Rusya'nın Ukrayna'yı işgali, Moskova'ya uygulanan ekonomik yaptırımlarla birlikte kripto paranın önemini artırdı. Pazartesi günü bitcoin yüzde 15'in üzerinde yükseldi, Salı günü ise 44 bin doların üzerine çıktı. Ethereum da yüzde 10'dan fazla yükseldi.
Kripto paraların bu kadar keskin bir şekilde değer kazanmasının arkasında Rusya'ya uygulanan yaptırımların dijital para birimlerine ilginin yükselmesine yol açacağı beklentisi var.
Reuters haber ajansının CryptoCompare'dan aktardığı verilere göre, Rus rublesi cinsinden bitcoin ticareti, işgalin başladığı Perşembe günü keskin bir şekilde hızlandı.
Günlük hacimler bir önceki güne göre yüzde 259 artarak 1,3 milyar rubleye (13,1 milyon dolar) yükseldi.
Öte yandan Ukrayna'da kripto borsası Kuna, günlük işlem hacminin üç kattan fazlası olan 150 milyon Grivnası (5 milyon dolar) gördü.
Cuma günü Kuna'daki işlem hacmi Mayıs 2021'den beri olan en yüksek seviyesine ulaştı.
İki ülkenin de işine yarayacak
BBC muhabiri Michelle Fleury, küresel finansal sistemine erişimi son derece kısıtlanan Rusya'nın, kripto paraları kullanarak yaptırımların etrafından dolaşmasından endişe edildiğini belirtiyor.
Rusya yurt dışına döviz transferini yasakladığı için ülkede kripto para ayrıca önem kazandı.
Swissquote Bank'ten kıdemli analist İpek Özkardeşkaya, Rus oligarkının Batı yaptırımlarını bu şekilde aşabileceğini aktarıyor.
Ayrıca kripto para, artık ABD dolarına erişimi olmayan Rus şirketlerinin ve hatta Rusya Merkez Bankası'nın fonlarını taşımasına yardımcı olabilir. Özkardeşkaya, bazı Rus bankalarının artık SWIFT sisteminin bir parçası olmadığını da hatırlatıyor.
Ukrayna ordusu ve hacktivistler için de kripto bağış toplanıyor. Hükümet 26 Şubat'ta Twitter üzerinden yaptığı paylaşımda bitcoin ve ethereum için bağış bilgilerini yayımladı.
Ukrayna şimdiye kadar kripto paralarla yapılan bağışlar sayesinde 15 milyon dolar topladı.
https://twitter.com/Ukraine/status/1497594592438497282?s=20&t=CUjrCFMdQ0lto0jWsHTYVQ
Öte yandan banka hesaplarına ve dövize erişimini sınırlayan Ukrayna finans kurumlarına alternatif olarak ülke halkı da anonim bir sistem olan, kimliksiz kullanılabilen kriptoya yöneliyor.
Yine de kripto para bulunduran kişiler siber saldırıların hedefi olabilir.
Ayrıca çok değişken olan kripto para birimlerinin ne kadar güvenilir olduğu da tartışılıyor.
- Metroda geçmeyen kartlar, konut kredisini ödeyemeyenler: Rusya'da yaptırımlar etkisini göstermeye başladı
- SWIFT nedir: Sistemi kim kurdu, kim denetliyor?
- Oligark nedir?
Özkardeşkaya, Batı'nın bitcoin'in siyasi kararlarına müdahalesine ne kadar süre daha tolerans göstereceğinin bilinmediğini ancak Rusya için kripto para riskini almaya değer olduğunu belirtiyor.
Ukrayna, Rusya'nın engellenmesini talep ediyor
En büyük kripto para borsalarından Binance, bu yöndeki çağrılara rağmen Rus kullanıcılara hizmet vermeyi sonlandırmayacağını duyurmuştu.
Pazar günü Ukrayna Dijital Dönüşüm Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Mikhailo Fedorov, bütün kripto para borsalarının Rus kullanıcıları engellemesini talep etmişti.
Fedorov Twitter üzerinden yaptığı paylaşımda, "Yalnızca Rusya ve Belarus yöneticilerinin hesaplarını değil, bu ülkelerdeki sıradan kullanıcıların hesaplarını da dondurmaları gerek" dedi.
Kripto para birimleri nedir?
Herhangi bir merkez bankasının veya ödeme sisteminin desteği olmadan, karmaşık yazılım programlarıyla bilgisayarlar tarafından oluşturulan veya "çıkartılan" kripto para birimlerinin ne ifade ettiği, kime sorduğunuza bağlı olarak değişiyor.
Kimilerince küresel ekonomide devrim yaratmak, ulusal hükümetlerin finans üzerindeki denetimini aşmak ve bu gücü sıradan vatandaşların eline vermek olarak görülüyor.
Diğer taraftansa fidye yazılımlarından uyuşturucu ticaretine kadar yasa dışı faaliyetlere olanak tanıyan riskli ve istikrarsız bir araç olarak değerlendirilebiliyor.
Gerekli bilgisayar ekipmanını kurmak için zaman ve parası olan herkes madencilik yapabildiği gibi kendi kripto para birimini de kurabiliyor.
En iyi bilinen ve en çok ilgi gören kripto para birimi bitcoin'di. Yıllar içinde o kadar değişken seyretti ki kimilerine servet kaybettirdi.
Ancak ardından birçok başka kripto para birimi kuruldu.