Kıbrıs'taki son toplantıda patlak veren 'Enosis' krizinin ardından liderlerin birbirini suçlamasına rağmen Birleşmiş Milletler (BM) Temsilcisi Espen Barth Eide, hızla mekik diplomasisi başlattı. Her iki liderle de görüşen Eide, müzakerelerin haftaya devam edeceğini açıkladı.
Eide, krizin çıktığı liderler görüşmesinden önce Akıncı'nın ayrıldığını söyledi. Ancak her iki liderin de masada olduğunu ve planlandığı gibi önümüzdeki hafta liderler görüşmesinin devam edeceğini açıkladı.
Ne olmuştu?
Kıbrıs'ta Rum ve Türk toplumlarının liderlerinin görüşmesi sürpriz bir şekilde sonlanmıştı. 'Enosis' krizini yaşanmasının ardından iki lider de toplantıyı terk etmiş ve birbirlerini ilk terk eden olmakla suçlamıştı. KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı "BM Özel Temsilcisi Eide konuşurken Anastasiadis kapıyı çarpıp çıktı" derken Rum lider Nikos Anastasiadis ise "Akıncı'nın toplantıdan çekilmesi yersiz ve ve nedensizdir" demişti.
1950'de 'Enosis' referandumu ne için yapıldı?
1950 Enosis Plebisiti, 15-22 Ocak 1950 tarihleri arasında Kıbrıs Ortodoks Kilisesi'nin Enosis (adanın Yunanistan'la birleşmesi) konusunda düzenlediği bir plebisitti. Plebisite sadece Kıbrıs Rumları katıldı ve %96 Enosis'e destek verdi.
Plebisit, dönemin başpiskoposu II. Makarios tarafından planlandı. Masis Kürkçügil'e göre plebisitin sebebi Aralık 1949'da AKEL'in BM Güvenlik Konseyi'ne gönderdiği ve Kıbrıs'ta BM gözetiminde bir plebisit yapılmasını talep eden memorandumdu. Plebisit aslında bir imza toplamadan ibaretti. Birleşik Krallık yönetimi, gizli bir oylamanın yokluğunda bu plebisitin geçerliğinin "oldukça sorgulanabilir" olduğunu ifade etti ve plebisiti kabul etmedi. Milliyet gazetesine göre plebisite 224,700 Rum katıldı ve bunlardan 215 bini Enosis'e destek verdi. Plebisitin biri Birleşik Krallık, biri Yunanistan hükümetine, biri BM Güvenlik Konseyi'ne gönderilmek ve biri kilise arşivlerinde saklanmak üzere dört kopyası bulunmaktaydı.