T24 Dış Haberler
Darbeyle sarsılan Nijer'in komşuları Burkina Faso ve Mali, Niamey'e yönelik herhangi bir askeri müdahalenin kendi ülkelerine karşı "savaş ilanı" sayılacağı uyarısında bulundu.
Her ikisi de ordu destekli hükümetler tarafından yönetilen iki ülke, Batı Afrika liderlerinin Nijer'in devrik Devlet Başkanı Mohamed Bazoum'u yeniden göreve getirmek için güç kullanma tehdidinde bulunmalarından günler sonra, pazartesi günü ulusal yayın organlarından ortak açıklama yaptı.
Açıklamada, "Burkina Faso ve Mali'nin geçiş dönemi hükümetleri, kaderlerini ellerine almaya ve tarih önünde egemenliklerini tam olarak üstlenmeye tam bir sorumlulukla karar veren Nijer halkına kardeşçe dayanışmalarını ifade eder" denildi.
"Nijer'e karşı herhangi bir askeri müdahale Burkina Faso ve Mali'ye karşı savaş ilanıyla eşdeğer olacaktır" uyarısında bulunulan açıklamada, böyle bir hareketin tüm bölgeyi istikrarsızlaştırabilecek feci sonuçlara yol açabileceği belirtildi.
Ne olmuştu?
Nijer'de 26 Temmuz'da gerçekleşen darbe Batı Afrika'da şok etkisi yaratmış ve ülkenin eski Batılı müttefikleri ile bölgesel kurumları bölgedeki diğer askeri liderlerle karşı karşıya getirdi.
General Abdourahamane Tchiani'nin devlet başkanı olduğu darbede askerler, Bazoum'u kötü yönetim ve El Kaide ve IŞİD ile bağlantılı gruplardan gelen güvenlik tehditlerini ele alma şeklinden duyulan hoşnutsuzluk nedeniyle devirdiklerini açıkladı.
Bölgesel blok ECOWAS, tüm mali işlemlerin durdurulması ve ulusal varlıkların dondurulması da dahil olmak üzere yaptırımlar uyguladı. Ayrıca başkent Niamey'deki evinde tutulan Bazoum'un görevine iade edilmesi için güç kullanma yetkisi verebileceğini belirtti.
TIKLAYIN | Nijer Cumhurbaşkanı, darbeden sonra ilk kez görüntülendi
Gine de Nijer’e dolaylı destek verdi
Burkina Faso ve Mali'nin yanı sıra hükümeti de bir darbenin sonucu başa gelen Gine Devlet Başkanı Mamady Doumbouya da, "askeri müdahale de dahil olmak üzere ECOWAS'ın önerdiği yaptırımlara katılmadığını" ifade etti.
Burkina Faso, Mali ve Gine'den gelen destek açıklamaları, Nijer ordusunun devrilen hükümetin üst düzey yetkililerini tutuklayarak darbesini pekiştirmeye çalıştığı sırada geldi. Bazoum'un partisi PNDS'ye göre, pazartesi gözaltına alınanlar arasında Madenler Bakanı, Petrol Bakanı ve iktidar partisi başkanı da vardı.
TIKLAYIN | Traore: Afrika devletleri, emperyalistlerin elindeki kuklalar gibi davranmamalı
Parti, darbe liderlerinin daha önce de İçişleri Bakanı’nı, Ulaştırma Bakanı’nı ve eski Savunma Bakanı’nı tutukladığını bildirdi.
Bu arada ABD'li bir yetkili, pazartesi yaptığı açıklamada, darbenin tam anlamıyla başarılı olmadığını ve barışçıl bir iktidar geçişiyle demokratik yollardan seçilen ilk Nijer Cumhurbaşkanı olan Bazoum'un görevine iade edilmesi için hala bir fırsat olduğunu söyledi.
Nijer'in eski sömürgecileri Fransa ve Almanya da bu yorumları yineledi.
Fransız karşıtı duygular, Paris'in Niamey'deki büyükelçiliğinin önünde devam eden darbe yanlısı protestoların alevlenmesine neden olmuş ve göstericilerin "Yaşasın Rusya" ve "Kahrolsun Fransa" sloganları attığı duyulmuştu.
"Wagner için fırsat olabilir" endişesi
Uluslararası gözlemciler, Nijer'deki istikrarsızlığın Rusya merkezli özel bir paralı askerlik şirketi olan Wagner grubu gibi örgütler için bir fırsat yaratabileceğinden endişe ediyor.
Wagner'in lideri Yevgeni Prigojin, hafta sonu darbeyi onaylayan bir konuşma yaparak, durumun bir süredir gelişmekte olduğunu söyledi.
Telegram uygulamasındaki sesli mesajında Prigojin, "Eski sömürgeciler, Afrika ülkelerinin halklarını kontrol altında tutmaya çalışıyorlar" dedi.
Ancak Prigojin'in açıklamaları, Nijer'deki durumu "ciddi endişe kaynağı" olarak nitelendiren Rusya'daki Kremlin'in açıklamalarıyla tezat oluşturdu.