AİHM yargıçlarının seçiminde adaylarla mülakatı gerçekleştiren Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) AİHM Yargıçlarını Seçme Komisyonu, Ankara'nın gönderdiği listedeki üç adayı Strasbourg Mahkemesi yargıçlığı için "ehil" bulmadı. Kararın gerekçesi hakkında resmi bir açıklama yapılmadı.
Esas seçimi yapacak olan AKPM'ye "Türk hükümetinden yeni bir liste göndermesi" çağrısında bulunuldu. Ankara listedeki adayların "yeterli derecede kalifiye olmadıklarına" dair ilk elemeyi yapan Danışma Paneli'nin telkinlerini dikkate almayıp listede ısrar etmiş ve adayların mülakata alınmasını istemişti.
Adaylar kimdi?
Ankara, AİHM yargıçlığı için Fadile Arslan, Basri Bağcı ve Ergin Ergül'ü aday göstermişti. 1971 Elazığ doğumlu Famile Arslan aynı zamanda Hollanda vatandaşı ve tüm hukuk kariyerini Hollanda'da yapmış bir avukat. Uzun süre Hollanda İslam Konseyi üyeliği yaptı. Bir dönem Adalet Bakanlığı Müsteşar Yardımcılığı görevinde bulunan 1967 Ankara doğumlu Basri Bağcı şu anda Yargıtay üyeliği yapıyor. Diğer aday Ergin Ergül ise Başbakanlık Müsteşar Yardımcılığı yapıyor. Mevlana hakkında yayımlanmış kitapları var.
"Yetersiz" bulundular
Komisyon, Türk hükümetinin sunduğu adayları 29 Eylül Cuma günü Paris'te ayrı ayrı mülakata aldı. Mülakatlar sonunda adayların AİHM yargıçlığı için "yetersiz" oldukları sonucuna varıldı. Komisyonun aldığı karar AİHM yargıçlarını son aşamada seçen AKPM için tavsiye niteliğinde. Ancak AKPM genelde bu tavsiye kararlarını olduğu gibi benimsiyor. Gelecek hafta Strasbourg'da yapılacak AKPM genel kurul toplantıları sırasında Türk hükümetine yeni bir liste göndermesi çağrısında bulunulması bekleniyor.
Süreç sil baştan
AKPM'nin bu yönde bir karar alması halinde AİHM görev yapacak yeni Türk yargıcının seçim süreci yeniden başlatılmış olacak. Bu amaçla Adalet Bakanlığı yeniden başvurular alacak ve gelen başvurular arasından üç kişilik yeni bir liste oluşturacak. Bu listedeki isimler yeniden AKPM Komisyonu tarafından mülkata alınacak. Tüm bu işlemlerin en iyimser tahminle Nisan 2018'den önce tamamlanması beklenmiyor.
Işıl Karakaş'la devam edilecek
Tüm bu işlemler devam ederken 1 Mayıs 2008'den bu yana AİHM yargıcı olarak görev yapan Işıl Karakaş da görevine devam edecek. Kasım 2015-Nisan 2017 döneminde AİHM Başkan Yardımcılığı da yapan Karakaş'ın görev süresinin 30 Nisan 2016 tarihinde sona ermesi gerekiyordu. Türk hükümetinin Karakaş'ın yerine seçilmek üzere 2016 sonunda sunduğu aday yargıçlar da "yeterli derecede kalifiye" olmadıkları gerekçesiyle geri çevrilmişti.
AİHM yargıçlığı kriterleri
AİHM yargıcı seçilebilmek için Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi sistemi, Türk hukuk sistemi ve uluslararası kamu hukuku bilgisine hakim olmaları gerekiyor. AİHM'nin çalışma dilleri olan İngilizce ve Fransızca'dan en az birini çok iyi derecede kullanabildiklerini belgelemeleri şart koşulan adayların, "yüksek ahlaki karaktere sahip" ve 35-60 yaş diliminde olmaları da isteniyor. Ulusal planda aday belirleme sürecinin de saydam ve tarafsız biçimde gerçekleşmesi talep ediliyor.
Kayhan Karaca / Strasbourg
© Deutsche Welle Türkçe