Bugün devreye girecek yeni KDV indirimleri beraberinde, birçok sektörde adeta kambura dönen ‘devreden KDV’ sorununu yeniden gündeme getirdi. Özellikle işletme sermayesi anlamında sıkıntılı günler geçiren reel sektör temsilcileri, KDV alacakları için nakit ödeme, mahsuplaşma ya da bu alacakların teminat gösterilmesi şeklinde taleplerini dile getiriyor.
Dünya'dan Merve Yiğitcan'ın haberine göre girdi maliyetlerinde de KDV’nin düşürülmesinin, devreden KDV’nin oluşumunu engelleyeceğini vurgulayan sektör temsilcileri, KDV’nin sadeleştirilerek üreticinin desteklenmesini bekliyor. Devreden KDV yükünün ‘merdiven altını’ teşvik ettiğini söyleyen bazı sektör temsilcileri KDV’de sadeleştirmeyle devletin vergi tahsilatının daha fazla olacağını da iddia ediyor. Öte yandan devlette biriken devreden KDV’nin 150 milyar TL’yi aştığı tahmin ediliyor.
"Hızlı mahsuplaşma olmazsa yükü kaldıramayız"
Geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın duyurduğu ve bugün devreye girecek olan yeni düzenlemeyle deterjan, sabun, tuvalet kağıdı, peçete, bebek bezi gibi temizlik ve hijyen ürünlerinde KDV yüzde 18’den 1’e indirildi. Sektörün önemli oyuncularından ABC Deterjan Sanayi AŞ’nin Genel Müdürü Eser Arıcı Kıroğlu, KDV indiriminin düşürülmesinin tüketici açısından çok olumlu ve yerinde bir karar olduğunu söylerken, üreticiler açısından ortaya devreden KDV sorunu çıkaracağını söyledi. Ürettikleri ürünlerde kullanılan hammaddeler ve diğer girdiler için yüzde 18 KDV ödediklerine dikkat çeken Kıroğlu, bu ürünlerin yüzde 8 KDV ile satılmaya başlamasıyla sektörün devletten sürekli bir KDV alacağı olacağını söyledi. Oluşacak devreden KDV ile ilgili nasıl bir mahsuplaşma gerçekleştirileceği noktasının henüz netleştirilmediğini söyleyen Kıroğlu, “Alış-satış KDV’si arasındaki 10 puanlık fark çok büyük bir meblağ sektör için. Mahsuplaşmanın çok hızlı olması lazım. Yoksa bu yük kaldırılamaz” dedi.
"Bazı firmalar kapanabilir"
Devreden KDV’lerin birikmesi halinde bazı firmaların bunun altından kalkamayabileceğini ve kapanmak zorunda kalabileceğine dikkat çeken Kıroğlu, “Bazı firmalar kapanabilir. Gücü yetenler de ihracata ağırlık verip içeriye mal satmaktan vazgeçer” dedi. KDV indiriminin hammadde ve girdilerde de aynı oranda yapılması gerektiğini savunan Kıroğlu, aksi halde bu durumun sektörde merdiven altı üretimi artıracağı endişesini dile getirdi.
"İadeler çok daha hızlı olmalı"
Bugün devreye giren düzenlemeyle süt, yumurta ve meyve üretiminde kullanılan tarım makinaları da yüzde 8 KDV kapsamına alındı. Tarım makinelerinin çok büyük bir kısmının halihazırda yüzde 8 KDV’ye tabi olduğunu söyleyen Makina ve Aksamları İhracatçı Birliği (MAİB) Başkanı Kutlu Karavelioğlu, son düzenlemenin üretime ve tüketime de katkı sağlayacağını dile getirdi. Öte yandan KDV’nin firmalar için bir maliyet unsuru olmadığını, devlet için toplanan bir vergi olduğunu hatırlatan Karavelioğlu, şöyle dedi:
“İmalatçı firmalar, hammaddelerini ve yardımcı maddelerini yüzde 18 KDV ödeyerek alıp, makinelerini yüzde 8 KDV ile satıyorlar ve devlet ile ay sonlarında mahsuplaşıyorlar. Burada bir eşitlenme güçlüğü oluşuyor. Firmalar KDV alacaklısı oluyorlar ve devletten bunu talep ediyorlar. Finanse ettikleri KDV farkını 6 ay gibi ortalama sürede geri alıyorlar. Bu süreler bir zamanlar 1-1,5 yılı buluyordu. Önemli ilerleme sağlandı, ama finansmanın bu kadar pahalı olduğu ve enflasyonun hala yüksek olduğu dönemlerde çok daha hızlı iadeler sağlarsak, makine imalatçısının sıkıntısını hafifletiriz. Makinelerin KDV’sinin yüzde 1’e düşürülmesi tartışmalarına ise katılıyoruz ve çok sakıncalı buluyoruz”
Tıbbi cihazcılar da düzenleme bekliyor
Son KDV indirimine bazı tıbbi cihaz ürünleri de eklendi. Sektörde yüzde 8 ile satışı yapılan ürünlerin olduğunu, yenileriyle beraber devreden KDV’nin daha da artacağını söyleyen Ortopedi ve Omurga Cerrahisi Tıbbi Malzeme İmalatçıları, İthalatçıları ve İhracatçıları Derneği (ORDER) Başkanı Adem Uyanık da, sektörün kamudan 5-6 milyar TL’lik alacağının biriktiğini aktarırken, devreden KDV yükünün indirimli orana tabi ürün sayısının artırılmasıyla sektörde daha da ağırlaşacağını kaydetti. Uyanık, “Sektördeki firmalar çok zor durumda, çok sayıda oyuncu sektörden çıkıyor. Firmalar olarak ‘Kamudan paramızı nasıl alacağız’ diye düşünürken, şimdi de devreden KDV’lerimizi nasıl alacağımızı düşünmeye başladık. Sektördeki üreticilerin girdilerinde KDV yüzde 8’e çekilmeli. Bu kadar KDV alacağımız birikirken, finansman sorunumuz artıyor” diye konuştu.