T24 Dış Haberler
Birleşmiş Milletler’in raporuna göre bugüne kadar en fazla sera gazı salımının yapıldığı yıl 2023 oldu. Karbondioksit emisyonunun 3'te 2'sinden ABD, Çin, Hindistan, AB, Rusya ve Brezilya sorumlu.
Birleşmiş Milletler Çevre Programı UNEP’in yayınladığı son Emisyon Açığı Raporu, 2023 yılında dünya genelinde daha önce görülmemiş miktarda sera gazı salımı yapıldığını gösteriyor.
2023 yılında salınan toplam Karbondioksit miktarı 57,1 gigaton. Bu miktar, bir yıl öncekiyle karşılaştırıldığında yüzde 1,3’lük bir artış kaydedildiğine işaret ediyor. Karbondioksit emisyonunun üçte ikisinden ABD, Çin, Hindistan, AB, Rusya ve Brezilya sorumlu.
“Artık Boş Laf Yok – Lütfen!” başlığını taşıyan raporda hükûmetlere “Küresel ısınmayı 1,5 dereceyle sınırlayabilmek için daha iddialı iklim hedefleri koymak ve bu hedeflere gerçekten uymak gerekiyor” mesajı da verildi. 2015 tarihli Paris İklim Anlaşması’nı imzalayan ülkeler küresel ısınmayı, sanayi öncesi döneme göre 1,5 dereceyle sınırlamaya çalışacaklarına, mutlaka 2 derecenin altında tutacaklarına söz vermişlerdi.
Aynı şekilde devam edilirse dünya 3 dereceden fazla ısınacak
Raporda ayrıca aynı şekilde devam edilirse, dünyanın 2100 yılına kadar 3,1 derece ısınacağı ifade ediliyor. Bu durumda, deniz seviyesindeki yükselme, sıcaklık veya aşırı hava olayları nedeniyle dünyanın bazı bölgeleri yaşanamaz hale gelme riskiyle karşı karşıya. Bütün ülkeler iklim vaatlerine sadık kalsalar bile küresel ısınmanın 2,6 ila 2,8 derece arasında olacağı da kaydediliyor.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres raporu tanıtırken, rekor emisyonların, rekor okyanus sıcaklıkları anlamına geldiğini bunun da dev kasırgaları körüklediğini vurguladı. “Rekor sıcaklık, ormanları ateş topuna, şehirleri saunalara çeviriyor” diyen Guterres, rekor düzeydeki yağmurların ise neredeyse kutsal kitaplarda anlatılan sel felaketlerini doğrular nitelikte olduğunu hatırlattı.
UNEP Başkanı Inger Andersen de “Şimdiye kadar görülmemiş bir küresel çaba gerekiyor. Kaçınabileceğimiz her derecelik ısınma, hayat kurtarıyor, ekonomimizi istikrarda tutuyor, yıkımı önlüyor ve biyolojik çeşitliliğimizi koruyor” şeklinde konuştu.
BM Emisyon Açığı Raporu, her yıl yüzlerce bilim insanı tarafından hazırlanıyor. Son araştırmalara dayanarak bir önceki yıl ne kadar sera gazı salındığını ve Paris İklim Hedefleri’nin nasıl korunabileceğini özetliyor. UNEP, olması gereken ile yapılan siyasi eylemler arasındaki farkı “emisyon açığı” olarak tanımlıyor. Bu yılki rapor, küresel ısınmayı engelleyebilecek teknolojilerin mevcut olduğunun altını da çiziyor, daha fazla rüzgar ve güneş enerjisi kullanmanın gerekli emisyon azaltımının dörtte birinden fazlasını sağlayabileceği, ormanların kesilmesi durdurulursa bir beşte birlik ek bir katkı sağlanabileceine dikkat çekiyor. Rapor Kasım ayında Azerbaycan’ın Bakü kentinde düzenlenecek BM İklim Konferansı’nda da konu edilecek.