IŞİD’in Musul’u ele geçirmesinin ardından nüfusunun yüzde 75’ini Sünni, yüzde 25’ini de Şii Türkmenlerin oluşturduğu Telafer kentinde yönetime el koyması, Irak’taki karmaşayı "Irak nasıl bölünecek" noktasına kadar taşıdı. Irak’ın Sünni, Şii ve Kürt bölgesi olarak üçe bölüneceği üzerine senaryolar konuşulurken, Türkmenlerin bu bölünmede nerede yer alacağı da çok değendirilen konular arasına girdi.
'Irak’ın her halkı özeldir'
Türk hükümeti Irak’ın 'bölüneceği' senaryolarına nasıl yaklaşıyor? AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Hüseyin Çelik, Deutsche Welle’ye bu soruyu yanıtlarken, öncelikle Kuzey Irak’ta Erbil’den yayın yapan Kürt haber sitesi Rudaw’a geçen hafta yaptığı açıklamaların özellikle 'aşırı sağcı' medya organlarınca çarptırıldığını öne sürüyor. Açıklamalarının "Türkiye, Kürdistan istiyor" ya da "Irak bölünürse Türkiye, Kürdistan’ı destekleyecek" şeklinde yansıtıldığını söyleyen Çelik, Bölgesel Kürt Yönetimi de dahil Türkiye’nin Irak’la ilgili 'en büyük beklentisinin' ülkenin istikrarı olduğuna dikkat çekiyor.
"Irak’taki bütün halklar gibi Kürtlerin de kendi siyasi geleceklerini belirleme hakkı vardır" açıklamasının, Türkiye’nin Irak’ta 'Kürdistan' istediğiyle uzaktan-yakından ilgisi olmadığını belirten Çelik, Türk hükümetinin Irak’a ilişkin 'yakın takibini' şöyle anlatıyor:
"Irak bizim en yakın komşumuzdur. Ve Irak’ın istikrarı, güvenliği temel önceliğimizdir. Irak’ta tüm halkların birlikte, istikrar içinde yaşamalarını istiyoruz. Irak halkının geleceğine de halk karar versin diyoruz. Irak’ta etnik mezhebe dayalı bir iktidar değil, tüm Irak halkını kapsayacak bir hükümet kurulmasından yanayız. Bunun için diplomasinin tüm yollarını devreye sokuyoruz. Bunlar olmazsa denilip, senaryolar üretiliyor. Biz de o senaryolara, 'Irak’taki bütün halklar gibi Kürtlerin de kendi siyasi geleceklerini belirleme hakkı vardır' yanıtı veriyoruz. Aynı sözü Irak’taki diğer halklar için de söylüyoruz. Bu, Irak’ta hiçbir halkı öne çıkardığımız anlamına gelmez. Irak’ta ne olacağına halk karar verecektir. Bizden destek isteyene de, dengeli bir politikayla destek vereceğiz."
'Türkmenler için devredeyiz'
Irak’ta IŞİD saldırılarından özellikle Türkmen halkının büyük mağduriyet yaşadığını ve Türkiye’nin bu durumdan 'son derece rahatsız' olduğunu belirten Hüseyin Çelik, "Türkmenler için ne yapılıyor?" sorusunu da şöyle yanıtlıyor:
"Türkmen halkının can güvenliğinin sağlanması, onlara her türlü yardımın ulaştırılması konusu, Irak için yürütülen her siyasi ve diplomatik girişimde gündeme geliyor. Türkiye, bu konuda elinden geleni yapıyor. Bu konu Barzani’yle de görüşülüyor. Onların da devrede olmasını istiyoruz. En kısa süre içinde tüm bu girişimlerden yanıt almayı bekliyoruz. 80 vatandaşımız IŞİD’in elindeyken daha dikkatli davranmamız gerekiyor ve şu anda da bu yapılmaya çalışılıyor:"
ITC Başkanı Salihi: Bölünme noktasındayız
IŞİD’in Irak’ta kanlı saldırılarının hedefi olan Türkmenlerin, kendi bölgelerinden kaçışı sürerken Irak Türkmen Cephesi Başkanı Erşat Salihi de Ankara’da temaslarda bulundu. Irak’ın bölünmesinden endişe duyduklarını, böylesi bir senaryoda Türkmenlerin daha çok yardıma ihtiyacı olacağına ilişkin düşüncelerini Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile paylaşan Salihi’nin, Bakan Davutoğlu’ndan "Türkiye, Irak’ta istikrar için elinden geleni yapacak ve her durumda Türkmen kardeşlerimizi koruyacaktır" yanıtı aldığı belirtildi. Davutoğlu, Salihi’ye "Türkmenler; Irak’ın asli unsurudur" mesajına vurgu yaptı.
Türkmenlere karşı Ankara’nın her durumda 'açık kapı politikası' uygulayacağından hareket eden Türk Dışişleri Bakanlığı, Irak’a yardımlarını da hızlandırdı. Kerkük’e sığınmak zorunda kalan Türkmenlerin ihtiyaçlarının karşılanması için hazırlanan gıda yardımının bölgede dağıtımına başlandı. Kızılay, AFAD ve TİKA yardımların 'en etkin şekilde' Türkmen halkına ulaştırılması için ortak çalışmalarını sürdürüyor.