Yusuf Özkan - Lahey, Hollanda
Belçika medyasına göre Avrupa Birliği (AB) liderleri Charles Michel ile Ursula von der Leyen'in Ankara ziyareti sırasında yaşanan "koltuk krizi", iki lider arasında göreve geldikleri günden bu yana yaşanan gizli rekabetin bir sonucu.
İki liderin geçen Salı günü Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı görüşmede AB Komisyonu Başkanı von der Leyen'in koltuk yerine kanepeye oturtulması nedeniyle yaşanan protokol krizinin yankıları sürüyor.
Avrupa Parlamentosu'ndaki ikinci büyük grup olan Sosyal Demokratlar, görüşme sırasında Ursula von der Leyen ayakta beklerken, Erdoğan ile birlikte liderler için ayrılan 2 koltuktan birine oturan AB Komisyonu Başkanı Charles Michel'in istifasını istiyor.
Sosyal Demokrat Grup tarafından bu amaçla bir imza kampanyası başlatıldı. Parlamentonun diğer üyeleri ise, Michel'in AB Komisyonu Başkanı von der Leyen'den açıkça özür dilemesini talep ediyor.
Perşembe günü Belçika Televizyonu'na konuşan Michel, yaşanan olay nedeniyle pişmanlık duyduğunu ve günlerdir uyumadığını belirterek, akşam Ursula von der Leyen ile görüşeceğini söyledi. Ancak bu görüşme gerçekleşmedi.
"Erdoğan'a iletilse reddetmezdi"
Michel koltuk krizinden Türk protokol yetkililerini sorumlu olduğunu öne sürerek, "Erdoğan ile yapılan 3 saatlik yapıcı görüşmeye birkaç saniyelik bir olayın gölge düşmemesi için koltuk sorunun gündeme getirmediklerini" açıkladı.
Ancak AB diplomatlarına göre, Michel tarafından böyle bir talebin iletilmesi durumunda Cumhurbaşkanı Erdoğan olumsuz tepki vermeyecekti.
Türkiye'nin AB ile bir anlaşma istediğini vurgulayan AB diplomatları "Koronavirüs salgını nedeniyle zor günler geçiren Türkiye, turist eksikliği ve ekonomik sıkıntılar yüzünden" Brüksel ile yeni bir krize yol açmamak için, protokol sorununa yapıcı yaklaşacaktı.
Belçika basınına göre AB Konseyi Başkanı Michel'in yaşananlara sessiz kalması ve protokol krizi, aslında AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile uzun süreden beri yaşadıkları "çocukça rekabetin" bir sonucu.
Bir önceki AB liderleri Donald Tusk ve Jean-Claude Juncker'in diplomatik temaslarında eşit oturma düzeni uygulanıyordu.
Ancak Michel'in ekibi AB Konseyi Başkanı'nın Cumhurbaşkanı, AB Komisyonu Başkanı'nın da Başbakan statüsünde anıyor.
Bu nedenle krize yol açan oturma düzeninde, Von der Leyen'in protokol görevlilerinin koronavirüs salgını nedeniyle ziyaret öncesi Ankara'ya gitmemesi ve Türk yetkililerle görüşmeleri Michel'in ekibinin yürütmesi önem taşıyor.
De Tijd gazetesine göre, Michel'in protokol yetkilileri "kendi patronlarını" Komisyon başkanından daha yükseğe oturttu.
"Göreve geldikleri günden bu yana rekabet içindeler"
AB diplomatlarına göre, iki lider arasında büyük bir kişisel kıskançlık ve gizli bir rekabet mevcut.
AB Komisyonu Başkanı von de Leyen göreve başladıktan 1 hafta sonra, Afrika'nın kendileri için önemini vurgulamak için Etiyopya ve Afrika Birliği'nin başkenti Addis Ababa'ya gitti.
Bu ziyaretten 3 ay sonra bu kez AB Konseyi Başkanı Michel, Afrika'ya daha fazla dikkati çekmek için Addis Ababa'ya bir ziyaret gerçekleştirdi.
İki AB lideri, Mart 2020'de mülteci sorununa ilişkin Yunanistan-Türkiye sınırına bir ziyarette bulundu.
Michel ertesi gün Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşmek üzere Ankara'ya gitti.
Ancak Yunanistan'da birlikte geçirdikleri saatler boyunca, Ankara'ya yapacağı ziyaret konusunda von der Leyen'e tek kelime etmedi.
Michel ve von der Leyen arasındaki en önemli tartışmalardan biri de, Haziran 2020'de İngiltere'nin AB'den ayrılış süreci (Brexit) müzakerelerini hızlandırmak için Başbakan Boris Johnson'a daveti kimin yapacağı konusunda çıktı.
Almanya'da yayımlanan Der Spiegel dergisi bu tartışmanın ardından iki AB liderinin "ana okulundaki iki çocuk gibi" davrandığı yorumunu yaptı.
Dergiye göre, hem Michel hem de von der Leyen, AB dış politikasını, kendi rollerini parlatmanın bir yolu olarak görüyor.
Belçika medyasına göre Ankara'da yaşanan koltuk krizi "Birbirlerine fazla izin vermek istemeyen nispeten deneyimsiz iki forvet oyuncusu" arasında göreve geldikleri günden bu yana devam eden çocuksu gerilimin bir başka yansıması.