Gündem

Bakan “Sorumluları hesap verecek” dedi, savcılık dosyayı kapattı

SGK’daki ilaç ve tıbbi cihaz ödemelerine ilişkin yolsuzluk soruşturmasına takipsizlik kararı verildi

21 Mart 2024 13:56
Asuman Aranca

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, eski Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’in “Sorumluları yargıya hesap verecek, sonu kime ve nereye giderse gitsin” diyerek varlığını kabul ettiği 1 milyar liralık yolsuzluk soruşturmasını takipsizlik kararıyla kapattı. Ancak karar, "varis tedavisinde kullanılan malzemenin sahte bilimsel makaleler ve sahte kodlar ile kalp ameliyatlarında kullanıldığı, gerçekte ucuz olan cihaz ve malzemelerin kasıtlı olarak yüksek tutarlı SUT (Sağlık Uygulama Tebliği) kodları ile eşleştirerek kamu zararına neden olunduğu, eski Çalışma Bakanı Jülide Sarıeroğlu’na imzalatılan evrakta değişiklik yapılarak Resmi Gazete’de yayımlatıldığı” gibi çok sayıda yolsuzluk ve usulsüzlüğü de ortaya çıkardı.

Eski İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun kuzeni Mehmet Soylu’nun, kamuyu zarara uğrattığı öne sürülen firmalardan birinde yönetim kurulu üyesi olduğu ortaya çıkmıştı. Mehmet Soylu daha sonra bu görevinden istifa etmişti.

1 milyarlık yolsuzluk

Eski İçişleri Bakanı Soylu’nun kuzeni Mehmet Soylu, medikal işi yapan ve yönetim kurulu üyesi olduğu şirketin hastanelere milyonlarca liralık ürün sattığı ortaya çıktıktan sonra istifa etmiş, konuyu TBMM’ye taşıyan CHP Ankara Milletvekili Murat Emir, aynı firmanın 15 liralık medikal ürünü SGK’ya bin liraya sattığını öne sürmüştü. Dönemin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin de 2022 yılında TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda SGK’daki ilaç ve tıbbi cihaz ödemelerine ilişkin bir yolsuzluk soruşturması olduğunu belirterek, “SGK’yle ilgili böyle bir iddia vardı. Bu sadece bir iddia değil, bizim müfettişlerimizin de bize yansıttığı, getirdiği... Bir hukukçu arkadaşımızı görevlendirdim. O arkadaşımız didik didik etti ve oradaki yolsuzluk hadisesine bulaşmış adamların tamamıyla ilgili suç duyurusunda bulundu. Oradaki rakam 1 milyar civarında. Sorumluları yargıya hesap verecekler, bazı görevlileri de ben işten attım. Dosyanın arkası gelecek, nerelere ulaşırsa kime ulaşırsa” demişti.

“Ucuz malzemeleri yüksek fiyattan verdiler”

Bakan Bilgin’in bu sözlerine karşın kimse yargıya hesap vermedi. Ankara Başsavcılığı Memur Suçlarını Soruşturma Bürosu yolsuzluk soruşturmasında takipsizlik kararı vererek dosyayı kapattı. Takipsizlik kararında yer verilen SGK müfettişlerinin tespitleri ise kurumdaki usulsüzlükleri gözler önüne serdi.

Kararda yer verilen SGK’nın şikayet dilekçesinde, İnvamed, FG grup ve Vesta isimli firma yetkililerinin, “gerçekte ucuz olan cihaz ve malzemeleri kasıtlı olarak yüksek tutarlı SUT kodları ile eşleştirerek kamu zararına neden oldukları, bu firmaların bazı ürünleri klinik çalışmaları ve biyouyumluluk testleri olmamasına rağmen sahte CE belgesi ve ürün görselleri ile Sağlık Bakanlığı Ürün Takip Sistemine kaydettikleri, İnvamed isimli firmanın varis tedavisinde kullanılan sıvı embolizan ajan ve kataterini yüksek tutarlı olan yapay kalp kapaklarındaki kaçakların kapatılması amacıyla tanımlanan SUT kodlarına eşleştirdikleri ve bu tedavinin dünyada başka bir ülkede örneğinin olmadığı, ürünlerin kullanımına ilişkin atıfta bulunulan bilimsel makalelerin sahte olduğu, söz konusu firmalar hakkında SGK’ya yapılan şikayetlerin yöneticiler tarafından göz ardı edildiği” belirtildi. Bazı malzemeler için komisyonlardan önce “uygun değil” kararı çıktığı ancak daha sonra bazı SGK yetkililerinin baskısı sonucu aynı ürünler için sunulan sahte belge ve sahte bilimsel makaleler gerekçe gösterilerek “uygun” kararı alındığı da SGK müfettişlerinin tespitleri arasında yer aldı.

