* Bu tartışma sürerken, ünlü eserin yaratıcısı Los Angeles'lı sokak sanatçısı Shepard Fairey, dün ABD'nin Boston eyaletinde tutuklandı. Boston eyalet polisi, sanatçının tutuklanma gerekçesi olarak izinsiz sokak grafitileri yapmasını gerekçe gösterdi.
Amerikan Ulusal Basın Fotoğrafçıları Derneği'nin (NPPA) web sitesinde yer alan habere göre, ülkenin en büyük haber ajansı AP, sanatçı Fairey'nin eserinde, 2006 yılında başkent Washington DC'deki Ulusal Basın Kulübü'nde bir toplantı sırasında ajans adına görevli foto muhabiri Mannie Garcia tarafından çekilerek yayına konulan fotoğraftan esinlendiğini iddia ederek telif hakkı yasasına göre izinsiz kullanımdan dolayı tazminat talep etti.
AP Ajansı Medya İlişkileri Direktörü Paul Colford, fotoğrafın her türlü telif hakkının kendilerinde olduğunu açıklayarak, Shepard Fairey'nin avukatı ile görüştüklerini, fotoğrafın kullanımından doğan hakları talep ettiklerini söyledi.
'Google'dan buldum'
Sanatçı Fairey ise eserin tüm haklarının kendisine ait olduğunu savunuyor. Obama'nın fotoğrafını, arama motoru Google'da yaptığı araştırma sırasında "resimler" bölümünde gördüğünü ifade eden sanatçı, kendi eseriyle fotoğrafın birebir örtüşmediğini iddia ediyor.
Fairey'nin avukatlığını yapan, aynı zamanda Stanford Üniversitesi'nde "Telif Hakkı Kullanımı Projesi" Başkanı olan Anthony Falzone, sanatçının telif hakkı yasasını iyi bildiğini, yasada eserin orijinalinin ne kadarının kullanıldığının ve orijinalinden ne kadar etkilenildiğinin önemli olduğunu, Fairey'nin de bu hakları ihlal etmediğini savunuyor.
Siyahi lideri, mavi kırmızı ve beyaz tonlardan oluşan bir şekilde gösteren eser, geçen yılki seçim kampanyası döneminde çok büyük ilgi görmüş ve bu farklı imaj çalışmasına bardaklardan tişörtlere, mıknatıslı buzdolabı süslerinden rozetlere hemen her yerde rastlanır olmuştu.
Fairey'nin kısa sürede, ülke çapında büyük ilgi uyandıran eserinin kaynağı olan fotoğraf, ülkede internet üzerinde yayımlanan pek çok "blog"da da tartışıldı. Sanatçıya esin kaynağı olan fotoğrafın, ilk önce diğer uluslararası haber ajansı Reuters'ın başkent Washington DC'de daha çok "pool" (fotoğraf havuzu sistemiyle çalışan) organizasyonlarda görev alan foto muhabiri Jim Young'un çektiği bir kare olduğu iddia edildi.
Yine, internet bloglarında 2009 Ocak sonlarında yapılan tartışmalarda, eserin, AP adına görevli foto muhabiri Mannie Garcia'nın 2006'da çektiği bir kare ile aynı olduğu ortaya çıktı. Bloglardaki bu tartışmaların ardından, AP haber ajansı da Fairey'den telif hakkı isteyince sanatçı ve ajans karşı karşıya geldi.
Fotoğrafçı da sözleşmeli değilmiş
Ancak Time, Newsweek, Esquire gibi pek çok dergiye de kapak olan eserle ilgili tartışmalar bununla da son bulmadı. Bu kez de fotoğrafı çeken Mannie Garcia, News Photographer dergisine yaptığı açıklamada AP'nin kadrolu çalışanı olmadığını, sadece 2006 yılında, o zaman başkan adaylığı söz konusu olmayan Chicago Senatörü Barack Obama'nın fotoğrafını çekmek için AP adına tek bir kez görev aldığını belirtti.
Garcia, "Sözleşmeli AP çalışanı değildim, o yüzden fotoğrafın kullanım hakkı ajansa değil bana aittir" dedi. Bunun üzerine AP önceki gün yeni bir açıklama yaparak tüm hakların "açıkça" ajansa ait olduğunun altını çizdi.
Dün yine tutuklandı
Tüm bu tartışmalar sürerken, ünlü eserin yaratıcısı Los Angeles'lı sokak sanatçısı Shepard Fairey, dün ABD'nin Boston eyaletinde tutuklandı. Boston eyalet polisi, sanatçının tutuklanma gerekçesi olarak izinsiz sokak grafitileri yapmasını gerekçe gösterdi.
Boston Globe gazetesine açıklama yapan sanatçı, daha önce de 14 kez tutuklandığını belirterek, tutuklamanın ülkenin hemen her yerine yaptığı izinsiz sokak grafitileri nedeniyle olduğunu söyledi.
Sanatçı, Boston'a Çağdaş Sanatlar Galerisi'nde açılacak olan ilk kişisel sergisi için gelmişti. Gazetenin haberine göre, sanatçının katılacağı etkinlik için satışa çıkarılan ve karaborsada 500 dolara alıcı bulan 750 bilet kısa sürede tükenmişti.