Adana’da mühimmat yüklü TIR’larla ilgili soruşturmayı yürüten savcıların yaptıkları savunmayı yayımladığı için gazeteci Arzu Yıldız’a 1 yıl 8 ay hapis ve 'annelik hakkından men' cezası verildi. Davanın sonuçlanması üzerine sosyal medyada ‘Arzu Yıldız annedir’ kampanyası başlatıldı. Peki, 'annelik hakkından men cezası' nedir, hangi durumlarda bu ceza verilir?
Gazeteci Arzu Yıldız, mühimmat yüklü TIR'larla ilgili soruşturmayı yürüten savcıların mahkemeye verdiği savunmayı haber yaptığı için 1 yıl 8 ay hapis cezasına çarptırıldı.
Mahkeme, Yıldız’ın iki çocuğu üzerindeki velayet ve vesayet hakkının da kaldırılmasına karar verdi. 4 aylık ve 6 yaşında iki çocuk annesi olan Arzu Yıldız, kararı temyize götüreceklerini duyururken, sosyal medyada 'annelik hakkından men' cezası tartışmaları başladı.
Hangi durumlarda 'annelik hakkından men' cezası verilir?
İstanbul Barosu’ndan avukat Sennur Baybuğa, 'annelik hakkından men' cezasının, Türk Ceza Kanunu’nun 53. Maddesi'ne dayandığını ifade ederek, bu durumun cezanın infaz süresi boyunca geçerli olabileceğini söyledi.
Annelik hakkının elinden alınması, cezanın kesinleşmesi ve hapse girilmesi durumunda gerçekleşebileceğini belirten Baybuğa, “Öyle bir durumda da çocuğun velayeti babasına verilir. Babası da yok ise eğer aileden birileri mahkemeye başvurarak çocuğun velayetini alabilir. Üstelik men durumu, cezanın infazı süresince geçerlidir. Cezanın tamamlanması durumunda çocuğunun velayetini yeniden alma hakkı var. Ancak bu davada söz konusu olan aslında annelik hakkının elinden alınması değil çocuğun velayetinin alınmasıdır. Kimse annelik hakkını elinden alamaz” diye konuştu.
Suçun şahsiliği ilkesi gereğince bu durumun çocuk haklarına aykırı olduğunu da belirten Baybuğa, “Uluslararası Çocuk Hakları Sözleşmesi gereğince, çocuğun hakkı ihlâl edildiği için yasanın iptali yoluna başvurulabilir” dedi.
Baybuğa'nın kendi çocuğunun babasına da 'babalık hakkından ömür boyu men' cezası verildiğinden dolayı yasanın iptal edilmesi için başvuruda bulunacak.
1 yıl 8 ay hapse mahkûm edilen gazeteci Arzu Yıldız'a annelikten men cezası
Türk Ceza Kanunu'nun 53. maddesine göre 'annelik hakkından men' cezası yani velayet ve vesayet hakkının alınması şu durumlarda gerçekleşiyor:
"Belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılma
(1) Kişi, kasten işlemiş olduğu suçtan dolayı hapis cezasına mahkûmiyetin kanuni sonucu olarak;
a) Sürekli, süreli veya geçici bir kamu görevinin üstlenilmesinden; bu kapsamda, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliğinden veya Devlet, il, belediye, köy veya bunların denetim ve gözetimi altında bulunan kurum ve kuruluşlarca verilen, atamaya veya seçime tabi bütün memuriyet ve hizmetlerde istihdam edilmekten,
b) Seçme ve seçilme ehliyetinden ve diğer siyasi hakları kullanmaktan,
c) Velayet hakkından; vesayet veya kayyımlığa ait bir hizmette bulunmaktan,
d) Vakıf, dernek, sendika, şirket, kooperatif ve siyasi parti tüzel kişiliklerinin yöneticisi veya denetçisi olmaktan,
e) Bir kamu kurumunun veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşunun iznine tabi bir meslek veya sanatı, kendi sorumluluğu altında serbest meslek erbabı veya tacir olarak icra etmekten, yoksun bırakılır.
(2) Kişi, işlemiş bulunduğu suç dolayısıyla mahkûm olduğu hapis cezasının infazı tamamlanıncaya kadar bu hakları kullanamaz.
(3) Mahkûm olduğu hapis cezası ertelenen veya koşullu salıverilen hükümlünün kendi altsoyu üzerindeki velayet, vesayet ve kayyımlık yetkileri açısından yukarıdaki fıkralar hükümleri uygulanmaz. Mahkûm olduğu hapis cezası ertelenen hükümlü hakkında birinci fıkranın (e) bendinde söz konusu edilen hak yoksunluğunun uygulanmamasına karar verilebilir.
(4) Kısa süreli hapis cezası ertelenmiş veya fiili işlediği sırada onsekiz yaşını doldurmamış olan kişiler hakkında birinci fıkra hükmü uygulanmaz.
(5) Birinci fıkrada sayılan hak ve yetkilerden birinin kötüye kullanılması suretiyle işlenen suçlar dolayısıyla hapis cezasına mahkûmiyet halinde, ayrıca, cezanın infazından sonra işlemek üzere, hükmolunan cezanın yarısından bir katına kadar bu hak ve yetkinin kullanılmasının yasaklanmasına karar verilir. Bu hak ve yetkilerden birinin kötüye kullanılması suretiyle işlenen suçlar dolayısıyla sadece adlî para cezasına mahkûmiyet halinde, hükümde belirtilen gün sayısının yarısından bir katına kadar bu hak ve yetkinin kullanılmasının yasaklanmasına karar verilir. Hükmün kesinleşmesiyle icraya konan yasaklama ile ilgili süre, adlî para cezasının tamamen infazından itibaren işlemeye başlar.
(6) Belli bir meslek veya sanatın ya da trafik düzeninin gerektirdiği dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla işlenen taksirli suçtan mahkûmiyet halinde, üç aydan az ve üç yıldan fazla olmamak üzere, bu meslek veya sanatın icrasının yasaklanmasına ya da sürücü belgesinin geri alınmasına karar verilebilir. Yasaklama ve geri alma hükmün kesinleşmesiyle yürürlüğe girer ve süre, cezanın tümüyle infazından itibaren işlemeye başlar."