Birleşmiş Milletler (BM), geçen haftadan bu yana Suriye’nin kuzeybatısında artan saldırılar nedeniyle onlarca sivilin öldüğünü açıkladı. BM'nin Suriye İnsani Yardım Koordinatörü Panos Moumtzis, İdlib'de ve İdlib ilinin güneyinde yer alan Hama ilinde son bir haftadır artan şiddet nedeniyle “endişeli” olduklarını belirtti.
Moumtzis, Salı günü Ürdün’ün başkenti Amman’da yaptığı açıklamada, Beşar Esad rejimiyle müttefiklerinin İdlib'in güneyi ile Hama’nın kuzeyinde havadan ve karadan yaptıkları saldırıları son günlerde artırdıklarını belirtti. BM temsilcisi aynı zamanda silahlı muhaliflerin de roketlerle bu saldırılara verilen karşılığın artığını ifade etti. Artan şiddet olaylarında onlarca sivilin öldüğünü belirten Moumtzis, sivillerin hangi tarafın saldırılarında öldüğüne dair bir bilgi paylaşmadı. Suriye’nin kuzeybatısında dört tane hastanenin de hedef alındığını belirten BM temsilcisi, 30 binden fazla insanın da yerlerinden edildiklerini belirtti.
Erdoğan: İdlib'de pasif kalmanın bedeli büyük olur
İdlib’deki gelişmelerle ilgili Türkiye'den de en üst düzeyden tepki geldi. ABD merkezli Wall Street Journal gazetesine bir makale yazan Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Dünya Esad’ı durdurmalı” başlıklı yazısında İdlib’deki olası askeri operasyonu durdurmak için uluslararası topluma, Batılı ülkelere ve Suriye hükümetinin müttefiki Rusya ve İran’a çağrıda bulundu.
Erdoğan, "İdlib'e yönelik saldırı ufukta gözükürken uluslararası toplum sorumluluğunun farkında olmalı. Pasif kalmanın bedeli büyük olur. Suriye halkını Beşar Esad'ın merhametine terk edemeyiz” dedi. Batılı devletlerin "bir sonraki katliamı durdurma konusunda sorumluluğu” olduğunun altını çizen Erdoğan, "Astana sürecindeki ortaklarımız Rusya ve İran da bu insani felaketi durdurmada aynı şekilde sorumludur” diye yazdı.
İran: İdlib ile ilgili kaygıları biz de paylaşıyoruz
İdlib’deki gelişmelerle ilgili bir açıklama da İran'dan geldi. İran Dışişleri Bakanı’nın özel temsilcisi Hüseyin Cabiri Ensari, olası askeri operasyon nedeniyle İdlib'de yaşanabilecek bir "insani felaket” konusunda uluslararası toplumda oluşan kaygılar konusunda ne düşündüğüyle ilgili soruya, "Biz de kaygılıyız. Bunun olmaması için uğraşıyoruz” diyerek cevap verdi.
Ensari’nin bu açıklaması, BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura’nın Türkiye, Rusya ve İran’ın temsilcileriyle Cenevre’de Salı günü yaptığı görüşme öncesinde geldi. De Mistura, Suriye’de yeni bir anayasa yazılması konusunda Pazartesi ve Salı günleri Türkiye, İran ve Rusya'nın temsilcileriyle bir araya geldi. Salı günü tamamlanan görüşmelerin ardından BM veya katılan ülkelerin temsilcileri tarafından bir açıklama yapılmazken, De Mistura’nın sözcüsü Michael Contet, De Mistura’nın görüşmeler ile ilgili bilgilendirmeyi önümüzdeki hafta düzenlenecek BM Güvenlik Konseyi'nde (BMGK) yapacağını belirtti.
Suriye operasyon için hazırlık yapıyor
Esad rejimi, Rusya ve İran’ın da desteğiyle birlikte, silahlı muhaliflerin kontrolünde olan İdlib'e askeri bir operasyon için hazırlık yapıyor. Bu kapsamda geçen haftadan bu yana Rus ve Suriye uçakları havadan, Suriye ordusu da karadan bombalama gerçekleştiriyor. Ankara, Türkiye'nin sınırında yer alan ve yaklaşık üç milyon insanın yaşadığı İdlib'e askeri bir operasyonun özellikle Türkiye'ye doğru büyük bir göçe neden olacağını ifade ederek bu harekata karşı çıkıyor.
Suriye savaşına çözüm bulunması için 2016 yılında kurulan ve İran, Türkiye ile Rusya’nın garantörlüğünü yaptığı Astana sürecinin son buluşmasında İdlib’deki gelişmeler masaya yatırılmıştı. Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, zirve sonucunda yayınlanan bildiride İdlib ile ilgili bir ateşkes maddesinin eklenmesini isterken, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin buna karşı çıkmıştı. Ateşkes ibaresi zirve sonunda yayınlanan bildiride yer almamıştı.
epd,rtr,dpa,AFP,AP/DÇÜ,BÖ
© Deutsche Welle Türkçe