ABD Başkanı Donald Trump'ın, ABD başkanlarının 1995 yılından bu yana onaylamadığı Senato kararını onaylarak Kudüs'ü 'İsrail'in başkenti' olarak tanımasına en sert tepki gösteren ülkelerden biri Türkiye oldu.
Dışişleri Bakanlığı karara tepki olarak, "ABD yönetimini bu yanlış kararı gözden geçirmeye ve hesapsızca adımlardan kaçınmaya çağırıyoruz." açıklamasında bulundu.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın "ABD Yönetimi’nin Kudüs’le ilgili sorumsuz ve hukuksuz açıklamasını reddediyoruz ve kınıyoruz." açıklamasını yaptı. Kalın, "Bütün dünya, uluslararası hukuk ve BM Kararlarını ihlal eden bu kararı reddetmeli ve Filistin halkının yanında yer almalıdır." dedi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise "ABD yönetiminin Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıdığı açıklamayı kınıyoruz" dedi.
Dışişleri Bakanlığı: Endişeyle karşılıyoruz
Dışişleri Bakanlığı, ABD yönetiminin Kudüs’ün İsrail’in başkenti olarak tanınmasına ilişkin kararına tepki gösterdi. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, “ABD Yönetimi’nin Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıdığı ve İsrail’deki Büyükelçiliğini Kudüs’e taşıyacağı yönünde yaptığı sorumsuzca açıklamayı büyük endişeyle karşılıyor ve kınıyoruz” denildi.
Açıklamada şunlar kaydedildi:
Açık bir ihlal
“ABD Yönetimi’nin Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıdığı ve İsrail’deki Büyükelçiliğini Kudüs’e taşıyacağı yönünde yaptığı sorumsuzca açıklamayı büyük endişeyle karşılıyor ve kınıyoruz. Bu karar uluslararası hukuka ve ilgili BM Kararlarının açık bir ihlalidir. Zira, Kudüs’ün İsrail tarafından ilhakı uluslararası toplum ve BM tarafından reddedilmiştir. Filistin meselesinin ancak 1967 sınırları temelinde başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız, egemen ve coğrafi devamlılık içinde bir Filistin Devleti’nin vücut bulmasıyla çözülebileceği çeşitli BM kararlarıyla defalarca vurgulanmıştır. BM Güvenlik Konseyi Daimi Üyesi ABD’nin bunu görmezden gelmesi kabul edilemez. Filistin’in bağımsızlığını kazanması tarihi, vicdani ve beşeri bir zorunluluktur. Türkiye bunun savunucusu olmaya devam edecektir.
'Barış zeminini yok eder'
Bölgede barış ve istikrar bakımından olumsuz yansımaları olacak bahsekonu karar, barış zeminini tamamen yoketme riski taşımaktadır. ABD Yönetimi’ni son derece olumsuz sonuçlar doğuracak olan bu yanlış kararı gözden geçirmeye ve Kudüs’ün çokkültürlü kimliğine ve tarihi statüsüne halel getirecek hesapsızca adımlardan kaçınmaya çağırıyoruz. Kudüs’e ilişkin bu gelişmeler Sayın Cumhurbaşkanımızın İslam İşbirliği Teşkilatı Zirve Dönem Başkanı olarak yaptıkları çağrıya istinaden 13 Aralık 2017 tarihinde İstanbul’da düzenlenecek İİT Olağanüstü Liderler Zirvesi ve Dışişleri Bakanları Konseyi Toplantısı’nda kapsamlı şekilde ele alınacaktır.”
Cumhurbaşkanlığı: Reddediyoruz
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da Twitter'dan açıklama yaptı ve Trump'ın açıkladığı Kudüs kararının sorumsuz ve hukuksuz olduğunu söyledi.
Kalın'ın açıklaması şöyle:
ABD Yönetimi’nin Kudüs’le ilgili sorumsuz ve hukuksuz açıklamasını reddediyoruz ve kınıyoruz.
Bütün dünya, uluslararası hukuk ve BM Kararlarını ihlal eden bu kararı reddetmeli ve Filistin halkının yanında yer almalıdır.
Çavuşoğlu: Büyük endişeyle karşılıyor ve kınıyoruz
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, "ABD yönetiminin, Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıdığı ve İsrail’deki Büyükelçiliğini Kudüs’e taşıyacağı yönünde yaptığı sorumsuzca açıklamayı büyük endişeyle karşılıyor ve kınıyoruz. Bu karar, uluslararası hukukun ve ilgili BM kararlarının açık bir ihlalidir." ifadelerini kullandı.
Çelik: Barış umutlarına karşı tam provakasyondur
AB Bakanı Ömer Çelik de ABD'nın Kudüs kararına tepki gösterdi. Çelik, Twitter'dan şu açıklamaları yaptı:
Trump’ın Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanımasını ve İsrail’deki ABD Büyükelçiliğini Kudüs’e taşıma kararını tüm dünya kınamalıdır. Bu karar, siyasi ve ahlaki olarak utanç duyulması gereken bir karardır.
Bu kararla beraber Trump, Ortadoğu’daki tüm barış çabalarına karşı ağır bir saldırıda bulunmuştur. Uluslararası hukuku tanımadığını da açıkça ilan etmiştir.
Trump ve Netenyahu’nun kendi siyasi zorluklarını aşmak için dünyayı yepyeni çatışmalarla karşı karşıya bırakacak bu kararı almaları barış umutlarına karşı tam provakasyondur.
