Ankara bir yandan NATO ile Rusya’nın Ukrayna’da yaşananları konuşmak için bir araya gelmesini önemserken, taraflar arasında güven artırıcı önlemleri geliştirmek için uluslararası örgütlerin daha aktif olmasını istiyor. İşte bu yüzden, AGİT’in Ukrayna için kuracağı ‘inceleme komisyonu’ önerisine Ankara’dan büyük destek var.
Türk diplomatik kaynaklara göre, hem Ukrayna hem de Rusya AGİT üyesi olduğundan AGİT, bölgedeki gerilimin aşılmasında önemli bir işlev görebilir. Türkiye’nin AGİT’deki Daimi Temsilcisi Tacan İldem de hafta başındaki AGİT toplantısında yaptığı konuşmada taraflar arasında doğrudan diyalogun etkin bir biçimde kullanılması gerektiğine vurgu yapmıştı. Ankara, Ukrayna ve Kırım’daki sorunun ‘uluslararası hukuk ilkeleri, ikili ve çok taraflı anlaşmalara uygun bir biçimde diyalog yoluyla çözülmesi gerektiği’ yönündeki düşüncesini tüm muhataplarına iletiyor. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun bu yönde başlattığı telefon diplomasisinin kesintisiz süreceği belirtiliyor.
Bakan Davutoğlu son olarak, Kırım Yarımadası’nda etnik barışın olması halinde, Ukrayna’nın siyasal birliği içinde Kırım’ın “Avrasya’nın Singapur’u” olacağını söyledi. Davutoğlu, çatışmalardan Tatarlar dâhil bölgedeki kimsenin etkilenmemesi için de her türlü tedbiri aldıklarını vurguladı.
Türkiye’nin ‘stratejik ortağı’ olarak gördüğü Ukrayna’daki durumu yerinde tespit etmek için AGİT üyesi ülkeler ‘inceleme komisyonu’ kurulması için hafta başında örgütünün merkezi Viyana’da bir araya gelmişti. AGİT Komisyonu’nun Ukrayna ve Kırım’da ne olduğunu yerinde inceleyerek gerilimi azaltmaya dönük önerilerde bulunması bekleniyor.
AGİT, bu komisyonun dışında Ukrayna’nın hazırladığı başkanlık seçimleri için de gözlemci komisyonu gönderecek. Ukrayna’nın seçimler için gözlemci komisyonu gönderilmesi davetini alan AGİT, komisyonun 25 Mayıs’taki seçimler için vakit kaybetmeden göreve başlayacağını duyurdu. AGİT, 100 kadar uzun dönemli, 900 kadar da kısa dönemli gözlemciyi, hazırlıklar tamamlandıktan sonra Ukrayna’ya gönderecek.
AGİT
Türkiye’nin kurucu üyesi olduğu Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) üye 57 devlet arasında açıklık, şeffaflık ve işbirliğini teşvik ederek, güvenliğin arttırılmasını hedefliyor. 1975 yılında soğuk savaşın yumuşamasıyla iki farklı bloktaki ülkelerin bir araya gelmesiyle kurulan AGİT, çeşitli askeri güven ve güvenlik artırıcı önlemlerin yanı sıra ekonomik, bilimsel, teknolojik, çevresel ve insani konularda işbirliğini öngörüyor. AGİT'e bağlı olarak çalışan Milli Azınlıklar Yüksek Komiserliği'nin Kırım Tatarları için devreye girmesi gündemde.