Türkiye Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş, Berlin Süryani Kilisesi'ni ziyaret ederek Süryani toplumunun temsilcileri ile bir araya geldi. Almanya Süryani Metropoliti Julius Dr. Hanna Aydın, Berlin Süryani Kilisesi papazı Murat Üzel ve cemaatin önde gelenleriyle görüşen Kurtulmuş, Türkiye'den göç eden Süryanilerin sorunlarını ve beklentilerini dinledi.
Süryani toplumunun beklentileri konusunda üzerlerine düşeni yapacaklarını belirten Kurtulmuş, "Adetleriyle, görenekleriyle, memlekete olan bağlılıklarıyla Türkiye'deki diğer halklardan hiçbir şekilde ayırt edilmesi mümkün olmayan, topraklarımızın asli unsurlarından birisidir. Avrupa'da yaşıyor olmalarına rağmen Türkiye'ye olan bağlılıklarını, Türkiye'de yaşattıkları kültürlerine olan bağlılıklarını asla unutmamışlar" şeklinde konuştu.
Görüşme sonrasında Bakan Kurtulmuş ile birlikte basın mensuplarına açıklama yapan Midyat doğumlu Metropolit Hanna Aydın de ziyaretten sevinç duyduklarını belirterek “Biz Türkiye’de doğduk, Türkiye’de büyüdük, askerliğimiz yaptık ve Türk devleti bizim devletimizdir” şeklinde konuştu.
Türk hükümetinden beklentiler
Görüşmeden sonra DW Türkçe'ye konuşan Murat Üzel de kiliselerinin Antakya Suriye Ortodoks Kilisesi'ne bağlı olduğuna işaret ederek Mardin, Midyat ve Diyarbakır bölgesinde yaşamaya devam eden Süryani cemaati mensuplarının Türkiye'nin bir parçası olarak görülmesini istediklerini söyledi. Üzel, "Süryani cemaatinin bölgenin eski insanları, milleti olarak görülmesini istiyoruz. Devlet de onlara daha başka gözle baksın. Onlar ‘biz artık bu devletin mensuplarıyız, askerleriyiz' diyebilsin. Son zamanlarda doğrusu bu biraz oluyor” şeklinde konuştu.
70'li ve 80'li yıllarda çok sayıda boşalan Hristiyan ve Süryani köyleri olduğunu aktaran Üzel, “Şimdi bunlar başkaları tarafından zorla alınmış, köyde oturup sahte tapular yapmışlar. Devletimizden bunların iade edilmesini istiyoruz. Biraz yeşil ışık yakıldı. Çok sevinçliyiz, bunu Sayın Bakanımıza da söyledik” dedi.
Son yıllarda Türkiye'de Güneydoğu bölgesinde tırmanan gerilim ve yürütülen operasyonlar sürecinden Süryani cemaatinin de etkilendiğini aktaran Üzel, "Bizim yazın en azından 2 bin, 3 bin kişi Türkiye'ye, memleketine gidiyordu, manastırlara bağış yapıyordu. Çünkü manastırlarımız devletten bir para almıyor, devletten bir kuruş yardım almıyor. Cemaat gitmeyince manastır aç kalıyor" şeklinde sözlerini sürdürdü.
"İnşallah verilen söz yerine getirilir”
Kurtulmuş'a görüşme sırasında Midyat, Mardin bölgesinde 1975 yılında 150 bini bulan Süryanilerin sayısının azaldığını, son olarak 2 bin Süryani‘nin kaldığını aktaran Süryani Kilise Heyeti üyesi Yusuf Gürkan yıkılan, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalan manastırların, terk edilmiş köylerin yeniden inşası için destek talep ettiklerini ifade etti.
Gürkan ayrıca Türkiye'deki bazı ders kitaplarında Süryaniler hakkında yer alan olumsuz ifadeler olduğunu, bundan büyük üzüntü duyduklarını da ifade etti. Gürkan, Bakan Kurtulmuş'un da ders kitaplarında bu yönde ifadelerin yer almadığını düşündüğünü, ancak konuyla ilgileneceğini, varsa da böyle bir durum düzeltmek için gereğinin yapılacağını söylediğine işaret etti.
Değer Akal / Berlin
© Deutsche Welle Türkçe