Beyoğlunda, Emekyemez Mahallesi’nde bulunan Mimar Sinan’ın 451 yıllık eseri Pir Mehmet Çeşmesi’nin bir bölümü iddiaya göre restorasyon yapılacağı gerekçesiyle yıkıldı. Yıkım anı bir iş yerinin güvenlik kameralarına yansıdı.
Yanıkkapı Sokakta bulunan Mimar Sinan tarafından yaptırılan 451 yıllık tarihi Pir Mehmet Çeşmesi’ne geçen cumartesi günü saat 13.00 sıralarında gelen biri şantiye sorumlusu 3 kişi, iddiaya göre tarihi çeşmede restorasyon yapılacağı gerekçesiyle çalışmalara başladı. Tarihi çeşmenin duvarlarındaki taşların bir bölümünü levye ve çekiç darbeleriyle çıkartan işçiler çevredeki esnafın tepkisiyle karşılaştı. Esnafın durumu polis ekiplerine haber vermesi üzerine olay yerine gelen polisler, bir süre sonra işçileri gözaltına aldı. Öte yandan işçilerin tarihi çeşmenin duvarını yıkma anı, işçilerin polis tarafından götürülmesi bir iş yerinin güvenlik kameralarına saniye saniye yansıdı.
Tarihi çeşmenin karşısındaki dükkanı işleten Mecit Ayördü, şunları söyledi:
"Cumartesi öğlen saat 1 sıralarında buraya kim olduğu belli olmayan bir yıkım ekibi geldi. Burada tek tek tarihi çeşmenin taşlarını çıkarmaya başladılar. Hiç kimsenin bir bilgisi yok. Çevredeki esnaf arkadaşlar durum polis ekiplerine bildirdi. Karakoldan gelen ekipler inşaatı durdurdu. Burası 450 yıllık bir çeşme Mimar Sinan eseri, işte netice bu. Daha önce burada hiçbir çalışma yapılmadı. Daha önce çeşmenin tabelası vardı 5-6 yıl önce o da çalındı, kimse araştırmadı. Burada akşam ne olduğu belli değil. Dükkanın önünde oturuyorlar içki içiyorlar, burası çöpler içinde. Tarihi eserlerimize sahip çıkmamız lazım burası virane bir halde. Turistler buraya kafileler halinde geliyorlar onlar da gördükleri bu manzara karşısında şaşırıyorlar”
İstanbul Büyükşehir Belediyesi'de çeşmenin restorasyonuyla ilgili açıklamalarda bulundu. Açıklama şu şekilde:
"450 yıllık tarihli Yanıkkapı Çeşmesi'nin restorasyonuyla ilgili, "Çeşmenin bir bölümünün yıkıldığı" yönünde çıkan haberler üzerine aşağıdaki bilgilendirmelerin yapılması gereği doğmuştur.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından restorasyonuna başlanan, Sokollu Mehmed Paşa tarafından Mimar Sinan'a yaptırılan Yanıkkapı Çeşmesi ile ilgili yapılan şikayet üzerine, İBB Kültür Varlıkları Koruma Uygulama ve Denetim Müdürlüğü teknik elemanlarınca, kurul onaylı projesine göre 02.09.2019 tarihinde yerinde yapılan incelemede; bahse konu çeşmenin kuzeybatı cephesinde duvarın bir bölümü ile hazne tonozunun bir bölümünün yıkıldığı, yıkılan kısımların sac levha ile kapatıldığı, Abdussalah Sokaktaki duvarının bir bölümün metal paravanla kapatıldığı görülmüştür.
Danışma Kurulunun, “çeşmenin kuzeybatı cephesinde sehim yapmış olan duvarı oluşturan taşların numaralandırıldıktan sonra sökülüp aynı malzeme ile aslına uygun olacak şekilde yapılmasına” ilişkin kararına rağmen, uygulamanın bu karara uygun yapılmadığı ve sökülen özgün yapı taşlarının çeşme mahallinde yer almadığı görülmüştür.
Bahsi geçen çeşme ile ilgili tespit edilen bu hususlar;
Mülkiyet sahibi Vakıflar Genel Müdürlüğü başta olmak üzere ilgili tüm birimlere gönderilmiş olup, Belediyemiz kurumsal kimliği ile bağdaşmayan, İstanbul Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulları onaylı projeye uygun olmayan, kusurlu çalışma durdurulmuş söz konusu uygulama ile ilgili adli ve idari işlemler başlatılmıştır.
Bu arda kamuoyuyla şunu da paylaşmak isteriz; restorasyon çalışmalarının başlamasıyla birlikte, tarihi çeşmenin üzerinde uzun yıllardır yer alan ve çay ocağı olarak kullanılan betonarme yapılar sökülmüştür. Çeşmenin hazne bölümünde ise, dönemine uygun olmayan çimento esaslı sıva ve zemin kaplama malzemeleri kaldırılmıştır.
İBB olarak; İstanbul 2 No'lu Koruma Kurulu kararlarına göre restore edilen çeşmenin, aslına uygun şekilde yenilenerek İstanbulluların hizmetine açılacağını da eklemek isteriz."