Küresel çapta insani yardımların ele alındığı iki günlük BM İnsani Yardım Zirvesi 60'a yakın devlet ve hükümet başkanının katılmıyla İstanbul Kongre Merkezi'nde başladı. Zirveye devlet ve hükümet başkanlarının yanı sıra BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon ve diğer uluslararası organizasyonların temsilcileri ile birlikte 6 bin davetli katılıyor.
Zirvenin açılışında konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, savaş, doğal felaketler ve iklim değişikliğinin neden olduğu krizlerin insanlığın huzurunu kaçırdığını söyleyerek "Zirvede bulunanlar olarak, hepimiz de acının rengi, ırkı, dili, dini olmadığını çok iyi biliyoruz. Bu anlayışla Türkiye bugün dünyanın 140'ı aşkın ülkesinde, insani ve kalkınma yardım faaliyetleri yürütüyor, binlerce projeyi hayata geçiriyor. Aynı zamanda 3 milyonun üzerinde Suriyeli ve Iraklı mülteciyi ülkemizde misafir ediyoruz" dedi.
"Türkiye kapılarını kapatmayacak"
Türkiye'nin kapılarını hiçbir zaman insanlara kapatmayacağını söyleyen Erdoğan mülteci krizi bağlamında uluslararası toplumu eleştirdi. Erdoğan, "Türkiye, uluslararası toplum adına üstlendiği bu ağır sorumlulukta gereken desteği ve katkıyı alamamaktadır. Biz artık daha adil bir yük paylaşımına gidilmesini bekliyoruz" dedi. Erdoğan sorunlara çözüm üretemeyen sistemin yükünü sadece belli ülkelerin omuzladığını belirterek artık bu konuda herkesin elini taşın altına koyması gerektiğini vurguladı.
"Mülteci hukuku konusunda hassasiyet sürecek"
Türkiye'nin uluslararası insan hakları ve mülteciler hukukunun uygulanması konusunda hassasiyetini sürdüreceğini ifad eden Erdoğan, "Bunun yanında, terör örgütlerinin insani yardım sistemini suistimal ederek kendilerini meşrulaştırmalarına yönelik her adıma da şiddetle karşı çıkacağız" dedi.
BM'ye eleştiri
Cumhurbaşkanı Erdoğan daha sonra zirvenin "Çatışmaları Önlemek ve Bitirmek İçin Politik Liderlik" konulu "1. Yüksek Düzeyli Yuvarlak Masa Toplantısı"na katıldı. Burada konuşan Erdoğan BM'ye yönelik eleştirilerini dile getirdi ve "70 yıllık tarihine bakınca BM'nin en büyük başarısızlığını bu konuda yaşadığını görüyoruz. Bunda hepimizin en çok da BM Güvenlik Konseyi'nin sorumluluğu bulunuyor. 6 yıldır devam eden Suriye krizinde bunu çok net bir şekilde gördük, yaşadık. Veto hakkını zaman zaman sorumsuzca kullanarak, maalesef krizlere ve çatışmalara etkin biçimde müdahale edilmesine mani oluyor. Bunun bedelini ise çocuklar, kadınlar, siviller başta olmak üzere tüm dünya ödüyor. Bu konuda herkesin elini vicdanına koyup düşünmesi ve gerekli adımları atması şarttır" dedi.
Liderlerden çağrı
BM Genel Sekreteri Ban Ki Moon ise zirvenin uluslararası topluma, başka bir gelecek kurma şansını verdiğini söyledi. Ban, "Bu fırsatı yakalayalım. Değişim için bir işaret verelim" dedi.
Almanya Başbakanı Angela Merkel de konuşmasında zirveye katılan ülkelerden verdikleri sözleri tutmalarını istedi. Birçok ülkenin çoğu zaman somut projeler için verdikleri mali yardım sözünü yerine getirmediğini hatırlatan Almanya Başbakanı, bunun üzerine projelerin sona erdiğini belirtti.
Almanya Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier ise Almanya'nın BM acil yardım fonuna yardımı 10 milyon euro artırarak 50 milyon euroya çıkaracağını kaydetti. Hedef BM Acil Yardım Fonu'na bir milyar dolar yardım yapılması.
Sınır Tanımayan Doktorlar'dan protesto
Sınır Tanımayan Doktorlar Örgütü zirvenin hazırlık sürecine bir buçuk yıl boyunca katılmasına rağmen İstanbul'daki zirveyi protesto ederek katılmıyor.
Kuruluş zirvenin acil yardım gereken durumlarda insani yardımların neden zayıf kaldığının sorgulanması yerine, uluslararası devletler topluluğunun başarısızlığının üzerinin örtüldüğü bir kılıfa döneşme tehdidi içinde olduğunu belirtti. Geçen yıl Sınır Tanımayan Doktorlar Örgütü'nün 75 klinik ve hastanesi saldırıya maruz kaldı.