Dünya

BM "Suriye hükümeti ile muhalifler müzakerelere başlasın" dedi; peki ama nasıl?

Muhaliflerin geçiş sürecinin başında görevden ayrılmasını talep ettiği Esad, "Kimsenin teröristlerle masaya oturmayacağını" açıklamıştı

19 Aralık 2015 01:35

Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'nin 15 üyesinin oybirliğiyle onayladığı Suriye'de siyasi çözüm için yol haritasında, Ocak 2016'da başlayacak ateşkesle birlikte Suriye hükümeti ile muhalefet arasında müzakerelerin başlaması öngörülüyor. Ancak Suriyeli bazı muhalif gruplar, bu ay başında yaptıkları Riyad toplantısının ardından Beşar Esad ve yakın çevresinin geçiş döneminde hiçbir rollerinin olmamasında ısrarcı olduklarını açıklarken Esad, "militanları politik bir muhatap olarak görmediğini" söylemişti.

ABD ve Rusya dahil 15 ülkenin onayladığı Suriye için çözüm çağrı metninde ise müzakerelerin "Suriye hükümeti ile yapılacağı" belirtilirken Beşar Esad'ın gelecekteki rolüne ilişkin hiçbir ifadeye yer verilmedi.   

14 Kasım'da aralarında Türkiye'nin de olduğu 17 ülkenin katılımıyla düzenlenen Viyana'daki Suriye toplantısında rejimle muhalifler arasında müzakere süreci başlatılması konusunda mutâbakat sağlanmıştı. Bu kararın ardından Suudi Arabistan, parçalı bir haldeki muhalifleri bir araya getirmek için 8-10 Aralık arasında Suriyeli muhalifleri Riyad'a davet etti. Türkiye'nin itirazları nedeniyle Suriye'deki Kürtlerin temsilcisi PYD toplantıya çağrılmazken, Riyad'da bir araya gelen muhalif gruplar toplantı ertesinde aldıkları kararları açıkladı. 

"Suriye yönetiminin temsilcileriyle müzakereye hazır olduklarını" açıklayan muhalifler, bu müzakerelerde Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad veya destekçilerinin bulunmasını kabul etmeyeceklerini duyurdu. Metinde "katılımcıların Esad ve destekçilerinin geçiş sürecinin başlamasıyla yetkilerini bırakmasına ısrarcı oldukları" belirtildi.  

Ortak bildiride, görüşmeler öncesi için de Suriye hükümetinin tutukluları serbest bırakması ve ‘muhalif örgütlere’ yönelik kuşatmayı kaldırması çağrısı yer aldı.

Görüşmelerde, muhalefet kanadının direktörlüğünü yapacak olan eski Başbakan Riad Hijab da, Suudi Arabistan’da yapığı açıklamada, Esad’ın geçiş sürecinde bir rolü olmadığını söyledi. Hijab ayrıca, “güven kurucu önlemler” kapsamında isyancıların elinde olan alanlardaki kuşatmanın kaldırılması ve hava operasyonlarının durdurulması çağrısı yaptı.

Esad ise Riyad'daki toplantıyı değerlendirirken "ABD ve Suudi Arabistan 'terörist grupların' barış görüşmelerine katılmalarını istiyor" yorumunu yaparken "Suriye'de kimsenin teröristlerle görüşmeyeceğini" ifade etti ve "militanları politik bir muhatap olarak görmediğini" söyledi.

Toplantıyla ilgili Rusya Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada da "Riyad'da toplanan grubun kendine tüm Suriye muhalefeti adına konuşma hakkı vermesini kabul edemeyiz" ifadelerine yer verildi.