Cuma günü 38.492 puana kadar düşen İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB), tepki alımlarıyla haftayı 39.000 seviyesinin üzerinden kapattı. Cuma gününü 440 puanlık düşüşle 39.115 puandan tamamlayan borsada hisse senetlerinin kaybı ise yüzde 1,11 oldu. Uzmanlar, global piyasalara bağlı olarak İMKB'nin bu hafta 39.000 puan seviyesinin altına düşebileceğini kaydediyorlar.
Hem parite etkisi, hek risk iştahındaki azalma, hem de Merkez Bankası'nın faiz indirimine gideceği yönündeki güçlü beklenti doları da cuma günü 1.2460 YTL'ye taşıdı. Doların bu hafta pariteye bağlı olarak 1.25 YTL'yi test edebileceği vurgulanırken, faiz oranları da yüzde 19,11 seviyesine yükseldi.
ABD'de veriler kötü
Global piyasalardaki dalgalanma ise ABD ve Avrupa ekonomileriyle ilgili gelişmelerle yakından ilgili. ABD'de mortgage krizine yönelik endişeler sürüyor. Krizin etkisiyle birçok bankanın iflas bayrağını çekeceği haberleri piyasa oyuncularını da rahatsız ediyor. Ancak, son günlerde asıl kaygı krizin reel ekonomiye yansımalarıyla ilgili. Özellikle, istihdam piyasası ile ilgili veriler ABD ekonomisinin geleceği ile ilgili kuşkuları artırdı. Nitekim, ABD'de tarım dışı isihdam, ağustos ayında beklentilerin de üzerinde 84 bin azalırken, işsizlik oranı da yüzde 6,1 olarak açıklandı.
ABD yanında Avrupa'da da işler yolunda değil. Avrupa'da ekonomik büyüme yavaşlarken, Avrupa Merkez Bankası'nın da(ECB) faizleri düşüreceğine yönelik beklentiler arttı. Bu beklentilerin sonucu euro da dolar karşısında tepetaklak düşüyor. 1.42 seviyelerine gerileyen euro/dolar paritesi de daha sonra 1.43 seviyelerine yükseldi.
Dış piyasalardaki gelişmeler ve risk algılamasındaki bozulma iç piyasaları da olumsuz etkiliyor. Borsadaki düşüş sürüyor. İMKB'nin önümüzdeki günlerde de yurtdışı piyasalardaki gelişmelerden etkileneceğini belirten Yatırım Finansman Stratejisti Fatih Mehmet Baykan, "39.000'in altında kalırsa, İMKB'deki düşüş sürer" diyor.
1.25 YTL'ye yaklaşan doların iç piyasada yükselmesinin birkaç önemli sebebi var. Bunlardan ilki, doların euro karşısında da değer kazanmasıyla bağlantı parite etkisi. Ayrıca, mevsimsel olarak döviz kurlarının düşük olduğu yaz aylarının geride kalması da doların YTL karşısında yükselişinin bir başka nedenini oluşturuyor.
Eylül enflasyonu önemli
Bunlara ek olarak, Merkez Bankası'nın faiz indirim sinyali vermesi de dolar da çıkışa destek veriyor. Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz'ın açıklamalarından sonra piyasalarda ekim ayında yeniden faiz indirimine gidilebileceği beklentisinin oluşması dolardaki yükselişte etkili bir faktör.
Eylül ayı enflasyonunun yüksek gelmesi durumunda Merkez Bankası'nın faiz indirimine gitmeyebileceğini belirten Turkish Bank TL Masası Yönetmeni Arzu Demir, bono faizlerinin yüzde 18-19 seviyesinde hareket etmesini beklediğini söyledi.
Turkish Bank Döviz Pozisyon Bölümü Yönetmen Yardımcısı Can Mete ise euro/dolar paritesinin 1.42'nin altına gerilemesi durumunda yurtiçinde de dolar kurunun 1.25 YTL'ye yükseleceğini belirtti.
Bono cephesine bakıldığında faiz oranlarındaki yükseliş de sürüyor. 14 Nisan 2010 vadeli gösterge kağıdın bileşik faizi haftayı yüzde 19,11'den tamamladı. Küresel krize bağlı olarak risk algılamasındaki artış ve yabancı çıkışı faiz oranlarının yükselmesine yol açıyor. Ancak, ağustos ayı enflasyon verilerinin beklentilerden düşük gelmesi, faizdeki hızlı bir yükselişi de önledi.