Hürriyet yazarı Deniz Zeyrek, yüzde 48.9 "hayır" oyuna karşılık yüzde 51.4 "evet" ile kabul edilen anayasa değişikliği paketinin erken seçim yapılmasına imkân verdiğini hatırlatarak "TBMM seçim kararı alırsa, Cumhurbaşkanlığı seçimi de birlikte yapılmak zorunda. Yeni seçilecek cumhurbaşkanı da yeni anayasadaki bütün yetkileri kullanmaya başlayacak. AK Parti, halkoylaması sonuçlarını analiz ettikten sonra kazanacağına inandığı anda bu yola başvuracaktır" dedi.
Anayasa değişikliği paketinde, Meclis’in bir sonraki seçimi ve cumhurbaşkanı seçimi için 3 Kasım 2019 tarihi belirlendi, ancak pakette erken seçim ihtimaline de imkân tanındı. 1 Kasım 2015'te yapılan son genel seçimler uyarınca, parlamentoya girenlerin milletvekili emekliliği hakkını kazanmaları için gereken 2 yıllık süre 1 Kasım 2017'de dolacak. Partili Cumhurbaşkanlığı ile milletvekili genel seçimlerinin birlikte yapılacağı olası bir erken seçimin 1 Kasım 2017'den sonraki bir tarihte yapılması bekleniyor.
Deniz Zeyrek'in "Yeni Türkiye’nin ilk günü" başlığıyla yayımlanan (17 Nisan 2017) yazısı şöyle:
Halk, “Başkanlık mı, parlamenter sistem mi” sorusuna yanıt vermek için dün sandık başındaydı.
Bıçak sırtı da olsa, çoğunluk ‘evet’ yönünde oy kullandı ve ‘Başkanlık sistemi’yeni hükümet sistemine dönüştü.
Hukuki meşruluk
m Özellikle rakam vermek yerine ‘çoğunluk’ diyorum, zira yüzde 50’yi geçtikten sonra bir kişi ile bir milyon kişi arasında ‘hukuki meşruluk’ bakımından bir fark yok. Başbakan Binali Yıldırım, “Yüzde 50 artı 1 meşrudur” demişti. Erdoğansonuç belli olduktan sonra “Atı alan Üsküdar’ı geçti” diyerek bunu pekiştirdi.
m Haliyle, bu saatten sonra hayır cephesindeki bir partinin liderlerinin ve yönetim kadrosunun kampanya sürecinde hapiste olmasını, ‘evet’ cephesi ile ‘hayır’ cephesi kampanyaları arasındaki fırsat eşitsizliğini gündeme getirmenin faydası yok. Halkoylaması sırasında yaşanan ‘mühürsüz zarflar’ gibi ciddi sorunlar da YSK ve yargı aksi bir tavır ortaya koymayacağından sonuç değişmeyecek.
Tayyip Erdoğan kazandı
- Çıkan sonuç, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Cumhurbaşkanlığı seçiminde aldığı sonuca çok yakın. Bu da halkoylamasının tartışmasız galibinin Cumhurbaşkanı Erdoğan olduğunu gösteriyor.
- Türkiye ekonomisinin dinamosu olan 30 büyük şehrin 17’sinde ‘hayır’ çıkması, AK Parti’nin iç muhasebe yapmasına, ülkenin atmosferini gözden geçirmesine yol açar mı? Başbakan Yıldırım’ın “Hepimiz kardeşiz” sözleriyle başlayan balkon konuşması, yanıtın “Evet” olabileceği sinyali verdi ama önceki seçim ve referandumlarda olduğu gibi balkon konuşmasının geçerli olup olmayacağını da zamanla göreceğiz.
- Cumhurbaşkanı Erdoğan partinin başına geçtiğinde, İstanbul ve Ankara başta olmak üzere ‘hayır’ çıkan büyük şehirlerdeki AK Parti teşkilatlarının ve sembol isimlerinin değişip değişmeyeceğini de kısa süre içinde birlikte izleyeceğiz.
MHP ve CHP'nin muhtemel gündemi
-“Halkoylaması sürecinde MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin ‘evet’ tercihini parti tabanına kabul ettiremediği” iddiası da artık sadece Devlet Bahçeli ile muhaliflerinin sorunu olacak. Belli ki sahada başarılı bir sınav veren Meral Akşener, Ümit Özdağ ve Sinan Oğhan’ın Bahçeli’ye karşı yarışı ikinci aşamaya geçer mi dersiniz?
- Sonuçları değerlendiren herkeste, “Hayır cephesinin orkestra şefine dönüşen CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu başarılı oldu” yorumu hâkim. Sosyal demokratların bu yoruma katılıp katılmayacağını, kurultay çağrılarının geliş hızına bakarak anlayacağız.
17 Nisan
Bugün, yani 17 Nisan, ‘Yeni Türkiye’nin yani başkanlık sistemi ile yönetilecek Türkiye’nin ilk günü.
Erdoğan, vites yükselteceklerini söyledi. İlk adımın da idam cezasının referanduma götürülmesi olduğu sinyalini verdi.
Diğer taraftan, ‘Anayasa Paketi’ne göre iki konuda 2019 beklenmeyecek.
İlki, Cumhurbaşkanı’nın partisine üye ve belki de yeniden genel başkan olması. Kesin sonuçlar açıklandıktan kısa süre sonra bu gerçekleşebilir.
İkincisi ise Hâkimler ve Savcılar Kurulu’na dönüşen HSYK’da olacak. Mevcut üyelerin üyelikleri düşecek. Cumhurbaşkanı 4 üye atayacak. Adalet Bakanı ve Bakanlık Müsteşarı devam edecek. Kalan 7 üye de TBMM’de seçilecek. Böylece bir ay içinde 2019 beklenmeden yargının üst yönetimi yenilenmiş olacak.
Erken seçim ihtimali
Erken seçim olur mu? 2019’u beklemeden yeni seçime gider miyiz?
Pakete göre bu mümkün. TBMM seçim kararı alırsa, Cumhurbaşkanlığı seçimi de birlikte yapılmak zorunda. Yeni seçilecek cumhurbaşkanı da yeni anayasadaki bütün yetkileri kullanmaya başlayacak.
AK Parti, halkoylaması sonuçlarını analiz ettikten sonra kazanacağına inandığı anda bu yola başvuracaktır.
Artık, halkoylaması öncesinde tartışılan başlıkların hayatımızı nasıl etkileyeceğini yaşayarak görme zamanı.
Kampanya süresince kullanım sıklığı azalan temenni cümlesi ile bitirmek istiyorum:
Hayırlı olsun.