T24 - İsrail ile Suriye arasında 1947’den bu yana devam eden savaş halinin yerini barışın almasına sadece yarım saat kala, İsrail Başbakanı Ehud Olmert’in, Suriye Lideri Esad ile görüşmelere aracılık eden Başbakan Erdoğan’ı uyarmadan Gazze’ye operasyon kararı aldığı ortaya çıktı.
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu Birleşik Arap Emirlikleri’nde yayınlanan The National gazetesine verdiği röportajda İsrail ile Türkiye ilişkilerinde kırılma noktası olan Gazze operasyonunun perde arkasını anlattı. Davutoğlu, 2008 yılındaki Dökme Kurşun operasyonu öncesinde Başbakan Erdoğan, İsrail’in o dönemdeki başbakanı Olmert ve Suriye lideri Esad arasında aylar süren bir diplomasi trafiği yaşandığını anımsatarak, yaşananları şöyle anlattı:
“İsrail ile Suriye arasında barışa ulaşmak için metin artık neredeyse hazırdı. Ben İsrail ve Suriye delegasyonlarının kaldığı oteller arasında mekik dokuyordum. 29 Aralık’ta Suriye ve İsrail liderleri bir araya gelecek ve ortak bir deklerasyonu dünyaya açıklayacaklardı.”
‘Tek kelimelik itilaf vardı’
“Bu metinde sadece tek bir kelime üzerinde anlaşma sağlanamamıştı. Bu kelime üzerindeki itilafın da Olmert ile Erdoğan arasında 27 Aralık’ta saat 11:00’de gerçekleşmesine karar verilen telefon görüşmesiyle aşılması konusunda fikir birliğine varıldı. Ancak saatler 10:30’u gösterdiğinde İsrail ordusu Gazze’ye girdi. Operasyonun ilk saatinde 148 kişi hayatını kaybetti. Barışa yarım saat kala yaşanan bu olay sonrasında tüm çabalar da suya düştü.”
‘Golan’dan çekileceklerdi’
İsrail’de yayınlanan Haaretz gazetesi de 2009 yılında üzerinde uzlaşmaya varılan deklarasyonun detaylarını yazmıştı. Buna göre, İsrail’in kalıcı bir barış ve güvenlik düzenlemelerinin karşılığında tüm Golan Tepelerinden çekilmeye hazır olduğunu tüm dünyaya açıklayacaktı. Suriye ile ilişkilerdeki normalizasyonun gelecekteki barışçıl ilişkiler için ne anlama geleceğine ilişkin bir mutabakatı da içerecekti. Açıklamada öldürülen, İsrail eski Başbakanı İzak Rabin ile varılan anlaşmaya sadık kalınması yönündeki bir ifade de yer alacaktı. Haaretz’de yer alan bir iddia ise hem Türk hem de İsrail medyasında uzun süre manşetlerden inmemişti.
‘Olmert beni hançerledi’
Buna göre Erdoğan’ın danışmanlarından biri, başbakanın saldırıyı öğrendiğinde Olmert’in kendisini sırtından hançerlediğini ve İsrail’in bunu bedelini ödemesini gerektiğini söylediğini kaydetti. İlerleyen günlerde İsrail hükümetinin operasyon için aylar süren hazırlık yaptığı, ordu planlarının onaylanmasının ardından işgal emrinin de bizzat İsrail kabinesi tarafından alındığı ortaya çıkmıştı. Bu süreçler yaşanırken Olmert’in Erdoğan’a bu konuda hiçbir bilgi vermemesi Ankara tarafından çok ağır bir dille eleştirilmiş, İsrail’deki sol basın da Olmert’i Suriye ile tarihi bir fırsatı tepmekle suçlamıştı.