Bakan imzasından sonra metin değiştirmişler

Dilekçede ayrıca SGK Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürü’nün, Sağlık Uygulama Tebliği’nde (SUT) değişiklik getiren komisyon kararını, dönemin Çalışma Bakanı Jülide Sarıeroğlu’nun imzasından geçtikten sonra, bizzat Resmi Gazete’ye giderek metnin karardan çıkarılması talimatını verdiği ve bu şekilde SGK’nın aleyhine, Mehmet Soylu’nun yönetim kurulu üyesi olduğu İnvamed firmasının ise lehine hareket ettiği kaydedildi. Genel müdürün böylece görevini kötüye kullandığı anlatıldı.

Danıştay soruşturma iznini kaldırmış

Tüm bu tespitlere karşın Savcılık, kamu görevlileri yönünden Bakanlık tarafından verilen soruşturma izninin Danıştay kararıyla kaldırıldığı gerekçesiyle, evrakın işlemden kaldırılmasına karar verdi. Ayrıca firma yetkilileri ile ilgili yeterli delil elde edilemediği için kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar verdi.

Bilirkişiler “kamu zararı yok” dedi

Dosyaya giren bilirkişi raporunda da hem kamu görevlileri hem de firma yetkililer aklandı. Raporda, eski Bakan Bilgin’in 1 milyar lirayı bulduğunu söylediği yolsuzluk için, “kamu zararının tespit edilemediği” öne sürüldü. SGK’nın bu rapora “uzman olmayan kişi tarafından hazırlandığı” gerekçesiyle yaptığı itiraz üzerine ikinci kez alınan bilirkişi raporunda da benzer tespitler yapılarak, kamu zararının oluşmadığı, kullanıma uygun olmayan ürünler için baskı yapılarak “uygun” kararı aldırıldığına ilişkin somut delil olmadığı, Resmi Gazete’deki tebliğin bilinçli olarak engellendiği iddiasının yerinde olmadığı, komisyon üyelerinin firma lehine hareket ettikleri iddiasının soyut olduğu gibi değerlendirmeler yapıldı.

“Dava açılmasını haklı gösterecek yeterli şüphe yok”

Takipsizlik kararında ayrıca, “varis tedavisinde kullanılan malzemenin sahte bilimsel makaleler ve sahte kodlar ile kalp ameliyatlarında kullanıldığı” iddiasına ilişkin olarak da Sağlık Bakanlığınca hazırlanan soruşturma raporunda, “ürünlerin kullanıldığı hastanelerdeki kalp damar cerrahlarının, hastalarda hiçbir sıkıntı yaşanmadığını söyledikleri, dolayısıyla malzemelerin tıbben uygun olmadığı iddialarına ilişkin bir tespit yapılamadığının” anlatıldığına yer verildi. Kararda, Danıştay’ın kamu görevlileri hakkındaki soruşturma iznini kaldıran kararına atıfta bulunularak, “Şüphelilerin kamu kurumunu aldatacak nitelikte somut bir hileye başvurmak suretiyle menfaat temin ettiklerine ve yine bu şekilde herhangi bir belgede sahtecilik yapmak kastıyla hareket ettiklerine dair haklarında kamu davasının açılmasını haklı gösterecek yeterli şüphe oluşturan delil elde edilemediği anlaşılmıştır” denildi.

Sen misin soruşturma yapan!

Öte yandan SGK’nın soruşturma için görevlendirdiği sekiz müfettişinin, firmanın şikâyeti üzerine teftişten geçtiği, hazırladıkları raporun tekrar incelendiği ancak bir eksiklikle karşılaşılmadığı öğrenildi. Müfettişlerce soruşturma derinleştirilerek yürütülmesine ve ayrı bir rapor düzenlenmesine rağmen, yeni atanan Teftiş Kurulu Başkanı Bülent Ecevit tarafından firma lehine sonuç çıkarmaları için müfettişlere baskı yapıldığı da iddialar arasında yer alıyor.