DW: Sayın Steinberg, Salah Abdeslam'ın tutuklanması ile Brüksel'deki saldırılar arasında bir bağlantı var mı?
Steinberg: Tutuklamalar, bu eylemlerin hayata geçirilmesini hızlandırmış olabilir. Ancak bu tür saldırıların hazırlığı için daha uzun zamana gerek duyulur. Bombaların hazırlanması, hedeflerin gözlem altında tutulması ve saldırganların hazırlanması gibi… Bu nedenle, söz konusu saldırıların hazırlıklarının tutuklamadan önce başladığını tahmin ediyorum.
DW: Brüksel'de, özellikle tutuklamadan sonra bir saldırı beklentisi var mıydı?
Steinberg: Brüksel makamları tabii ki böyle bir tehlikeyi göz önünde bulunduruyorlardı. Salah Abdeslam'ın daha fazla saldırı hazırlığı içinde olabileceği düşünülüyordu. Görünen o ki, iyi eğitimli bir bombacı kaçmayı başarmış. Belçika mercileri bunun farkındaydı ve bu yüzden böyle bir saldırının olabileceği tahmin ediliyordu. Ancak esas sorun, Brüksel gibi bir şehirde güvenlik önlemlerinin yetmeyeceği kadar çok sayıda hedefin bulunması.
DW: Paris'teki saldırıların ardından Belçika'daki soruşturmalar da hız kazandı. Terör şebekesinin düşünülenden daha geniş olduğu sonucunu mu çıkartmak gerekiyor buradan?
Steinberg: Şebekenin, Paris saldırılarından sonra varsayılandan daha geniş olduğu aşikâr. Paris'teki terör hücresinin çevresinde saldırganları lojistik olarak desteklemiş kişilerin olduğu da ortada. Görünen o ki, çok daha fazla sayıda kişiyle uğraşmak zorunda kalacağız. Esas endişe verici olan, bu tür saldırıları düzenlemeye hazır daha kaç kişinin olduğunu bilmememiz. Onlar arasında en az bir kişinin bombalı düzenek hazırlamayı bilmesi de bir sorun. Bu kişinin, Suriye'de eğitim aldığı tahmin ediliyor.
DW: Yani siz yakın gelecekte, daha fazla saldırı olabileceğine ihtimal veriyor musunuz?
Steinberg: Böyle bir tehlike olduğundan yola çıkıyorum. Benim ilk izlenimim, bu saldırının Paris'teki saldırılardan daha küçük çaplı olduğu yönündeydi, fakat kurban sayısının artmasıyla birlikte artık bu görüşü savunamam. Çok iyi planlanmış ve organize edilmiş bir saldırı. Bomba düzeneği hazırlama, savaş tecrübesine sahip kişiler ortada dolaştığı sürece tehlike çok büyük. Sadece Brüksel'de değil, Brüksel'den kaçılabilecek her yerde.
DW: Sizce Belçika güvenlik birimleri, böyle bir terör şebekesi ile başa çıkabilmek için yeterli donanıma sahip mi?
Steinberg: Hayır, olmadıkları çok açık. Ancak yine de Belçikalılara bir suçlama yapmamak gerekir, zira Suriye'ye gidip orada eğitim alan ve geri dönen cihatçıların sayısı çok fazla. Bu sadece Belçika'nın değil, daha zayıf güvenlik birimlerine sahip olan küçük Avrupa ülkelerinin de bir sorunu. Gelecek yıllarda, bazı ülkelerin güvenlik birimlerini şimdiye kadar olduğundan çok daha etkin hale gelecek şekilde donatmak zorunda kalacağı belli. Bu Belçika için olduğu kadar Danimarka ve Avusturya için de geçerli. Ancak onca tecrübeye ve oldukça profesyonel güvenlik birimlerine karşın Fransızların sorunlarının ne kadar büyük olduğuna bakılırsa, Belçika güvenlik birimlerinin zafiyeti de farklı bir boyut kazanıyor.
DW: Avrupa güvenlik birimleri arasındaki işbirliğini derinleştirmek ve daha yakın bir bilgi alışverişini sağlamak için nasıl önlemler alınması gerekir?
Steinberg: 13 Kasım'daki Paris saldırılarından bu yana bilgi alışverişinin sorunsuz bir şekilde işlediğini biliyoruz. 2001 yılından bu yana güvenlik birimlerinin işbirliğine büyük yatırım yapıldı, veri paylaşımının sağlanması için de önemli adımlar atıldı. Ancak bu noktada esas sorun, güvenlik birimlerinin verimliliği konusunda ülkeler arasında ciddi farkların olması. Örneğin Belçika, Fransa'dan çok daha kötü durumda. İki ülke arasında sınır kontrolleri de yapılmadığından, bunun komşu ülkedeki güvenlik üzerinde doğrudan etkileri oluyor. Bu Almanya'nın ve Avrupa ülkelerinin zamanında dikkate alması gereken önemli bir uyarı işareti.
DW: Yani diğer ülkelerde de saldırılar olmasını mı bekliyorsunuz?
Steinberg: Kesinlikle Brüksel'deki boyutta olmaz. Güvenlik birimleri zayıf, siyaset yönsüz ve cihatçılar oldukça güçlü: Bu kombinasyon başka hiçbir ülkede yok. Ancak diğer ülkelerde de cihatçı çevreler var ve gelecek yıllarda sadece Belçika'da değil, diğer ülkelerde de büyük sorunlara yol açacaklar.
Gudio Steinberg, Berlin'deki Bilim ve Politika Vakfı'nda terör ve Ortadoğu uzmanı olarak görev yapıyor.
Diana Hodali