Dünyanın en küçük banknotu Romanya'da çıkarılmıştı. Bükreş’teki Merkez Bankası 1917 yılında 10 Bani'lik banknotu kısa ve belli bir süre için piyasaya sürmüştü. Birinci Dünya Savaşı sırasında madeni para hammaddesi çok pahalı olduğundan nominal değeri düşük para da kağıda basılıyordu. Yeşil ve kahve renklerini taşıyan 27,5/38 milimetre ebadındaki banknot pul büyüklüğündeydi.
Şimdiye kadar basılan en büyük banknot ise çoğu cüzdana sığmıyordu. Filipinler'in 100 bin Piso'luk banknotu A4 ebadındaki kâğıttan da büyüktü. 1998 yılında Filipinler’in bağımsızlığa kavuşuşunun 100'üncü yıldönümü vesilesiyle basılmıştı. 100 Piso koleksiyoncuların gözdesi oldu.
14 sıfırlı banknot
Nominal değeri 10 bin Singapur Doları olan banknot bütün zamanların satın alma gücü en yüksek parası sayılır. 6 bin Euro değerindeki kağıt para dünyanın en değerli banknotu olarak tarihe geçti. 1973 yılında tedavüle çıkarılmıştı. Kara para aklamayı kolaylaştırdığı için 2004'te tedavülden kaldırıldı.
Üzerinde en çok sıfır bulunan kağıt para Zimbabwe'de basıldı. Astronomik enflasyon önlenemediği için merkez bankası çareyi 100 trilyon Zimbabwe Doları çıkarmakta buldu. Enflasyon yüzünden ekmeğin fiyatı 300 milyar Zimbabwe Doları'na kadar çıkmıştı.
Zimbabwe'nin en büyük kâğıt parasında 14 sıfır vardı. Başka birçok ülkede ise nominal değeri çok sıfırlı banknot kullanılmıyor. Çin'in en büyük banknotu 100 Yüan 13,50 Euro ediyor. Çinliler ödemelerini genellikle nakit parayla yaptıklarından, müşteri otomobil ya da daire satın almaya elinde para yüklü bavulla gidiyor.
Her banknot testten geçiyor
Banknot imalatında çoktandır ileri teknoloji kullanılıyor. Sadece sahtesinin yapılmasını zorlaştırmak için değil. Kâğıt Euro'lar 90 derecede yıkanabiliyor, buruşmuyor ve asetondan da etkilenmiyor. Banknotlar piyasaya sürülmeden önce bir dizi testten geçiriliyor.
Çok kullanıldıklarından 5 ve 10 Euro'luklar çabuk yıpranıyor. Bu banknotların piyasadaki ortalama ömrü 6 ayı geçmiyor. 200 ve 500 Euro'luklar ise çoğu zamanı kasalarda geçirdiği için ise yıllarca tedavülde kalabiliyor.
© Deutsche Welle Türkçe
Silke Ballweg