Dünyanın en büyük oyun şirketleri arasında yer alan Epic Games'in Apple'a açtığı dava bugün ABD'de görülmeye başlanacak.
Bu, Apple tarihindeki en önemli davalardan biri olarak görülüyor.
Davada delil sunacak Apple yöneticisi Tim Cook da bu vesileyle ile ilk defa mahkemede ifade vermiş olacak.
Davadan çıkacak sonuç Apple'ın uygulama mağazası olan App Store'un geleceğini belirleyecek.
Şirketin uygulama geliştiricilerinden kestiği ve büyük bir gelir elde etmesini sağlayan komisyonlar da dava sonucunda değişebilir.
Şikayetçi Epic Games Ağustos 2020'de uygulama içinde kendi ödeme sistemini kullanmaya başlamış ve böylece Apple'a yüzde 30 komisyon vermekten kurtulmuştu.
Apple ise bu adımın üzerine Epic Games'in oyunlarını App Store'dan kaldırmıştı.
Bu aslında Apple'a tuzak kuran Epic Games'in beklediği hamleydi.
Epic, buna 65 sayfalık bir dava dilekçesiyle yanıt verdi.
Hatta Apple'ın 1984 temalı reklam kampanyasına gönderme yapan bir video da yayınladı.
https://www.youtube.com/watch?v=euiSHuaw6Q4
Epic Games yıllardır Apple'ın aldığı komisyonları haraca benzetiyordu.
Şirket Apple'ın App Store üzerindeki kontrolünün rekabete aykırı bir seviyede olduğunu öne sürüyordu.
Epic Games, uygulama geliştiricilerin Apple ve Android telefonlar için de Google'a yüksek komisyonlar ödemek zorunda kalmaması gerektiğini savunuyor.
Daha önce Spotify ve Match şirketlerinden de benzer eleştiriler gelmişti.
Apple'ın, yalnızca Epic Games tarafından geliştirilen Fortnite oyununda yapılan ödemelerden bile yüz milyonlarca dolar kazandığı tahmin ediliyor.
Epic Games, komisyon ödemeyi reddedenlerin uygulamalarını satma imkanının olmamasını rekabete aykırı olarak görüyor.
App Store ve Google Play Çin dışında piyasayı domine eden iki büyük uygulama mağazası.
Epic Games, Google'ın da Apple gibi oyunlarını yasaklamasının ardından, uygulamalarının Google Play dışında da yüklenebilmesine imkan sağlamış fakat pek çok Android kullanıcısı bununla uğraşmayı tercih etmemişti.
Epic Games bu durumun, uygulama geliştiricilerinin App Store ve Google Play'e mecbur olduğunu gösterdiğini savunuyor.
'Apple vergisi'
Şirket "Apple vergisi" dediği bu komisyonu kabul etmek yerine Apple'a dava açmayı tercih etti.
Apple'ı endişelendiren şey ise, App Store'un farklı siyasi görüşlerden benzer eleştiriler çekmesi.
İki hafta önce Senato'da yapılan bir oturumda Apple'ın Yasalara Uyum Birimi Başkanı Kyle Andeer'a sert eleştiriler yönetilmişti.
Demokratlardan Amy Klobuchar ve Richard Blumenthal ile Cumhuriyetçilerden Mike Lee ve Josh Hawley şirkete benzer konularda sorular sordu.
Senatör Klobuchar App Store'un "kelimenin tam anlamıyla tekel" olduğunu söyledi.
Cuma günü ise Avrupa Birliği Apple'a App Store politikaları nedeniyle suçlama yöneltti.
Epic Games davayı müthiş bir şekilde zamanlamıştı.
Davada yargıcın karar vermesi gereken konu şu olacak: Apple'ın App Store'u, hiçbir şirketin kontrolünde olmaması gereken bir kamu hizmeti gibi temel bir altyapı mıdır?
Tekel karşıtı kampanya yürüten Matt Stoller, bu yönde düşünüyor.
"Kamusal olması gereken bir şeyin Apple'ın kontrolünde olduğunu herkes biliyor. Bunu düzeltmenin en kolayı yargıcın Epic lehine karar vermesi" diyor.
Apple'ın kendini savunması için iyi avukatlar tutacak kadar parası var. Peki Apple tarafı neyi savunuyor?
Apple öncelikle App Store'u kendisinin icat ettiğini ve özel bir şirket olarak istediği kuralı uygulayabileceğini savunuyor.
Ayrıca yüzde 30'luk komisyonun sektör çapında bir standart olduğunu, yalnızca Google Play'in değil Microsoft, Steam, PlayStation, Xbox ve Nintendo'nun da benzer bir oranda komisyon aldığını söylüyor.
'Halkla ilişkiler çalışması'
Teknoloji yazarı John Gruber, Apple'ın haklı olduğunu düşünüyor:
"Yüzde 30-70 bölüşümü sektörde standart gibi. Epic'in argümanları yasal argümanlardan çok halkla ilişkiler çalışmasına benziyor."
Apple ayrıca ödeme sistemlerinin küçük geliştiricilere karşı adil olduğunu, App Store'daki uygulamaların yüzde 83'ünün ve oyunların yüzde 76'sının ücretsiz olduğunu, geliştiricilerin komisyon ödemediğini söylüyor.
Şirket komisyon tavanının yüzde 30 olduğunu fakat çoğu geliştiricinin yüzde 15 ve altında komisyon ödediğini aktarıyor.
Apple, App Store'da yayınlanan uygulamaları denetlemek zorunda olduklarını ve bunun da bir maliyeti olduğunu savunuyor.
Öte yandan Apple'ın bu iş için ayırması gereken paranın uygulama komisyonlarından kazandığının çok küçük bir kısmına denk geldiği düşünülüyor.
Matt Stoller Apple'ın denetim sürecini de sorguluyor:
"Apple'ın fark etmediği pek çok dolandırıcılık uygulaması var. Güvenlik argümanları bu yüzden temelsiz."
'Yüksek risk'
Peki Apple'ın kazanma ihtimali nedir? John Gruber'a göre yüksek:
"Yasal açıdan bakılınca Apple çok iyi bir pozisyonda. Fakat risk çok yüksek çünkü kaybederlerse uygulama mağazalarının iş modeli değişmek zorunda kalacak."
Matt Soller ise anti-tröst davalarının sonucunu tahmin etmenin çok zor olduğunu düşünüyor:
"ABD'deki anti-tröst yasası tam bir karmaşa. O yüzden tahmin yürütemiyoruz. Yargıçların kahvaltıda ne yediği bile yasayı nasıl yorumlayacaklarını etkileyebiliyor.
Davanın Mayıs'ın son haftası sonuçlanması bekleniyor.
Fakat Apple kazansa bile, App Store'u nasıl yönettiğiyle ilgili tartışmalar bitecek gibi gözükmüyor.