Sağlık Bakanlığı'nın kademeli olarak 81 ilde gerçekleştireceği Türkiye'nin Koronavirüs hastalığına karşı bağışıklığını tespit etmeye yönelik antikor tarama testleri için hane ziyaretleri İstanbul'da da başladı. İstanbul'daki çalışmalarda sonucun 20 Haziran'da çıkması bekleniyor.
Sağlık Bakanlığı'nın bu hafta başlattığı “Yeni Koronavirüs (Covid-19) Hastalığı Seroprevalans Araştırması" için, Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) ülke genelinde rastgele belirlediği 153 bin 577 hane, filyasyon ekipleri tarafından ziyaret edilmeye başlandı. Çalışma kapsamında her haneden yine rastgele bir kişiye antikor ve PCR testi uygulanacak. Araştırma sayesinde ülke ve il düzeyinde hastalık prevalansı (görülme sıklığı), geçirilmiş hastalık düzeyi ve asemptomatik hastalık düzeyi saptanacak. Sağlık Bakanlığı sahada veri toplama tarihini 3-30 Haziran 2020 olarak belirledi. 15 Haziran itibariyle 81 ilin tamamında örnek toplanma aşaması başlatılmış olacak. Taramalarda vatandaşlardan antikor testi için kan, PCR testi içinse sürüntü örneği alınacak ve her iki örnek birlikte değerlendirilerek bireylerin asemptomatik olarak Covid-19 geçirip geçirmediği tespit edilecek. Araştırma tüm yaş gruplarını kapsıyor. 153 bin asıl hanenin yanı sıra, her hane için numune vermeyi reddetme durumu için ikişer tane ikame hane de belirlendi. Yani 153 bin 577 asıl hanenin yanı sıra yaklaşık 300 bin yedek hane de tespit edildi.
Mesai saatleri dışında da test yapılabilecek
Saha ekiplerinin oluşturulması ise o ilin kapasitesi ve çalışmada ulaşılacak kişi sayısına göre planlandı. Buna göre her ile düşen hane sayısı göz önünde bulundurularak; en az 1 doktor ve 1 hemşireden oluşan bulunan filyasyon ekipleri seçildi. Ayrıca kişiye ulaşılamayabileceği ihtimaline karşı da mesai saatleri sonrasında da bazı ekipler örnek toplamaya devam edebilecek. Ulaşılan her haneden çalışma için rastgele bir kişi seçilecek. Kişi o sırada evde değilse bir kez daha haneye gidilerek o kişi çalışmaya alınmaya çalışılacak. Seçilen kişiye; bilgilendirilmiş onam formu okunacak ve anket soruları yöneltilecek. Eğer seçilen kişi 18 yaşından küçük ise velisine aynı işlemler yapılarak sorulara verilen cevaplar kaydedilecek. Seçilen kişi, daha önce Covid-19 hastalık tanısı almış olsa bile çalışmaya katılacak.
İstanbul'un bağışıklık oranı 20 Haziran'da netleşecek
İstanbul'da da salgın başladığından bu yana sahada Covid pozitif vaka ve temaslılarının takibini sürdüren bine yakın filyasyon ekibi, TÜİK'in İstanbul için belirlediği 8 bin 18 haneyi tek tek ziyaret ederek, örnekler toplamaya başladı. Örneklerin toplanması için hedef süre ise 5 ila 12 gün. 12 gün içinde örnek toplama işlemi bitirilecek ve numuneler peyderpey Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi Merkez Laboratuvarı ve Covid Tanı Merkezi'ne gönderilerek çalışılacak. 8 binden fazla numunenin sonuçlarının 20 Haziran'a kadar alınması hedefleniyor. Böylece İstanbul'un Covid'e karşı bağışıklık oranı ortaya çıkmış olacak. Yaklaşık yarım milyonluk nüfusu ile şehrin en kalabalık ilçelerinden biri olan Sancaktepe'de, antikor tarama testleri için 81 hane belirlendi. Yaklaşık 8 filyasyon ekibiyle sahadan numune toplama işlemlerine başladıklarını anlatan Sancaktepe İlçe Sağlık Müdürü Dr. Mete Güngör, “Pandemi sürecinde önemli bir başarı elde edildi. Bu başarının devamlılığının sağlanması açısından bu saha çalışması planlandı. Filyasyon ekiplerimizin tamamı zaten filyasyon çalışmalarına halen devam ediyorlar. İstanbul genelindeki bine yakın ekip, aynı zamanda bu çalışmalara da iştirak edecek. Her ekipte bir hekim ve en az bir sağlık personeli belirlendiö dedi.
