Avustralya ve Papua Yeni Gine'nin Manus Adası'ndaki tartışmalı mülteci gözaltı merkezinin kapatılması konusunda anlaştı. Papua Yeni Gine Başbakanı Peter O'Neill, çarşamba günü Avustralya Göç Bakanı Peter Dutton ile yaptığı görüşmenin ardından yaptığı açıklamada kapatma sürecinin “acele ile değil” aksine "ihtiyatli" bir biçimde işleyeceğini kaydetti.
Avustralya Göç Bakanı Peter Dutton da deniz yoluyla gelen sığınmacıların Avustralya'ya girişine izin vermeme kararının uygulanmaya devam edeceğini söyledi. Dutton, Manus Adası’ndaki kampta bulunan yüzlerce mültecinin hiçbir koşulda Avustralya’ya alınmayacağını kaydetti. Dutton, ‘‘Manus Merkezi'ni kapatmak ve bu insanların Papua Yeni Gine'ye uyumunu ya da geldikleri ülkelere geri dönmelerini sağlamak hükümetimizin uzun süre önce benimsediği tutumdur‘‘ ifadelerini kullandı.
Avustralya’deki yasal düzenlemeler şimdiye dek ülkeye deniz yolu ile ulaşan sığınmacıların ya geldikleri ülkeye geri gönderilmesini ya da Manus Adası ve Güney Pasifik’te bulunan Nauru Adası’ndaki kamplara yerleştirilmesini öngörüyordu. Avustralya’ya yerleşmelerine ise izin verilmiyordu.
Papua Yeni Gine'de de bazı kesimler yüzlerce sığınmacının ülkeye yerleşmesinden hiç de hoşnut değil. Hatta sığınmacıların bazı yerlilerin saldırısına uğradığı kaydediliyor.
Yüksek Mahkeme'nin talebi
İnsan Hakları İzleme Örgütü Avustralya Direktörü Elaine Pearson‚‘‘Manus'ta yaklaşık bin kişi halihazırda hayatlarının en az üç yılını arafta sıkışıp kalarak heba etti‘ diyor. Pearson'a göre kirli, sıkışık, tıbbi yardımdan yoksun ve şiddetin hakim olduğu kamplardaki ağır koşullara dayananların artık hayatlarını güvenli bir ortamda ve onurlarını koruyarak devam ettirebilmelerine izin verilmeli.
Papua Yeni Gine Yüksek Mahkemesi, Nisan ayında aldığı kararla Avustralya’ya deniz yolu ile gelen sığınmacıların Manus Adası’ndaki kampta “gözaltında tutulmasının” temel özgürlük haklarını ihlal ettiği gerekçesi ile anayasaya aykırı olduğuna hükmetmişti. Yüksek Mahkeme yargıçları, Avustralya ve Papua Yeni Gine hükümetlerinden sığınma arayan insanların Manus Adası’nda gözaltında tutulmasına son vermeleri talebinde bulunmuştu.
Nauru Adası’ndan basına sızan belgeler
Bundan bir hafta kadar önce Nauru gözaltı merkezindeki sığınmacıların durumuna ilişkin basına sızan binlerce belge dünyada şok etkisi yaratmıştı. Bu beglelerde gözaltı merkezindeki cinsel taciz vakalarından aşağılama ve intihar girişimine kadar birçok rapora yer veriliyordu.