ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), ABD Başkanı Donald Trump’ın PYD’ye ağır silah verilmesi talimatını onayladığını açıkladı. Beyaz Saray, "Güvenlik riskleri konusunda Türkiye’ye güvence veriyoruz" dedi. Kararın, ABD’de üst düzey temaslarda bulunan Türk heyetinin ziyaretinin ardından verilmesi ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 16 Mayıs’ta yapacağı ABD ziyareti öncesine denk gelmesi dikkati çekti.
İlk olarak Reuters ve AFP ajanslarına konuşan ancak adının açıklanmasını istemeyen bir Amerikalı yetkili tarafından duyurulan karar daha sonra ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) tarafından da doğrulandı.
"ABD, SDG'yi seçti"
ABD Savunma Bakanı James Mattis ile birlikte Litvanya'ya giden Pentagon Sözcüsü Dana White, konu ile ilgili yazılı bir açıklama yaptı.
White dün yaptığı yazılı açıklamada Başkan Trump’ın pazartesi günü Suriye Demokratik Güçleri (SDG) içindeki Kürt unsurların silahlandırılması için onay verdiğini bildirdi. Açıklamada, Türkiye’nin “Rakka’yı bizim koordinasyonumuzda Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) unsurlarıyla birlikte rahatlıkla alabiliriz” tezinin Trump yönetiminde kabul görmediğini açıkça ortaya koyan şu ifadelere yer verildi: "Başkan, Savunma Bakanlığı’nın IŞİD'e karşı Rakka’da net bir zaferi mümkün kılmak için SDG içindeki Kürt unsurları silahlandırmasına onay verdi. Koalisyon güçleriyle ortaklık içindeki SDG yakın zamanda Rakka’yı ele geçirebilecek sahadaki tek güç."
ABD'den Türkiye'ye teminat
Açıklamada, “Koalisyon içindeki ortağımız Türkiye’nin güvenlik kaygılarının farkındayız. Türkiye hükümetini ve halkını temin ederiz ki ABD Türkiye’ye yönelebilecek ek güvenlik risklerinin önlenmesi ve NATO müttefikimizin korunması hedefine bağlıdır” ifadelerine yer verildi. White açıklamasında ABD’nin SDG içindeki Arap unsurların güçlendirilmesine öncelik verdiği belirtilirken, “Hem Rakka hem de kurtarılan tüm alanlar yerel Suriyeli Arap güçlerin yönetimine bırakılmalı” dedi.
ABD'nin YPG'ye ne zaman silah gönderileceği hakkında ise bilgi vermedi.
Türkiye uzun süredir ABD'nin YPG'ye silah yardımı yapmasına şiddetle karşı çıkıyordu.
Beyaz Saray'dan açıklama
Beyaz Saray Sözcüsü Sean Spicer, YPG'ye silah yardımı konusunda bir açıklama yaptı. Spicer, açıklamasında "Güvenlik riskleri konusunda Türkiye'ye güvence veriyoruz" ifadelerini kullandı.
Oval Ofis jesti
Hürriyet gazetesinden Cansu Çamlıbel'in haberine göre, geçen cumadan beri Washington’da temaslarda bulunan Türk heyeti Pazartesi günü Ulusal Güvenlik Danışmanı Herbert Raymond McMaster ile Beyaz Saray’da yaptıkları kritik görüşmenin ardından ABD Başkanı Donald Trump ile de ayaküstü görüştü. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar, MİT Müsteşarı Hakan Fidan ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın’dan oluşan heyet McMaster’in “Başkan size selam vermek istiyor” demesi üzerine o sırada Oval Ofis’te çalışmakta olan Trump’ın yanına geçtiler. Ayaküstü ve kısa süreli sohbette Trump’ın Türkiye ve Türk insanlarıyla olumlu düşüncelerini dile getirdiği öğrenildi. Beyaz Saray ayaküstü görüşmeyle ilgili bir açıklama yapmadı.
