Deniz Kılınç / İstanbul, 9 Ocak (DHA) – Uluslararası Ödemeler Bankası’nın (BIS) yayınladığı rapora göre, dünya genelinde merkez bankalarının yüzde 70’i kendi dijital para birimini (central bank digital currencies / CBDC) piyasaya sürmeye hazırlanıyor.
İsviçre merkezli BIS’in 63 üyesi üzerinde gerçekleştirdiği anket sonuçlarına göre, merkez bankalarının yüzde 70’i CBDC’lerini piyasaya sürmek için çalışmalar yaparken, söz konusu bankalardan aralarında İsveç, Uruguay ve Güney Afrika’nın da bulunduğu yalnızca beş ülke projelerini hayata geçirdi. Rapor, çoğu projenin kavramsal iş kısmından denemelere ve kavram kanıtlama aşamalarına geçtiğini fakat yine de çoğunluğun kendi CBDC’lerini piyasaya sürme konusunda kararsız olduğunu ortaya koydu.
Raporda şu değerlendirmeler yapıldı:
“Yalnızca belirli sayıda merkez bankası CBDC’lerinde pilot aşamasına ilerlerken, daha az sayıda merkez bankası ise kısa dönemde CBDC’lerini piyasaya sürmenin pek olası olmadığını düşünüyor. Bu noktada çoğu merkez bankası CBDC oluşturmanın zorluklarını belirlemiş fakat yararlarının masrafları karşılayıp karşılamayacağı konusunda henüz emin olamamışlar gibi görünüyor.”
Anket, “merkez bankalarının dikkatlice ilerlediğini ve işbirliği yaparak gerçekleştirdikleri projelerin sonuçlarını paylaştıklarını” belirtirken, dijital para birimlerinin iki çeşidi olan toptan kullanım ve genel kullanım alanlarına dikkat çekti. Rapor, toptan satılan kripto para birimlerinin çoğunlukla bankalar arası ödemeler gibi belirli işlemlerle kısıtlandığını, genel kripto para birimleri kullanımının ise nakidin yerini alarak kamuya açık hale geldiğini belirtirken, şu şekilde devam etti:
“Dikkat ve işbirliği, kasıtsız sonuçlar ihtimalini düşürecektir. Geleceğin ödeme ihtiyaçlarını karşılama açısından nakit paranın ana kullanım birimi olması pek olası değildir.
“Çoğu kişinin merkez bankası dijital para birimini kullanmak için beklemesi gerecek fakat merkez bankaları söz konusu bekleme sürecine değmesi için oldukça sıkı çalışmaktadır.”
Kanada, Singapur ve Güney Afrika gibi bazı ülkeler, toptan ödeme sistemlerini Bitcoin gibi öncü kripto para birimlerinin altında yatan teknoloji olan dağıtılmış defter teknolojisiyle değiştirme çalışmaları yaparken, söz konusu merkez bankalarının büyük bir çoğunluğu, kullanılan kripto para birimlerinin yargı kısmında etkili olmadıklarını düşünüyor.
BIS raporu, merkez bankalarının kripto para birimlerini “niş bir uğraş” olarak tanımladığını belirtti:
“Merkez bankaları kripto para birimleri kullanımının minimum düzeyde ya da niş gruplar içerisinde kullanıldığını düşünüyor.”