Avrupa’da ve Amerika’da yaşayıp çeşitli yollardan Suriye’ye giden ve burada El Kaide ve onunla ilişkili terör örgütleri saflarında savaşan kişiler başta AB ülkeleri olmak üzere Batı'da ciddi güvenlik endişesine sebep oluyor. Bu sebeple son bir yıldır çeşitli ülkeler konuyla ilgili olarak daha çok işbirliği sağlamak ve meselenin altında yatan gerekçeleri ve gidiş yollarını önlemek amacıyla çeşitli düzeylerde bir araya geliyorlardı.
Dün Brüksel’de benzeri toplantıların dördüncüsü bakanlar düzeyinde gerçekleştirildi ve burada ABD, Almanya, Fransa, İngiltere, Hollanda, Belçika, Türkiye, Ürdün, Fas ve Tunuslu yetkililer yarım gün süren toplantılar gerçekleştirdiler. Önce ikili olarak bir araya gelen heyetler daha sonra toplu olarak istişarelerde bulundular. Toplantı öncesi Belçika İçişleri Bakanı Joelle Milquet ve Fransa İçişleri Bakanı Bernard Caseneuve basının sorularını yanıtladı.
'Türkiye kilit öneme sahip'
Terör örgütlerinin propaganda yaparken özellikle internet ve sosyal medya aracılığı ile gençleri hedef aldıklarını ve oldukça ciddi sayıda kişiyi birkaç ayda kendi taraflarına çektiklerini, hali hazırda kendilerine ulaşmak isteyenlere de çeşitli illegal finansman ve yol sağladıklarını anlatan Milquet bu noktada güzergah olarak en başta Türkiye’nin kullanılmakta olduğunu ve bu nedenle Türkiye’nin işbirliğinin kilit öneme sahip olduğunu ifade etti.
Fransız Bakan Caseneuve da bu konuda Türkiye’nin önemine dikkat çekerek şunları söyledi:
“Bu mesele yalnızca bir Avrupa problemi değil artık uluslararası bir problem haline gelmiştir. İşbirliği her şeyden önemlidir. Özellikle Türkiye ile işbirliği olmazsa olmaz bir noktadadır. Bu kişiler ülkelerimizde nasıl bulunup hedef alınıyorlar, hangi yollarla nasıl Suriye’ye ulaşıyorlar bu gibi noktaları aydınlatmamız şart. Bu da ancak daha fazla istihbarat paylaşımı ve daha geniş işbirliği ile mümkün. Örneğin yolcu listeleri ve bilgilerini paylaşmalıyız. Bizler kendi ülkelerimizde bu kişilerin gerekirse aileleri ile de temasa geçiyoruz ve hassasiyetle onları da bilgilendirip birlikte çalışıyoruz.”
'Adımlar gizlilik altında atılıyor'
Bir gazetecinin ‘Somut adımlar, anlaşmalar veya protokoller yapıldı mı, yapılacak mı?’ şeklindeki sorusuna ise Caeneuva adımların hali hazırda atıldığını ve ciddi operasyonlar gerçekleştirilmekte olduğunu belirtti ancak terör örgütlerinin karşı önlem almaması için tamamen gizlilik altında yürütüldüğünü anlatarak anlaşma ve protokoller şeklinde lanse edilmediğini aktardı.
DW'nin "Türkiye ile olan işbirliği ne seviyede, Türkiye’nin de Avrupa ülkelerinden beklediği bilgiler ve iadeler var bu konuda adım atılması da masada mı?" sorusu üzerine ise Belçikalı Bakan Milquet Türkiye ile var olan işbirliğinin arttığını ancak çok daha iyi seviyelerde olabileceğini kaydetti ve “Pratiğe dökülmüş ortaklıklardan biri de Türkiye şu anda ancak iadeler konusunda karşılıklı fikir alış-verişleri, görüşmeler devam ediyor” demekle yetindi.
Fransa ile ikili ve heyetlerarası görüşme öncesi Türk gazetecilere konuşan Bakna Yardımcısı Osman Güneş var olan işbirliğini Türkiye’nin de daha ileri taşımak istediğini anlatarak şöyle konuştu: “Biz beklentimizi söylüyoruz onlar da beklentilerini söylüyorlar. İşbirliğimiz iyi bile olsa eksikler vardır. Bir noktada ortada oturup değerlendiriyoruz. Görüşmeler de en mükemmeli yakalayıncaya kadar devam eder. Örneğin geçen yıl Belçika ile içişleri, dışişleri ve adalet alanlarında üçlü toplantılar yaptık. Önemli mutabakatlar imzaladık. Bunların hepsi ilerlemedir, anlaşmadır. Bunu sadece Belçika açısından da düşünmemek lazım tüm Avrupa ile biz bu seviyede şeyler yapmak istiyoruz. Dolayısıyla bunlar her şeyden önce iyi niyet isteyen hususlar.”
"Avrupa’nın talepleri karşısında siz önce bize gerekli iadeleri yapın mı diyor Türkiye?" sorusuna ise Güneş “Toplantının ve müzakerenin doğası neyi gerektiriyorsa o şekilde hareket ediyoruz. Bir şey istenecekse istiyoruz. Yardım isteniyorsa yardımcı olmak bizim görevimiz ama yardım istediğimizde de yardım görmek istiyoruz ve onlara siz de elinizi taşın altına koyun diyoruz” şeklinde yanıt verdi.
'Almanya'nın istediği bir kişiyi vermedik'
Toplantılar sırasında Türk heyetinden isminin açıklanmasını istemeyen bir yetkili ise DW'ye özel konuşarak konuya ilişkin şunları aktardı:
“Bu toplantıların odak noktasında hep Türkiye oluyor çünkü Türkiye bu işin kırılma noktası. Bizim de ilk defa bu iade meselesinde elimiz güçlenmiş oluyor. İstihbari paylaşımlar ve işbirliği oluyor ancak henüz kimseyi iade etmiş değiliz, sıkıntı burada oluşuyor ancak Avrupa bugüne kadar atması gereken adımları atmadı. Örneğin Almanya şimdiye kadar sadece bir kişiyi bu sebeplerle istedi ve vermedik. Biz vermeyince hemen bununla ilgili ardı ardına Türkiye aleyhinde haberler yayınlandı Alman medyasında oysa bugüne kadar Türkiye'nin isteyip de alamadığı kişi sayısı yüzleri buluyor. Dolayısıyla bu iş olacaksa karşılıklı olacak. Örneğin Belçika ile görüşmelerimiz artık neredeyse hep Fehriye Erdal konusunda dile getirilen mahcubiyetlerle başlıyor. Biz bundan sonrası için haklı olarak daha fazlasını bekliyoruz.”
Türk ve Fransız heyeti arasındaki görüşme öncesi Fransız heyetinden bir yetkili ise “Türkiye’nin toplantıya bakan yardımcısı değil bakan seviyesinde katılmış olmasını beklerdik” diyerek sitemde bulundu.