Anayasa Mahkemesi, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu konusundaki son yasa değişikliği ile Adalet Bakanı'na verilen tüm ek yetkilerin iptal edilmesine karar verdi, kanunun Adalet Akademesi ile ilgili bölümlerinin iptal istemini ise reddetti.
HSYK yasasında en çok eleştirilen konu da Adalet Bakanı'nın yapılan yasa değişikliği ile HSYK üzerindeki etkinliğinin arttırılmasıydı.
Başbakan Tayyip Erdoğan, Anayasa Mahkemesi'nin Twitter'a erişim engelini kaldırılması talimatını vermesi sonrası, AYM'yi eleştirerek, kararın "gayri milli" olduğunu öne sürerek, saygı duymadığını belirtmişti. Bir gazeteye verdiği demeçte ise "insanın aklına Anayasa Mahkemesi'nin içinde de bir 'paralel yapı' var mı diye glmiyor değil" ifadelerini kullanmıştı.
BTK'ya yetki veren Kanun'a da iptal
Öte yandan mahkeme, Bilgi Teknolojileri Kurumu (BTK) elektronik haberleşme sektörüyle ilgili kişisel verilerin işlenmesi ve gizliliğinin korunmasına ilişkin usul ve esasları belirleme yetkisi veren Kanun hükmünü iptal etti.
Süreç nasıl işleyecek?
TBMM'den geçen ve Cumhurbaşkanı Gül'ün de onaylaması ile yürürlüğe giren yasa ile HSYK'nın 22 üye dışındaki tüm çalışanlarının görevleri sonlandırılmıştı. Adalet Bakanı'na da görevi sonlanan bürokratların atamasına ilişkin geniş yetkiler tanınmıştı. Aynı şekilde, yapılan yasa değişikliği sonucunda Adalet Akademisinde çalışanların da görevleri sonlanmış, kendisine verilen yeni yetkiler çerçevesinde Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, bu kurumda da atamalara imza atmıştı.
CHP'li Tanrıkulu: Yeni atananlar istifa etmeli
CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu, Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararını mennuniyetle karşıladıklarını belirterek, "Yasa değişikliği gündeme geldiğinde, HSYK'yı Adalet Bakanlığı'nda bir genel müdürlük, mesela Çağlayan Adliyesi'ni de bölge müdürlüğü haline getirdiklerini söylemiştim. Bundan dönülmüş oldu" dedi.
Tanrıkulu, yasanın çıkmasından sonra, gerek HSYK, gerekse diğer kurumlarda bu yasa uyarınca yeni atanan tüm hakim ve savcıların da "etik olarak istifa etmeleri gerektiğini" söyledi.
Anayasa Mahkemesi kararlarının geriye yürümediğini hatırlatan Tanrıkulu, "Ancak atanmış olanlar, eğer ortalama bir ahlaka sahipseler, Anayasa Mahkemesi'nin kararı Resmi Gazete'de yayınlanır yayınlanmaz etik olarak istifa etmeliler. Çünkü yargının bağımsızlığı çok önemli. Buna en ufak bir şüphe düşmemeli" dedi.
HSYK Yasası ile Bakan'a hangi yetkiler verilmişti?
HSYK yasası ile HSYK'da görev yapan Genel Sekreter, Genel Sekreter Yardımcısı, Teftiş Kurulu Başkanı, Teftiş Kurulu Başkan Yardımcıları, Kurul müfettişleri, tetkik hakimleri ve idari personel ile Adalet Akademisi'ndeki tüm personelin görevi sona ermişti. Kurul'daki hâkim ve savcılar da "uygun görülen yerlere" atanmışlardı.
- HSYK yasası ile Adalet Bakanı'na üyelerin isim isim hangi üyenin, hangi dairede görev yapacağına karar verme yetkisi tanınmıştı.
- Yeni yasa ile, daha önce HSYK Başkanvekili ve genel sekreterliğe ait olan, idari personelin atanması yetkisi de tek Adalet Bakanı'na verilmişti.
- HSYK ve Adalet Akademesi'nde yeni yasa çerçevesinde yaklaşık 600 kişinin görevi sona ermiş, yeni kadroyu belirleme yetkisi de Adalet Bakanı'na verilmişti.
- Adalet Bakanı'na yeni yasa ile verilen bir başka yetki ise, beş genel sekreter yardımcısını belirleme yetkisiydi.
* Yasa ile, Türkiye Adalet Akademisi'nin başkan ve yardımcıları'nın atanması yetkisi de Bakanlar Kurulu yerine Adalet Bakanı'na verilmişti.
- Yasa ile, HSYK adına görev yapan teftiş kurulu da Adalet Bakanı'na bağlanmıştı.
- Teftiş Kurulu Başkanı ve 3 yardımcısını daha önce HSYK Genel Kurulu belirliyordu. Yeni yasa ile bu yetki de Adalet Bakanı'na verilmişti.
- Yeni yasa ile, HSYK genel sekreteri seçiminde de HSYK Genel kurulunun yetkilerinin bir bölümü Adalet Bakanı'na verilmişti.
- Yasa ile Adalet Bakanı'na verilen bir başka yetki ise, hakim ve savcıların yurt dışı görevlendirmesi konusunda oldu. Yurtdışı görevlendirmelerde yetki Adalet Bakanı'na verilmişti. Yasa değişmeden önce bununla ilgili kararı HSYK Genel Kurulu veriyordu.