi muhabiri Alex Forsyth, "Özellikle May Büyük Britanya'nın AB'de
kalmasını savunduğundan kabinenin kilit pozisyonlarına Brexit yanlısı isimlerin
getirilmesi yönündeki baskı güçlü olacak" diyor. Forsyth, May'in duyurduğu
radikal sosyal ve ekonomik reformlarla kabinenin emektar isimlerinin siyasi
geleceğine yönelik spekülasyonları artırdığına dikkat çekiyor.
Alex Forsyth, "Siyasi
kararlar vermek için zaman kıt olduğundan başbakan
dönüşümle süreklilik arasında tercihini yapacak. Aynı zamanda AB
referandumunda farklı kamplara bölünen Muhafazakarları birleştirmek istiyor"
diyor.
6 yıldır içişleri bakanlığı koltuğundaydı
59 yaşındaki Theresa May 2010 yılından beri içişleri bakanlığı görevinde
bulunuyordu. Bu koltukta daha önce hiç kimse bu kadar uzun süreyle oturmamıştı.
Uzun yıllardır daha üst pozisyonlara talip olduğu söyleniyor. Karar vermekte
zorlanmayan, güvenilir ve kriz tecrübesi olan bir siyasetçi olarak tanımlanıyor.
Brexit kampanyasının öncüleri Michael Gove ve Boris Johnson Muhafazakar
Parti liderliği yarışından birbirlerini karşılıklı olarak attıklarında, May, "ciddi
ve deneyimli" bir aday olduğunu vurguladı ve Büyük Britanya'yı bu zor
dönemden çekip çıkarmayı vaat etti.
İngiliz medyası daha ziyade göz alıcı ayakkabılarıyla da ilgilense May 17 yıldır
Muhafazakar Parti'nin az sayıdaki ama seçkin kadın liderleri arasında yer alıyor.
İçişleri bakanlığı sırasında göç politikalarında izlediği sert çizgiyle adını
duyurdu. Geçen yıl yaptığı, "Göç, toplumun birliğine engel oluyor" açıklamasıyla
dikkatleri üzerinde topladı.
Caydırıcı göç politikaları
May, caydırıcılık politikaları kapsamında, eşlerini ya da çocuklarını İngiltere'ye
getirmek isteyenlerin en az 18 bin 600 sterlinden başlayan gelir ispatında
bulunmaları şartını getirdi. Britanya vatandaşı olmayan eşin geliri bu
hesaplamada dikkate alınmadı. Mağdur aileler düzenlemeye karşı Anayasa
Mahkemesi'ne başvurdu.
Londra'da mültecilere kuruluşunda
görev yapan Lucy Walker, "Theresa May'in
politikaları bu ülkedeki mültecilerin hayatına doğrudan yansıdı, onların
durumunu kötüleştirdi. Artan yabancı düşmanlığını göz önünde tuttuğumda
başbakan olarak izleyeceği politikalar beni kaygılandırıyor" diyor.
İnternete sıkı denetim getirdi
İnternete getirilen sıkı denetim, May'in tartışmalı bir başka siyasi önlemiydi.
Polis ve istihbarat örgütlerinin internet kullanımını izlemesi sağlandı.
Kullanıcıların faaliyetlerinin bir yıl boyunca servis sağlayıcılar tarafından
saklanması mecburiyeti getirildi.
Liberal yorumcular sözkonusu önlemleri otoriter olarak eleştirse de May
muhafazakar mainstream ile görüş birliği içinde. Birmingham Üniversitesi
uzmanlarından Matts Cole, "May'in içişleri bakanlığı sırasında savunduğu birçok
pozisyon partinin sağ kanadında inandırıcılığını artırdı. Sınırdışı ve göç
politikalarına ilişkin tavrı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne taraf olmaya son
verme kampanyası ve Birleşik Krallık'ın birliğini güçlendirme bunlara dahil"
diyor.
Pragmatik yönü
May, pragmatik yönüyle
de tanınıyor. Uzun siyasi kariyeri boyunca birbirinden
farklı pozisyonları savundu. 2002 yılında Muhafazakarları kamuoyunda "çirkin
parti" olarak algılanma tehlikesinden ötürü uyardı ve reformlar talep etti.
Eşcinsel evlilikleri savundu, kamu kurumlarının vatandaşları genetik
özelliklerine göre sınıflandırdığı "Racial Profiling" sistemini eleştirdi.
Muhafazakar yazar Kate Maltby, May'i "gerçek modernleştirici" olarak niteliyor.
Maltby, "May, daha sonra bu konumundan uzaklaşsa da, parti içinde sosyal ve
liberal açılımlar için çaba harcayanlar açısından bir örnekti" diyor.
AB'den çıkışı başarıya dönüştürecek
May Brexit referandumunda tercihini AB'de kalmaktan yana yapanlardandı.
Ancak oylama sonucuna saygılı. Brexit kararının verildiğini, ikinci bir oylamaya
gidilmeyeceğini belirtiyor. May, aynı zamanda "AB'den çıkışı bir başarıya
dönüştürmek" istiyor. Toplumun alt kesimlerine destek olacak radikal sosyal
reformların müjdesini verdi.
Sakin imajı ve tecrübesi, ülkenin zor zamanlarda deneyimli bir siyasetçiye
emanet edildiği umudunu güçlendiriyor. Manchester Barosu'na kayıtlı avukat
Matt Pembroke, "Muhafazakar Parti seçmeni değilim ama kargaşa dolu bu
dönemde siyasi tecrübesi yüksek bir kişinin yönetime gelmesini rahatlatıcı
buluyorum. Bir oylamayla daha huzursuzluğun artmasına karşıyım. Dileğim,
içinde bulunduğumuz felaket ortamından bir an önce çıkmak" diyor.