2016’da yapılacak başkanlık seçimleri için yarış başladı. Demokratlardan Hillary Clinton ve Cumhuriyetçilerden Jeb Bush’un karşı karşıya gelmesi beklenirken, tarihin en heyecanlı seçimi yaşanabilir. Böylece ABD’nin iki “siyasi hanedanı” tekrar karşı karşıya gelecek. 1992 seçimlerinde Bill Clinton zafer elde ederek, ‘Baba Bush’ Geoge H. W. Bush’un ikinci dönem başkanlık yapmasını engellemişti.
Milliyet'ten Pınar Ersoy'un haberine göre, ABD’de 2016 yılında yapılacak başkanlık seçimlerinde yarışacak isimler şekillenmeye başladı. Başkanlık seçimlerine henüz 21 ay olmasına rağmen, adayların önce kendi partilerindeki rakipler ile yarıştığı ABD’de seçim yarışı planları çok daha öncesinden başlıyor.
İlk raund Clinton’ın
2016 seçimlerinde Demokrat Parti’den Hillary Clinton ile Cumhuriyetçi Parti’den Jeb Bush’un karşı karşıya gelme ihtimali gün geçtikçe artıyor. Clinton ve Bush’un, bir sürpriz olmazsa, adaylıklarını önümüzdeki birkaç ay içinde açıklaması bekleniyor.
Hazırlıklar başladı
Eski first lady, senatör ve dışişleri bakanı Hillary Clinton’un uzun süredir seçim hazırlıkları içinde olduğu sır değil. Geçen yıldan beri kampanyasını yönetecek yeni bir ekip kurmak için görüşmeler yapıyor. Halktan kopuk olduğu imajını silmek için sıradan vatandaşlarla bir araya gelebileceği etkinliklere katılıyor. Bir yandan da büyük bağışçılarla buluşmaya devam ediyor. Clinton’a yakın isimler strateji belirlemek için hummalı bir çalışma yürüttüğünü söylüyor.
Bush ailesinin gözünü Beyaz Saray’a diken son üyesi Jeb Bush ise aralık ayında adaylığı “aktif bir şekilde” değerlendireceğini söyleyerek niyetinin ciddi olduğunu gösterdi. Florida Valisi olduğu dönemdeki e-posta yazışmalarını yayınlayan Bush, önceki gün de büyük bir emlak şirketinin yönetim kurulundaki pozisyonundan ayrılarak olası bir adaylık için ilk adımları attı. Bush’un aday olması halinde Latin oylarıyla birlikte seçimlerin kritik eyaleti Florida’yı da kazanabileceği yorumları yapılıyor. Bush şimdi partinin daha muhafazakar kesiminden oy alıp alamayacağını değerlendiriyor.
Rakamlar doğruluyor
Anketler de bu iki ismin kendi partilerinin adaylığı için en güçlü adaylar olduğunu doğruluyor. CNN-ORC’nin 29 Aralık’ta yayınlanan anketinde Demokratların yüzde 66’sı Clinton’ı başkan adayı olarak görmek istediklerini söyledi. Clinton’ın en yakın rakibi Elizabeth Warren’ın destek oranı yüzde 9, Başkan Yardımcısı Joe Biden’ınki ise yüzde 8’de kaldı. Aynı ankette Cumhuriyetçilerin yüzde 23’ü başkan adaylığı için Jeb Bush’u desteklediklerini ifade etti. Bush’un en yakın rakibi Chris Christie’ye ise katılımcıların yalnızca yüzde 13’ü destek verdi.
Ankete göre Clinton önde CNN-ORC anketine göre başkanlık yarışı bugün yapılsaydı Clinton yüzde 54, Bush ise yüzde 41 oy alacaktı. Ancak tabii bu kadar erken yapılan anketler belirleyici değil. Aralık 2006’da benzer bir ankette Demokratların yüzde 39’u Clinton’u başkan adayı olarak görmek istediklerini söylerken sadece yüzde 19’u Barack Obama’ya destek vermişti. Sonuçta partinin adayı Obama olmuş ve ABD’nin ilk siyahi başkanı olarak tarihe geçmişti.
Clinton hatalarını tek tek düzeltiyor
Hillary Clinton, altı yıl önce başkanlık seçimleri için aday adayı olduğunda birçok şey ters gitti. Seçmen fazla hırslı olduğunu düşünüyordu. 6 yıldır senatör olduğu halde kitlelerin gözünde ‘eski first-lady’ olmaktan kurtulamamıştı. Seçimlere sanki Bill Clinton ile birlikte girmişti. Kampanyasını yöneten ekipte kavga, kıskançlık ve kaos başroldeydi. Gençler ve teknolojiyle bağ kuramaması da olumsuz etki yaratmıştı.
