Ekonomi

BDDK yabancı bankalarla swap sınırlamalarını son iki ayda ikinci kez gevşetti, ekonomistler ne diyor?

11 Kasım 2020 13:45

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) yurt içindeki bankaların vadede TL satım yönünde gerçekleştirecekleri swap ve türev işlemlerine getirdiği sınırlamaları bir adım daha gevşetti.

BDDK tarafından yapılan açıklamaya göre, "Son dönemde atılan normalleşme adımlarının devamı niteliğinde olmak üzere" bankaların pozisyon tutarının özkaynaklarına olan oranı vadesine 7 gün kalan işlemler için %2'den %5'e, vadesine 30 gün kalan işlemler için %5'ten %10'a, vadesine 1 yıl kalan işlemler için %20'den %30'a" yükseltildi.

BDDK swap limitlerini Nisan ayında yasal özkaynakların yüzde 1'i ile sınırlamıştı.

Temmuz ayından itibaren bu düzenlemeyle ilgili normalleşme adımları görülmeye başlamıştı. Temmuz'da yapılan açıklamayla söz konusu limit sınırlamasından uluslararası kalkınma bankaları muaf tutulmuştu.

Eylül ayında swap limitleri artırılmıştı.

Böylelikle son gelen açıklamayla normalleşme adımları kapsamında ikinci kez yabancı bankalarla yapılan swap işlemlerinde limitler artırılmış oldu.

'TL lehine pozisyon almayı kolaylaştıracak'

Ekonomist Özlem Derici Şengül, Twitter'dan yaptığı değerlendirmede, "BDDK'nın swap hamlesi çok önemli. Normalleşme adına serbest piyasaya yapılan ve yararından çok yan etkisi bulunan adımların geri alınması olumlu. Bu adımların en önemli tamamlayıcısı para politikasının etkinliği ve TCMB'nin bağımsızlığının sağlanması olacaktır" dedi.

Tera Yatırım Ekonomisti Enver Erkan, paylaştığı piyasa notunda, "Bu normalleşme adımı, piyasadaki sıkışan likiditenin gevşemesi anlamında yararlı olacaktır" yorumunda bulundu:

"Hafta sonundan itibaren gerçekleşen ekonomi yönetimi ve TCMB değişikliklerinin ardından, ekonomi karar alıcılarının 'verilen piyasa dostu mesajlara' paralel adımlar atmaları önemli. 19 Kasım'da ortodoks para politikasına geçiş ve faiz artırımı beklenen PPK öncesinde yatırımcı güvenini artıracaktır."

Reuters'a konuşan üst düzey bir bankacı da bu düzenlemenin yurt dışı yerleşiklerin TL lehine pozisyon almasını kolaylaştırdığını belirtti.

Atılan adımla offshore/onshore faiz oranları arasındaki etkileşimi artırarak para politikasının aktarım mekanizmasının güçlendirmesi bekleniyor ve bu açıdan düzenleme "son dönemde atılan normalleştirme adımlarının devamı" niteliğinde.

Bu açıklamanın ardından dolar/TL 8,20'li seviyelerden 8,10'un altına kadar geriledi.

Londra swap piyasasında hacimler azalmıştı

BDDK, 2018 yılındaki kur krizinden sonra TL'nin değer kaybını önlemek için yabancı para-TL takas işlemlerinin hacmini sınırlamaya başladı.

Yaklaşık iki yıl içinde Türk bankaların yabancılarla yaptıkları para swap işlemlerinin sınırı BDDK tarafından özkaynakların neredeyse %1'ine düşürüldü.

Bu adımlar Londra swap piyasasındaki hacimleri azalttı.

Türk bankaları yabancı bankalar ile dolar-TL takası ve benzeri türev işlemler yaparak uzun vadeli TL kaynak temin ediyorlar.

Ayrıca yatırımcılar swap piyasasını kullanarak TL taşımanın getirdiği kur riskini azaltıyorlardı.

İşlemlerin bir kısmı ise yatırımcılar tarafından TL'ye karşı kısa vadeli spekülatif pozisyon almak için kullanılabiliyor.

BDDK, TL türev işlem sınırlamalarını bu yıl ise gevşetmeye başladı.

Adımlar piyasada Türkiye'deki pozisyonlarını tarihi düşük seviyelere doğru azaltan yabancı yatırımcılar için normalleşme olarak algılanmıştı.

BDDK son olarak Eylül ayında sınırlamaları gevşetmişti.

Kurumun son adamı ise Berat Albayrak'ın Hazine ve Maliye Bakanlığı'ndan sürpriz istifasının ardından ekonomi yönetiminin değişmesi sonrası geldi.