Akaryakıt kaçakçılığı ve ölçüm aletlerinde yapılan usulsüzlüklere ağır cezalar getiren ‘Madencilik Yasası’ ile ilgili teklif, Meclis Başkanlığı’na sunuldu. Teklif ile, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) yurt dışında şirket kurabilecek. Kaçak üretim ve sevkiyata ek yaptırımlar gelecek. Madenlerden alınan devlet hakkı artacak.
AK Parti Grup Başkanvekili Mehmet Muş’un hazırladığı ‘Madencilik Yasası’ ile ilgili yeni teklif AK Partili bir grup milletvekilin imzası ile TBMM Başkanlığı’na sunuldu. 50 maddelik yasa teklifi Maden Kanunu ve bazı kanunlarda değişiklik öngörüyor.
Teklifte, “Enerji ve tabii kaynaklar alanında yaşanan konjonktürel değişimler, küresel ve bölgesel gelişmeler, uluslararası piyasalardaki dinamikler ile milli enerji ve maden stratejilerimiz de göz önünde bulundurularak; enerjinin maliyet, zaman ve miktar yönlerinden tüketiciler için erişilebilir olması, serbest piyasa uygulamaları çerçevesinde kamu ve özel kesim imkânlarının harekete geçirilmesi, dışa bağımlılığın azaltılması, enerji alanında ülkemizin bölgesel ve küresel etkinliğinin artırılması, tabii kaynaklarımızın ülkemizin ekonomik gelişmesi için en iyi şekilde değerlendirilmesi, enerji ve tabii kaynakların üretiminde ve kullanımında çevre üzerindeki olumsuz etkilerin en aza indirilmesi” amaçlanıyor.
Yasa teklifi ile; önemli bir kamu geliri olan ruhsat bedeli ve devlet hakkının hukuki statülerinin yeniden düzenlenerek, madenlerden alınacak ruhsat bedeli ve devlet hakkı oranlarının revize edilmesi, madenlerin ihraç edilebilmesi ve uç ürün üretimine yönelik tesislerin teşvik edilmesi hedefleniyor.
ARAMA VE ARAŞTIRMA FAALİYETLERİNE EK İŞLETME GELİYOR
Nükleer Düzenleme Kurumu\'nun yetkilendirme ve denetimine ilişkin düzenlemeler yapılması ve nükleer enerji ve iyonlaştırıcı radyasyona ilişkin ceza hükümleri ve idari yaptırımların ayrıntılı şekilde belirlenmesini amaçlayan yasa teklifi; nükleer enerji, doğalgaz, petrol ve elektrik sektöründe faaliyet gösteren kamu kurum ve kuruluşlarının faaliyetlerini daha sağlıklı ve hızlı bir şekilde gerçekleştirmesi maksadı ile ihtiyaca yönelik düzenlemeler içeriyor.
HANGİ DEĞİŞİKLİKLER GELİYOR
Buna göre yasa teklifi ile şu değişiklikler öngörülüyor:
\"Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü\'nün yurt dışı faaliyetleri kapsamında hedef ülke yetkilileri ile yaptığı görüşmelerde, maden arama ve araştırma faaliyetleri ile ilgili olarak alınacak lisanslar için imzalanması istenilen sözleşmelerin, arama, araştırma faaliyetleri sonucunda ekonomik maden kaynaklarının bulunması durumunda, yapılacak işletme süreci ile ilgili yükümlülükler içermesi gerekçesiyle, kurulacak şirketlerin arama ve araştırma faaliyetlerine ek olarak işletme yapabilmesi öngörülüyor.
Yapılan değişiklik ile; kamu kurum ve kuruluşlarında bulunan uzmanlaşmış ve tecrübeli personelin ihtiyaç duyulması halinde söz konusu şirketlerde çalıştırılabilmesine imkan sağlıyor.
Değişiklikle; görünür rezerv geliştirme hakkının hisselere bölünemeyeceği ile görünür rezerv geliştirme haklarının bakanlık onayı ile devredilebileceği düzenleniyor. Madencilik yapacak şirketlerin statüsünde madencilik yapabileceği yazılı olma şartı kaldırılarak Kanun, Ticaret Kanunu ile uyumlu hale getirilmekte ve buluculuk hakkı ile görünür rezerv geliştirme haklarının maden siciline şerh edileceği öngörülüyor. Ruhsat müracaatlarında özel izin alanı ile çakışmayan kısımların, çakışan kısımlara alınacak izinlerden bağımsız olarak ruhsatlandırılmasının önü açılıyor.
Kanun Teklifi ile; Maden sahalarında madencilik dışında herhangi bir faaliyetin rezerv kaybına sebebiyet vermemek için Genel Müdürlüğün izin şartı aranıyor. İşletme izinlerinin tapu kayıtlarına işlenmesi sağlanarak, diğer yatırımlar planlanırken bölgede maden işletmesi olup olmadığını tespit edebilmesine ve rezerv kaybına sebebiyet vermeyecek şekilde yatırımın planlanabilmesine imkan sağlıyor.
Teklif ile; gümüş ve platin madenleri için uygulanan devlet hakkında teşvik indiriminin yüzde 25 olarak düzenlenmesi, bu şekilde altın, gümüş ve platin madenlerinden alınacak devlet hakkı miktarının arttırılması amaçlanıyor.
Değişiklik ile; teknik elemanların ve yetkilendirilmiş tüzel kişilerin beyanlarına sorumluluk getirilerek gerçek dışı beyanların önüne geçilmesi amacıyla; idari para cezası getirilerek, yetkilendirilmiş tüzel kişilerin hazırladıkları rapor, proje ve her türlü teknik belge veya sundukları bilgi ve belgelerden sorumlu oldukları düzenleniyor.
Maden ruhsatlarının mahallinde yapılacak tetkik ve incelemeleri esnasında ruhsat sahiplerinin ya da vekilinin, denetim mahallinde hazır olması ve ruhsata ilişkin talep edilen bilgi ve belgeleri hazır bulundurması zorunlu hale geliyor. Tetkik ve incelemeler gerçekleştirilinceye kadar üretim faaliyetlerinin durdurulması müeyyidesi getiriliyor.
Düzenleme ile; kaçak üretim ve izinsiz sevkiyatı yeniden düzenleniyor. Buna göre; madenin ocak başı satış fiyatı üzerinden idari para cezası uygulanması yönünde düzenleme yapılıyor. Ayrıca; kaçak üretim ve sevkiyat kapsamında cezayı uygulayacak idarelere açıklık getiriliyor.
Besti KARALAR/ANKARA, (DHA)-