Kılıçdaroğlu: Trump Kudüs'ün ortasına bomba koydu
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ABD'nin Kudüs kararına ilişkin değerlendirmede bulunarak "Kudüs’ün ortasına Trump bir bomba koydu" dedi.
Kılıçdaroğlu'nun açıklaması şöyle:
“Kudüs’ün ortasına Trump bir bomba koydu. Derinden yaraladı bizi, Ortadoğu'yu, barışı özleyen herkesi derinden yaraladı. Filistinli kardeşlerimizin haklı davalarının yanında sonuna kadar duracağız, destek vereceğiz. Trump yalnız kalacaktır, bütün dünyada yalnız kalacaktır. Kendi ülkesinde yaşadığı sorunları başka bir sorunla perdelemeye kalkıyorsa yanılacaktır."
CHP Genel Başkan Yardımcısı: Hiç şüphesiz bu tek taraflı alınan kararı tanımayacağız
CHP Genel Başkan Yardımcısı Öztürk Yılmaz, "ABD Başkanı Trump’ın Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıma ve Tel-Aviv’deki Büyükelçiliğini Kudüs’e taşıma kararını kabul edilemez buluyor ve kınıyoruz” dedi.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Yılmaz, yaptığı yazılı açıklamada şu ifadelere yer verdi:
"ABD Başkanı Trump’ın Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıma ve Tel-Aviv’deki Büyükelçiliğini Kudüs’e taşıma kararını kabul edilemez buluyor ve kınıyoruz. Bu talihsiz karar, iki devletli çözüm perspektifine indirilmiş ağır bir darbedir. Bölgede o kadar sorun varken, kendi iç sıkışmışlığını aşmak amacıyla alındığına inandığımız bu yanlış kararın bölgede tansiyonu daha da arttıracağından endişe duyuyoruz. Hiç şüphesiz bu tek taraflı alınan kararı tanımayacağız"
Meral Akşener: İyi Parti'nin iktidarda olduğu güçlü bir Türkiye'de bu kararı alamazlardı
İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener, ABD Başkanı Trump'ın "Kudüs'ü İsrail'in başkenti olarak tanıyoruz" açıklamasının ardından sosyal medya hesabından bir açıklama yaptı. Akşener, "İyi Parti'nin iktidarda olduğu güçlü bir Türkiye'de bu kararı alamazlardı" diye yazdı.
Akşener Twitter hesabından şunları yazdı:
"İç politikada sıkışan Trump, hiçbir başkanın kullanmadığı yetkiyi kullanarak İslâm alemini derinden incitmekle kalmadı, İsrail-Filistin barış görüşmelerine de zarar verdi. Bu durumu şiddetle kınıyorum. İYİ Parti'nin iktidarda olduğu güçlü bir Türkiye'de bu kararı alamazlardı"
Bekir Bozdağ: ABD bölgede yaşanacak olumsuzlukların faili ve sorumlusudur
Başbakan yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Bekir Bozdağ, Twitter'dan açıklama yaptı. Bozdağ, "Bu kararı veren ABD Başkanı ve ABD, bundan sonra bölgede yaşanacak her türlü olumsuzluğun birinci derecede faili ve sorumlusu olmaktan kurtulamaz" dedi.
Bozdağ'ın açıklamaları şöyle:
"ABD Başkanı Trump’ın,Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanıma ve ABD’nin İsrail Büyükelçiliğini Kudüs’e taşıma kararı,Türkiye açısından kabul edilemez ve yok hükmünde bir karardır. Bu karar, barış kararı değil; bölgeyi kargaşaya, krize, kaosa, çatışmalara ve ateşe atma kararıdır. ABD Başkanı Trump’ın kararı; Kudüs’ün tarihi ve uluslararası anlaşmalarla belirlenmiş statüsüne ve bölgenin gerçeklerine aykırıdır. Bu kararı veren ABD Başkanı ve ABD, bundan sonra bölgede yaşanacak her türlü olumsuzluğun birinci derecede faili ve sorumlusu olmaktan kurtulamaz.
Uluslararası anlaşmalara ve BM kararlarına aykırı, dünya ve bölge gerçeklerinden ve aklıselimden uzak ve iç politik hesaplarla alınmış bu karar;kararı alanları,alınan karara sevinenleri,bu karara engel olmayan ve engel olamayan herkese zarar verecektir. Aldığı haksız,gayri adil, bölgeyi/dünyayı ateşe atan;uluslararası hukuk ve BM kararlarının açık ihlali olan bu kararından dolayı ABD’yi kınıyoruz.Bu karar,bizim için yok hükmündedir.
Müslümanların ve İslam ülkelerinin, Kudüs’e/Kudüs’ün statüsüne sahip çıkmak mecburiyeti vardır. Başkenti Doğu Kudüs olan bağımsız, egemen ve coğrafi devamlılık içinde bir Filistin Devleti’nin vücut bulması;tarihi, vicdani ve beşeri bir zorunluluktur. Türkiye,bugüne kadar olduğu gibi,bugün ve bundan sonra da Kudüs’ün/Filistin davasının savunucusu olmaya devam edecektir. " dedi
Soylu: Kudüs namustur
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, "Kudüs Kıbledir, Kudüs Miraç’tır, Kudüs Onurdur, Kudüs Şereftir, Kudüs Namustur" dedi.