Yunanistan’da 25 Ocak Pazar günü erken seçim için nefesler tutuldu. Avrupa Birliği'nin yakından takip ettiği seçimlerde SYRİZA'nın giderek farkı açtığı ileri sürüldü.
Radikal Sol Koalisyon (SYRİZA) lideri Alexis Tsipras, Atina’da düzenlediği son mitingde seçmenlere “ulusun aşağılanmasına son vermeleri, kendilerini tek başına iktidara taşımaları” çağrısı yaptı. Tsipras, İspanya’da Öfkeliler hareketinden doğan ve anketlerde en önde giden alternatif solcu parti Podemos’un lideri Pablo Iglesias ile birlikte kürsüye çıktı.
SYRİZA yüzde 36 ile iktidara yürüyor
Cumhuriyet gazetesinin haberine göre, anket şirketi Metron'un anketine göre iktidardaki Yeni Demokrasi’ye attığı fark 4.6’dan 5.3 puana çıkan SYRİZA, oyların yüzde 36’sını alıp tek başına iktidar olmanın eşiğinde. Merkeze yakın PASOK, PASOK’un eski lideri Yorgo Papandreu’nun yeni kurduğu KIDISO dahil solcu partiler SYRİZA ile koalisyona hazır, ama Avro bölgesinde kalmak şartıyla.
AB ile ilişkilerini düzeltmeye çalışan, Avro’dan çıkma yerine borçların yeniden yapılandırılmasına odaklanan SYRİZA’nın potansiyel koalisyon ortağı olarak Potami (Nehir) partisi görülüyor. TV sunucusu Stavros Theodorakis’in kurduğu Potami’nin yüzde 5 oyla koalisyon pazarlıklarında kilit rol oynaması bekleniyor.
AB liderleri ve finans çevreleri kaygılı
Öte yandan AB liderleri ve finans çevreleri ise Syriza'dan yana son derece kaygılı. Başta Almanya Başbakanı Angela Merkel olmak liderler kaygı içeren açıklamalar yapılıyor.
İngiliz Financial Times'tan Alman Handelsblatt'a ekonomi yayınlarında sürekli Syriza'nın Euro bölgesi projesini çökerteceğine dair makaleler yayınlanıyor.
Economist Intelligence Unit'in son araştırmalarından birinde şu ifadeye yer veriliyor: "(...)Syriza bir hükümet kurabilirse, Avrupa Birliği'ne şok dalgaları gönderir ve başka yerlerde de siyasi kargaşayı tetikler.
2009 seçimlerinde yüzde 4.6 oy aldı
Yunanistan'da 2009 yılında yapılan genel seçimlerde, yüzde 4,6 oy alan bir sol parti ve partinin genç lideri, o dönem ülke kamuoyunda çok önemsenmemişti.
Bu seçimlerde sosyal demokrat PASOK büyük bir başarı sergilemiş (yüzde 43,9), Syriza ise 2007'ye nazaran yüzde 0,4'lük düşüş yaşayarak kendi açısından da bir başarı gösterememişti.
Ancak sadece birkaç yıl içinde bu küçük parti, ekonomik ve siyasi krizlerle çalkalanan bir ortamda hızla büyüdü. Parti 2012 Mayıs seçimlerinde oyunu yüzde 16,8'e, 2012 Haziran seçimlerindeyse yüzde 26,9'a taşıdı.
Böylece sadece Yunanistan kamuoyunda değil Avrupa'da da gözler bu sol partinin yükselişine çevrildi. Durum kıta çapında solda heyecan yaratırken, AB'nin liderleri ve finans kurumları ise kaygılanmaya başladı.
2015’e gelindiğinde Syriza artık seçimlerin favori partisiydi. 25 Ocak seçimleri öncesi yapılan son anketler, Syriza’nın yaklaşık yüzde 36 oy alacağını gösteriyor.
Bu oran, en yakın rakibi Yeni Demokrasi’den en az üç puan yukarıda.
SYRİZA kimlerden oluşuyor?
Syriza'nın açılımı Synaspismós Rhizospastikís Aristerás -- yani Türkçesiyle Radikal Sol Koalisyon. Adından da anlaşılacağı üzere Syriza birçok sol grubun oluşturduğu bir parti.
2004 yılında kurulan partinin kökleri 2001'de bazı sol gruplar arasında oluşturulan Solun Birliği ve Ortak Eylemi için Alan adlı koalisyona dayanıyor. Bu birliğin 2004 seçimlerine girerken bir sol ittifak kurmak istemesiyle Syriza ortaya çıktı.
Kuruluşunu takip eden yıllarda Syriza'dan ayrılan gruplar da oldu, partiye yeni katılanlar da. Bugün parti içinde Maoculardan, Troçkistlere, demokratik sosyalistlerden, ekolojistlere sol içi birçok farklı grup ve politik eğilim bulunuyor.
Farklı grup ve eğilimlerin partinin bazı kritik konularda net tavır almasını zorlaştırdığı düşünülüyor.