"İstanbul'un saha çalışması 12 gün içinde bitirilecek"
TÜİK tarafından belirlenmiş olan adreslere ev ziyaretleri düzenleyen filyasyon ekiplerinin numune alınacak kişiyi rastgele seçerek bilgilendirme yapacağını belirten Dr. Güngör, “Bireyin ya da 18 yaş altı ise velisinin onayı alındıktan sonra semptomları sorgulanıyor, sağlık parametrelerinin kaydı alınıyor ve PCR için boğaz ve burun sürüntüsü, antikor düzeyinin tespiti için de kan örneği toplanarak kişiye SMS yoluyla gönderilen kod ile numunesi sisteme kaydediliyor. Sonuçları da e-Nabız sistemi üzerinden takip edilebiliyor. PCR sonucu pozitif çıkan vatandaşlara ise şimdiye kadar uyguladığımız filyasyon sistemi aynen uygulanıyor. Yani ekiplerimiz kişiye en kısa zamanda tekrar ulaşıyor, gerekli tedavisi düzenleniyor, izolasyonu ve izolasyonun devamlılığı sağlanıyor, aynı zamanda kişinin temas ettiği kişilerin tespiti ve temaslıların izolasyonları takip ediliyor. İstanbul için sahadan numunelerin toplanması işlemi 5 ila 12 günlük bir süreçte bitirilecek. Taramanın etkinliği açısından sürenin de önemi var ve o süre içerisinde bitirilmesi lazımö diyerek sözlerini noktaladı.
"Saatte 600 test sonucu alabilecek kapasitedeyiz"
İl Sağlık Müdürlüğü Laboratuvar Hizmetleri Komisyon Başkanı ve Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekim Yardımcısı Dr. Cemal Kazezoğlu, İstanbul'un Covid-19 hastalığına karşı bağışıklık oranının 20 Haziran'dan itibaren ortaya çıkacağını anlatarak “Sağlık Bakanlığı'nın başlatmış olduğu Seroprevalans çalışmasının İstanbul ayağındaki antikor ve PCR testleri Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi laboratuvarlarında çalışılacak. Filyasyon ekipleri sahadan örnekleri topluyor, santrifüjlenmiş örnekler laboratuvarımıza ulaştırılıyor ve burada kabulleri yapılıp cihazlara yüklenerek işlem başlatılıyor. Çıkan sonuçlar uzman ekiplerimizce değerlendirilip onaylanıp anlık olarak Bakanlığın sistemine aktarılıyor. Burada 6 tane Eliza cihazımız var. Bir antikor testinin sonuçlanması 18 dakika sürüyor. Eliza cihazlarımızdan bir saatte 600-700 örnek sonucu çıkarabilecek kapasitemiz var. Ancak örnekler sahadan peyderpey ulaştırıldığı için, saatte 170-180 testin toplu olarak sonucunu alabiliyoruz. Örnekleri çok fazla beklemeden aynı gün içerisinde sonuçlandıracağız. 20 Haziran'da da hepsini bitirmiş olmayı planlıyoruz. Yani 20 Haziran itibarıyla İstanbul'daki bağışıklık oranının ne olduğunu da hep beraber görmüş olacağız" dedi.
"Şimdiye dek İstanbul'da toplam 750 bin kişiye PCR testi yapıldı"
Kanuni Sultan Süleyman Eğitim Araştırma Hastanesi'nde ayrıca bir de Covid Tanı Merkezi olduğunu vurgulayan Dr. Kazezoğlu, “Pandemi boyunca PCR sürüntü örnekleri zaten bu tanı merkezinde çalışılıyordu. Seroprevalans çalışmasında da hem PCR sürüntüsü hem antikor örneği alınacağı için sürüntüleri de bu merkezimizde çalışacağız. İstanbul'da 24 tane yetkilendirilmiş PCR laboratuvarı var ve günlük toplam 25 bin test çalışma kapasitesine sahibiz. Şu anda ortalama 15-16 bin bandında seyreden günlük PCR test sayımız var. Vatandaşlarımızın şunu bilmesi lazım. Evet şu anda kontrollü bir normalleşme sürecindeyiz. Hasta sayımız azalıyor ancak test sayılarımız azalmıyor. Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde TÜSEB'in de desteği ile kurulmuş olan tanı merkezinde şu an günde ortalama 3 bin 500-4 bin örnek çalışıyoruz. Ama salgının en yoğun olduğu dönemlerde bir günde 6 bin 400 test yaptığımız da oldu. Salgın başladığından bu yana İstanbul'da yapılan toplam PCR test sayısı birkaç gün sonra 1 milyona ulaşmış olacak. Bunlara birkaç kez test yapılan vakalarımız da dahil. PCR testi yapılan toplam kişi sayısı ise 750 bin civarında" ifadelerini kullandı.
Sancaktepe'de belirlenen hanelerden biri de Tan ailesinin evi. Sancaktepe İlçe Sağlık Müdürlüğü filyasyon ekiplerinin kapısını çaldığı ve test uyguladığı taksi şoförü Hamza Tan (42), antikor tarama çalışmasına dahil edilmekten mutlu olduklarını anlatarak “Çok ağır bir grip geçirmiştim ancak salgının hemen öncesiydi. Acaba Covid geçirdik mi diye eşimin de benim de şüphelerimiz vardı. Sağlık Bakanlığı'nın salgını açıklamasından sonra ben hemen ev değiştirdim ve yaklaşık 3 ay boyunca annem, babam, çocuklarım ve eşimden ayrı bir evde kaldım. Hiç görüşmedik, yaklaşmadık birbirimize, çünkü ben dışarıda çalışıyordum onları riske atmak istemedim. Sonuçta vatandaş olarak böyle bir uygulamadan da mutlu olduk. Sağlık Bakanlığı'nın ilgisi, sağlık çalışanlarımızın ilgisi, bizler için bir güvence oluyor. Hastalığı geçirmişsek bilgimiz olacak, geçirmemişsek de daha tedbirli davranmaya devam edeceğiz anlamına geliyor" diye konuştu.