Şimdi sahnede yeni bir Hillary Clinton var. Dışişleri Bakanlığı’nın ardından Bill Clinton’dan bağımsız kimliği tartışmasız hale geldi. Clinton’ı yakından tanıyanlar çeşitli demeçlerinde eski kampanyasındaki hataların farkında olduğunu, bunları düzeltmek için çalıştığını söylüyor. Yeni ekibe Başkan Obama’nın kampanyasında çalışmış kişilerden ve gençlerden transferler yapılması bekleniyor.
Clinton, milyonerlerin ve ünlülerin davetlerine katılarak potansiyel bağışçılarla arasını iyi tutuyor ama halka sıcak görünmek için sıradan vatandaşlarla da bir araya geliyor. Destekçileri ise çoktan bağış ve seçmen bilgileri toplamaya başladı.
Şimdi herkes Clinton’un adaylığını ne zaman açıklayacağını merak ediyor. Mart ayında özel bir etkinlikte yaklaşık 200 bin dolara konuşmayı kabul etmesinin ardından resmi açıklamanın bahardan önce gelmeyeceği tahmin ediliyor. Clinton’un önündeki en büyük engelin ise yaşı vesağlık sorunları olduğu yorumları yapılıyor.
Rakibi yok
Demokrat Parti’nin sol kanadının desteklediği, Massachusetts Senatörü Elizabeth Warren’ın ismi sık sık 2016 yarışı için gündeme geliyor. Ancak Warren’ın merkezdekilerden destek alması ve Hillary Clinton kadar bağış toplaması oldukça zor gözüküyor... Şu anki Başkan Yardımcısı Joe Biden
da birçok kez başkanlık için aday olabileceğinin sinyallerini vermişti. Ancak 2016’da 74 yaşına girecek olan politikacıya şimdiye kadar parti içinde popüler bir destek gelmedi.
Meksikalı eşi Latin oylarını getirebilir
ABD’nin eski başkanı George H. W. Bush’un oğlu Jeb Bush (61) aslında en az kardeşi George W. Bush (68) kadar siyasi ağırlığı olan bir isim... Öyle ki ailesinin Jeb’den önce George W. Bush’un başkan olmasına şaşırdığı rivayet ediliyor. Nitekim yıllardır her seçim döneminde ismi başkan adaylığı için geçiyor. Florida’da iki dönem valilik yapan Jeb Bush, şimdi ilk kez başkan adaylığını “aktif olarak değerlendireceğini” söylüyor.
Cumhuriyetçi Parti’nin en köklü ailelerinden gelen Jeb Bush, kürtaja karşı olması, vergi indirimlerini savunması gibi konularda klasik bir Cumhuriyetçi tablosu çiziyor. Ancak partinin farklı görüşlere kapalı olmasını eleştirmişliği var. Ayrıca eğitim ve göçmenlik konusunda daha ılımlı... Cumhuriyetçi seçmenin bu nedenle Bush’u fazla merkezde bulabileceği yorumları yapılıyor. Radikal sağcı Çay Partisi hareketi ise Jeb Bush’un kendilerini yok etmek için aday olduğunu savunuyor.
Bir dönem Venezuela’da yaşayan Jeb Bush, Meksika doğumlu bir kadınla evli... İspanyolcası ana dili gibi. Göçmenlik konusundaki ılımlı tavrı da hesaba katıldığında Latin seçmenleri etkileyebilir. Ancak evlendikten sonra Katolikliği seçmiş olması kendi seçmeni arasında tepki çekebilir. En son 12 yıl önce seçimlere giren Bush’un 2007’de valilikten ayrıldığından beri siyasetten uzak kalmış olmasının da dezavantaj olabileceği konuşuluyor.
Aday çok
Clinton’un aksine Cumhuriyetçi Parti’de başkanlığa aday olmak isteyen ve bu konuda uzun süredir çalışan çok isim var. New Jersey Valisi Chris Christie bunlardan biri... Senatör Marco Rubio ve Ted Cruz gibi Latinlerin desteğini alacak isimler de henüz adaylıktan vazgeçmiş değil. Rand Paul, Paul Ryan gibi politikacılar da anketlerde destek almaya devam ediyor. Yine de en güçlü isim Jeb Bush... Bush’un seçime girmediği bir senaryoda Mitt Romney’nin tekrar aday olabileceği de konuşuluyor.