Türkiye’de yapılacak anayasa referandumu için Almanya’da sandıklar 27 Mart Pazartesi sabahı saat 09:00’da açılacak ve oy verme süreci 9 Nisan'da sona erecek.
Türkiye’nin en fazla yurt dışı seçmenin bulunduğu Almanya’daki oy verme sürecine ilişkin merak edilen konulara Türkiye Cumhuriyeti’nin Berlin Başkonsolosluğu’ndan, Konsolos Erdinç Evirgen ile Muavin Konsolos Bülent Kılıç açıklık getirdi.
DW Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Evirgen, halkoylamasında yurtdışında yaşayan 18 yaşını doldurmuş Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının oy kullanma hakkı olduğunu söylemekle birlikte, “Önemli olan vatandaşlarımızın adres beyanlarını mutlaka yurtdışında yapmış olmalarıdır” dedi.
Evirgen, Türkiye vatandaşlarının yurtdışı seçmen kaydının olup olmadığını www.ysk.gov.tr adresinden öğrenebileceklerine dikkat çekerken, oy vermeye giden yurttaşların yanlarına TC kimlik numaralı nüfus cüzdanı veya pasaportlarını almayı unutmaması gerektiğini hatırlattı.
Evirgen, “Eğer nüfuz cüzdanı ya da pasaportta TC kimlik numarası yer almıyorsa bu bilginin yer aldığı ehliyet gibi destekleyici resmi evrak, belgeyle gelme imkânına sahipler. Kişi mutlaka Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olduğunu ispatlamakla yükümlü aksi takdirde oyunu kullanamayacaktır” dedi.
Konsolos Evirgen, TC kimlik numarasının yer almadığı kimlik veya pasaportu olanların başkonsolosluğa başvurup destek isteyebileceğine dikkat çekerken, kayıtların kontrol edilmesi sonrasında kimlik ya da nüfus kayıt örneği çıkartılabileceğini, bu destekleyici belgeyle, ilgili kişilerin oy kullanabileceğini söyledi.
Bu arada YSK, “yeni çipli kimlik kartına sahip olmayanların oy kullanamayacağı” yönünde kulaktan kulağa dolaşan söylentilere açıklık getirdi. YSK, bu söylentilerin asılsız olduğunu Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası taşıyan, kimliği tereddütsüz ortaya koyan resimli, resmi nitelikteki belgelerden biriyle oy kullanılabileceğine dikkat çekti.
Mavi kartlılar oy kullanamayacak
Öte yandan Alman vatandaşlığına geçmek için Türk vatandaşlığından çıkanlara verilen Mavi Kart ile de oy kullanılabileceği, yurt dışındaki seçmenler arasında konuşulanlar arasında.
Berlin Konsolosu Erdinç Evirgen ise kesin bir dille bunun doğru olmadığını vurgulayarak, “Mavi kartlıların oy verme imkânı bulunmamaktadır” dedi.
Nerelerde oy kullanılacak?
Almanya genelinde Türk vatandaşları 13 seçim merkezi oluşturuldu. Berlin, Stuttgart, Frankfurt, Düsseldorf, Köln, Dortmund, Münih, Münster, Hannover, Karslruhe, Hamburg, Nürnberg ve Mainz kentlerinde, 27 Mart-9 Nisan tarihleri arasında oy kullanabilecek.
Berlin, Düsseldorf, Frankfurt, Hamburg, Karlsruhe, Köln, Mainz, Münster ve Stuttgart kentlerinde sandıklar başkonsolosluklarda kurulacak.
Münih, Hannover, Nürnberg ve Dortmund kentlerinde ise kiralanan salon ve fuar alanlarında oy kullanılacak.
Seçim bölgesi sınırlaması yok
Bu arada yurt dışı seçmenleri için seçim bölgesi ayrımı kaldırıldı, yurt dışında adres beyanında bulunmuş Türk vatandaşları yurt dışında herhangi bir seçim merkezinde ve 27 Nisan ‘dan 16 Nisan ‘da saat 17:00’ye kadar gümrük kapılarında oy kullanabilecek.
Sandık kurulacak karayolu gümrük kapıları, havalimanı gümrük kapıları ve liman gümrük kapıları listesi ayrıntılı bir şekilde www.ysk.gov.tr sitesinde yer alıyor.
Çalışanlara kolaylık
Konsolos Evirgen, çalışan kesimlere kolaylık sağlamak, sandıklardaki yığılmayı ve uzun bekleme sürelerini önlemek amacıyla seçim merkezlerindeki oy verme sürelerinin uzatıldığına dikkat çekti.
Evirgen, “Diğer seçimlerden farklı olarak, oy verme süreleri uzatılmıştır. 27 Mart tarihinden 9 Nisan tarihine kadar aralıksız olarak her gün vatandaşlarımız sabah saat 09:00 akşam saat 21:00 arasında oylarını kullanabilecekler. İşten çıkan vatandaşlarımıza yönelik bir kolaylık olarak düşünülmüş bir uygulamadır bu” diye konuştu.
Sandık güvenliği
Muavin Konsolos Bülent Kılıç ise sandık güvenliği ile ilgili sorularımızı yanıtlarken, “Daha önceki seçimlerde olduğu gibi halkoylamasında hem emniyet mensubu personelimiz hem de Alman Federal makamlarının sağladığı emniyet personeli güvenliği sağlayacaklardır. Öte yandan özel güvenlik şirketinden hizmet alınacaktır” dedi.
Oyların başkonsolosluğun muhafazalı, kilitli odasında korunacağını bu odaların 24 saat boyunca alınan güvenlik tedbirleriyle koruma altında olacağına dikkat çeken Kılıç, “Oylar Türkiye’den gelecek özel kurye uçağıyla Türkiye’ye gönderilecek ve 16 Nisan günü Türkiye’de sayım yapılacaktır” dedi.
Oylamanın tamamlanması sonrasında oyların tutanaklarla birlikte konsolosluk yetkilileri ve siyasi parti temsilcileri tarafından havalimanına götürülmesi ve yine YSK ve siyasi parti temsilcilerinin de yer aldığı bir heyet tarafından teslim alınması, kurye uçağı ile Türkiye'ye götürülmesi öngörülüyor.
Kılıç, “Oyların havalimanına, kurye uçağına taşınması sırasında Alman ve kendi emniyet personelimiz güvenliği sağlayacak. Oylara uçağın altına kadar eşlik edilecek, uçakta YSK yetkilisi, diğer resmi görevliler ve parti temsilcileri bulunacak, yüklenmesi sırasında başlarında bulunulacak ve Türkiye’ye eşlik edilecek” diye konuştu.
Türkiye’deki seçimleri AGİT’e bağlı Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi'nin (ODIHR) gözlemciler izleyecek.
“Almanya’daki, Türk başkonsolosluklarındaki oylama süreçlerinde, benzer şekilde uluslararası gözlemciler olacak mı?” sorusuna Muavin Konsolos, “Bugüne kadar başkonsolosluğumuza bu yönde bilgi ya da talep gelmedi” yanıtını verdi.
Kılıç, sandıklarda parti temsilcilerin bulunacağına ve müşahitlerin de yer alabileceğini söyledi.
Son seçimlerde en çok oy alan üç partinin üyeleri seçim komisyonunda yer alıyor diğer partilerin temsilcileri de müşahit olabiliyor.
© Deutsche Welle Türkçe
Değer Akal / Berlin