Salih Müslim'den açıklama
ABD'nin Rakka'da YPG'ye silah verme kararını resmen onaylaması hakkında PYD'den de açıklama geldi. PYD Eş Başkanı Salih Müslim, karara hakkında "Doğal" yorumunu yaptı ve şunları ifade etti:
“Rakka kampanyası, terörizme karşı uluslararası koalisyonla paralel olarak ilerliyor. SDG’ye ve onun parçası olarak savaşan silahlı gruplara silah tedarik etmeleri doğal.”
Karar değil, tarihi sürpriz
Edinilen bilgiler göre, Türk heyeti Washington’daki 4 günlük temaslarında ABD’nin Rakka operasyonunda YPG ile yola devam edeceği ve bunun içinde SDG içindeki Kürt unsurlara ağır silah takviyesi yapacağı yönünde bir izlenimi zaten edinmişti. Ancak Trump’ın bu konudaki kararını heyet Washington’dayken imzalaması Ankara için sürpriz oldu. Kalın ve Fidan, Türkiye’ye döndükten sonra, Ankara yeni bir durum değerlendirmesi yapacak. Ancak Erdoğan’ın 16-17 Mayıs’ta yapacağı ABD ziyaretinde şu an için bir değişiklik öngörülmüyor.
"Türkiye ile müttefikiz ama aynı yolu izlemiyoruz"
ABD Savunma Bakanı James Mattis, Danimarka’da yapılan IŞİD'le mücadele koordinasyon toplantısında, önce bu toplantıya katılan Milli Savunma Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Basat Öztürk ile yüzyüze görüştü, ardında da Milli Savunma Bakanı Fikri Işık’la telefonda konuştu.
Mattis, her iki görüşmede de ABD’nin Rakka’yı ele geçirmek için yapılacak operasyonda Türkiye ile birlikte çalışmaktan yana olduklarını söyledi. Kaynaklar, görüşmelerde ABD’nin PYD/YPG’yi şu anda tamamen devre dışı bırakacak bir intiba vermediğini ancak Rakka’nın IŞİD'den temizlenmesi sonrası bölgenin istikrara kavuşması için Türkiye’nin ne gibi katkılar sağlayabileceğini görüşmeye devam etmelerinde mutabık kaldıklarını aktardı.
Mattis, konferansın ardından düzenlenen basın toplantısında ise şunları kaydetti: “Türkiye ile birbirine destek olan NATO müttefiki olmamıza rağmen, sorun ya da izlenecek yol konusunda aynı kesinlikteki yargılarla yürüyeceğimiz anlamına gelmiyor.”
"Rakka operasyonu haziran sonu başlayabilir"
Trump’ın imzaladığı 1209 sayılı kararnamenin yürürlüğe girebilmesi için kongredeki ilgili komitelerin bilgilendirilmesi gerekiyor. Silahlandırma ancak bilgilendirmeden 30 gün sonra başlayabilir. Dolayısıyla YPG’nin silahlandırılması için en erken tarih haziran ortası olabilir. Bu takvim üzerinden bakıldığında Rakka operasyonunu için haziran sonunda düğmeye basılabileceği tahmin ediliyor. Öte yandan Hürriyet gazetesinden Uğur Ergan'ın ulaştığı askeri kulislerde, Rakka operasyonunun Ramazan’dan sonra başlayabileceği konuşuluyor.
Erdoğan ABD'ye gidiyor
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 16 Mayıs'ta ABD Başkanı Donald Trump ile görüşecek.
Akar, Fidan ve Kalın ABD'de
Görüşme öncesi Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Müsteşarı Hakan Fidan ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın Beyaz Saray'a gitmişlerdi. Heyet, Trump'ın danışmanı Herbert Raymond McMaster başkanlığındaki heyetle bir araya gelmişti. Görüşmede Suriye ve Irak'taki gelişmeler, "terörle mücadele", ikili ilişkiler ve diğer güvenlik konularının ele alındığı bildirilmişti. Bu karar açıklandığı sırada Akar, Fidan ve Kalın'ın hâlen ABD'de olduğu öğrenildi. Akar'ın daha sonra 11'inci Balkan Ülkeleri Genelkurmay Başkanları Konferansı'na katılmak üzere Atina'ya gittiği duyuruldu.