Ekonomi

Araştırma: “Doldur-boşalt” manipülasyonu önceden tespit edilebilir

Deniz Kılınç / İstanbul, 17 Aralık (DHA) – Birleşik Krallık merkezli Imperial College’da oluşturulan bir algoritma, kripto para birimleri piyasalarında kullanılan “doldur-boşalt (pump and dump)” manipülasyonunu önceden tespit edebiliyor

17 Aralık 2018 18:55

Deniz Kılınç / İstanbul, 17 Aralık (DHA) – Birleşik Krallık merkezli Imperial College’da oluşturulan bir algoritma, kripto para birimleri piyasalarında kullanılan “doldur-boşalt (pump and dump)” manipülasyonunu önceden tespit edebiliyor.
Imperial College araştırmacıları, özellikle kripto para birimleri piyasalarında sıkça kullanılan ve yüzlerce yatırımcının aynı anda bir kripto para birimine yatırım yapmasını sağlayarak söz konusu birimin değerini arttırıp sonrasında kripto para birimini satarak yüksek kâr elde edilen manipülasyon sistemi doldur-boşalt’ın önüne geçilebilecek bir algoritma oluşturdu. Genellikle EZToken veya Tajcoin gibi spesifik kripto para birimlerinin kullanıldığı söz konusu manipülasyon yöntemiyle ilgili konuşan Imperial College Programlama Departmanı Başkanı ve araştırmanın baş yazarı Dr. Jiahua Xu, “Kripto para birimlerindeki fiyat artış sürecini kontrol eden söz konusu dolandırıcılar, yüksek kârlar elde edebilirken, daha az deneyimli kullanıcılar genellikle kavisin altında kalıyor ve zarar ediyor” dedi.
Araştırmacılar söz konusu manipülasyon üzerinden kâr eden kişilerin genellikle anonim mesajlaşma platformlarını kullandığını belirtirken, gerçekleştirdikleri bir araştırmada Temmuz-Kasım döneminde 300 Telegram grubunda toplam 220 doldur-boşalt etkinliği düzenlendiğini ortaya koydu. Araştırmacılar ayrıca, 100 Telegram grubunun günde ortalama iki doldur-boşalt etkinliği düzenleyerek yatırımcıların ayda ortalama yedi milyon dolar yatırım yapmalarına neden olduğunu ortaya koyarken, kripto para birimleri sıralamaları ve piyasa hareketlerini takip ederek bir sonraki doldur-boşalt etkinliğinde hangi kripto para biriminin kullanılacağını gözlemledi.
Söz konusu veriler ışığında araştırmacılar, hangi kripto para biriminin bir sonraki doldur-boşalt yatırımında kullanılacağını öngören ve iyi bir kesinlik oranına sahip bir algoritma oluşturdular.
Imperial College Programlama Departmanı’ndan ve aynı zamanda araştırma yazarlarından Dr. Ben Livshits, söz konusu doldur-boşalt etkinliklerinin teknik olarak yasadışı olmamasına karşın yatıırmıcılara ve piyasaya zarar vermesi sebebiyle etik olmadığına dikkat çekti ve şu değerlendirmelerde bulundu:
“ABD Emtia Vadeli İşlemler Komisyonu gibi regülatörler yatırımcıları yalnızca finansal risk içeren dolandırıcılık eylemlerinde uyarabiliyor. Bizim algoritmamız doldur-boşalt etkinliklerinin aktif bir şekilde önüne geçilmesini sağlayabilir.”