Washington Post gazetesinden Craig Whitlock’a konuşan adı açıklanmayan ABD’li askeri kaynaklar, Obama yönetiminin Türkiye’nin insansız hava aracı Predator talebini değerlendirmekte olduğunu ifade etti.
Gazetenin haberinde, Obama yönetiminden olumlu karar çıkması durumunda Türkiye ile ABD arasındaki diplomatik ilişkilerin güçleneceği, ancak ABD’nin Kuzey Irak’taki çatışmanın daha da içine çekilmek zorunda kalacağı ifade edildi.
Haberde ABD ordusunun, 2007’den bu yana Irak’taki üslerinden yaptığı hava operasyonlarında Predator’ları kullandığına ve bu uçakların elde ettiği istihbarat videolarının Türkiye’yle de paylaşıldığına dikkat çekildi.
Çekilmek için son tarih 31 Aralık
Washington Post, Türkiye’nin PKK’yla mücadelede bu istihbarattan faydalandığının altını çizdi. Ancak ABD askerlerinin 31 Aralık’ta Irak’tan tamamen çekilmesiyle terörle mücadeledeki ortaklığın sona erebileceği belirtildi.
Gazete, Obama yönetiminin Türkiye’nin talebi üzerine henüz bir karar vermediğini ifade etti.
Washington Post’un haberinde, Wikileaks’in kamuoyuna sızdırdığı ABD yazışmalarında yer alan konuyla ilgili detaylara da yer verildi. Belgeye göre Türkiye PKK’yla mücadelede Predator’lara, U-2 casus uçaklarına ve ABD’den gelen diğer istihbarata bağımlı hale geldi.
Etkili dış politika aracı
Ankara’nın Predator’ların Türkiye topraklarında konuşlandırılması talebini “ABD’nin Irak’tan çekilmesinin incelenmemiş bir sonucu” olarak nitelendiren Washington Post, “Bazı ülkeler bu durumun bölgede bir iktidar boşluğu yaratacağından endişe ediyor. Dahası Türkiye’nin bu talebi, ABD’nin insansız araçlarının dünya genelinde terörist gruplar karşısında önemli bir taktiksel silaha ve etkili bir dış politika aracına dönüştüğünü gösterdi” dedi.
ABD, Afganistan, Irak ve Pakistan’daki silahlı insansız araçlarının yanı sıra Yemen ve Somali’de de operasyonlar yürütüyor. ABD ordusunun insansız araçlarından Meksika’daki uyuşturucuyla mücadele operasyonlarında ve Kolombiya’daki terörle mücadele misyonlarında da faydalanılıyor.
ABD ikilemde kalıyor
Gazete bununla birlikte durumun ABD için bazı ikilemler ortaya çıkardığını da vurguladı.
Haberde, “Örneğin Kuzey Irak’taki Predator operasyonları Türkiye’yle ilişkileri güçlendirdi ancak, aynı zamanda ABD’nin sıkıntılı bir bölgesel savaşın içine daha fazla çekilmesine neden oldu” denildi.
Görüşmeler wikileaks belgelerinde yer alıyor
Washington Post’ta yer verilen Şubat 2010 tarihli bir belgeye göre Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, o dönemde ABD’nin Irak’taki güçlerinin en üst düzey komutanı olan Ray Odierno’yla yaptığı görüşmede, “Siz çekilmeden önce, bu tehdide bir son vermek ortak sorumluluğumuzdur” dedi.
Başka belgelerde de Odierno ve diğer ABD’li yetkililerin, Türkiye’nin “güçlendirilmiş ortak eylem planı” isteklerine olumlu yanıt verdiği ifade edildi. Ancak ABD ordusu, olaydaki varlığının sınırlı kalmasına özen gösterdi. Belgelere göre keşif uçuşlarını, istihbarat paylaşımını ve hedef belirlenmesi konusundaki yardımlarını sürdüren ABD, PKK’ya doğrudan saldırı ya da bombardıman gibi talepleri reddetti.