ABD’nin, kimyasal silah kullandığına hükmettiği Suriye rejimini cezalandıracak askeri müdahale için yaptığı lobi hız kazanırken AB’den ilk yeşil ışık geldi. Ancak AB, BM raporunun beklenmesi gerektiğinde ısrarcı.
Litvanya’nın başkenti Vilnius’ta toplanan AB dışişleri bakanları, 21 Ağustos’taki kimyasal silah saldırısını Suriye rejiminin düzenlediğine dair güçlü deliller olduğu konusunda dün mutabakata vardı ve “net, güçlü bir cevap verilmesi gerektiğini” bildirdi. ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile görüşen AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton şunları söyledi:
Almanya saf değiştiriyor
“Saldırı uluslararası hukukun ağır ihlalidir. Savaş ve insanlık suçudur. Saldırıdan Suriye rejiminin sorumlu olduğuna dair güçlü deliller var. Bu miktarda kimyasal ve onu hedefe götürecek silahlara sadece rejim sahip.”
Kerry, AB’ye “çok müteşekkir” olduğunu bildirdi. Ardından Almanya Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle, “Avrupalılar ortak bir zemin bulduklarına göre, Başbakan Angela Merkel ile birlikte dün St. Petersburg’da yayınlanan bildiriye destek verme kararı aldık” dedi.
'BM çabuk olsun'
Bildiride ABD, 4’ü AB üyesi 10 ülkeyle birlikte, Suriye’ye “güçlü bir cevap verilmesi” gerektiğini vurgulamıştı. Westerwelle, Şam yakınlarından toplanan numuneleri analiz etmeyi sürdüren BM denetçilerinin ellerini çabuk tutması çağrısı da yaptı. AB, BM raporunun ardından askeri müdahaleye desteğini somutlaştırabilir. Ancak ABD’nin BM raporunu beklemeyeceği bildiriliyor.
Koalisyona destek çift haneye ulaştı
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Paris’te mevkidaşı Laurent Fabius ile görüştü. Kerry, ABD’nin Suriye operasyonuna katılacak ülke sayısının “çift hanelere ulaştığını” söyledi. Beyaz Saray’ın önceki gün açıkladığı “Ortak Suriye Açıklaması”na Türkiye dahil 11 ülke imza atmıştı. Kerry ayrıca Başkan Obama’nın “Kongre’nin oylamasını bekleme konusunda karar vermediğini” söyledi.Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ise, BM kimyasal silah denetçilerinin Suriye raporunu gelecek hafta sonuna doğru açıklayabileceğini söyledi.
Madonna karşı
ABD Başkanı Barack Obama’nın coşkulu bir destekçisi olarak bilinen ünlü şarkıcı Madonna ise Suriye’ye yapılacak olası müdahaleye karşı çıktı. Madonna, 723 bini aşkın takipçisinin olduğu Instagram hesabından “ABD, Suriye’den Uzak Dur” yazan fotoğrafı paylaştı. Fotoğraf, 32 bini aşkın kişi tarafından beğenildi.
AB ve Araplar tek ses değil
ABD, Türkiye ve Suudi Arabistan başta olmak üzere bir dizi ülke, BM ‘nin kilitlendiğini belirterek Suriye’ye bir ‘Gönüllüler Koalisyonu’nun müdahale edebileceğini savunuyor. Rusya, Çin, İran ve Venezuela gibi Şam rejiminin müttefikleri , askeri müdahaleye şiddetle karşı.
Üçe ayrıldılar
Dünyanın geri kalanı bölünmüş durumda. Brezilya, Hindistan, Endonezya ve Arjantin gibi önemli ülkeler tek taraflı müdahale istemiyor. 28 AB ülkesinin hemen hepsi BM sürecinin işletilmesinde ısrarcı. İngiliz hükümeti, harekatı desteklemesine rağmen parlamentodan ret çıkınca safdışı kaldı. Fransız hükümeti de, halkın üçte ikisinin harekata karşı çıktığını görünce BM onayını bekleyeceğini açıkladı. Arap aleminde Körfez bölgesi dışında, Ürdün ve Libya da harekatı destekliyor. Mısır, Cezayir, Tunus ve Lübnan şiddetle karşı çıkıyor. Sudan, Fas, Yemen, Umman gibi ülkeler ise çekimser.