Bir yandan Şam’da ulusal ve uluslararası heyetlerle görüşmeler yapan bir yandan da denetim altına alınan bölgelere yeni yöneticiler atama çalışmalarına hız veren Suriye’nin geçici yönetiminin Kürtlere yönelik politikası şekillenmeye başlıyor. Federasyon ve bölünmeye kapıları kapatan yeni hükümet, “Kürtler asli unsurdur” mesajı veriyor.
Geçici Şam yönetiminin Kuzeydoğu Suriye’ye yönelik yumuşak mesajları aksine bölgede aktif askeri faaliyetleri ile dikkat çeken Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu’nun Kobani (Ayn el Erap) ile Münbiç bölgesinde PYD/DSG gruplarına yönelik saldırısı ABD’nin girişimi ile sağlanan ateşkese rağmen sürüyor. Bölgede stratejik önemde bulunan Tişrin Barajı ile Karakozak köprüsüne yönelik saldırı sonrası SOM güçleri ile PYD/DSG grupları arasında çatışmalar sürüyor.
Suriye Kürtleri Ulusal Konseyi (ENKS), Türkiye’nin müdahalesinin önüne geçilmesi için PYD/DSG’ye, üç talebi uygulamak için harekete geçmeye çağırırken ülkenin güneyinde yaşayan Dürziler, federasyon talep etti.
Kuzey Suriye’de SMO gruplarının yanı sıra Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) Kobani’ye (Ayn el Arap) harekât düzenleyeceğine ilişkin ABD kaynaklı haberler sonrası harekete geçen ABD yönetiminin girişimleri sonrası bölgede bu hafta sonuna kadar geçici ateşkes sağlanmıştı. SMO ile PYD/DSG grupları arasında yapılan ateşkese rağmen bölgede çatışmalar Tişrin Barajı ve Karakozak köprüsü çevresinde şiddetlenerek sürüyor. Çatışmalar bugün sabah saatlerinde Tişrin barajı çevresinde yoğunlaştı.
Çatışmalara rağmen ABD’nin gözetiminde görüşmeler devam ederken Kuzeydoğu Suriye’den, “Kobani’nin silahsızlandırılması ve tüm silahlı güçlerin kentin dışına çıkması” teklifi geldi. Teklifin detayları üzerinde görüşmelere devam edildiği bildirildi.
Pentagon Sözcüsü Tuğgeneral Patrick S. Ryder ise Washington’da düzenlediği basın toplantısında bölgedeki hassas duruma dikkat çekti. Ryder, "Kobani'deki durumu ve Demokratik Suriye Güçleri ile diğer gruplar arasındaki ateşkes görüşmelerini yakından takip ediyoruz" dedi.
ENKS’den PYD’ye üç talepKuzeydoğu Suriye’de faaliyet gösteren ve PYD/DSG’ye muhalif politikaları ile dikkat çeken Suriye Kürtleri Ulusal Konseyi (ENKS) Sözcüsü Nawaf Reşid, Kuzeydoğu Suriye yönetimi ile ortak hareket için üç temel talebin yerine getirilmesini istedi. Reşid, taleplerini şöyle aktardı: “"Biz doğrudan müzakerelere hazırız. ENKS buna hazır, ancak öncelikle şartlarımız uygulanmalı. Onlar da bahsettiğimiz üç temel şartı kabul etmelidir. PYD’nin zindanlarında çürütülen ve akıbetleri bilinmeyen onlarca Kürt vardır. Bütün bunlara rağmen biz üç şey istiyoruz. Birincisi, 'Ben Kürdüm ve Suriye’deki Kürtlerin temsilcisiyim, Münbiç ve Rakka'nın temsilcisi değilim’ demeli. İkincisi, Türkiye devletine karşı herhangi bir düşmanlıkları olmadığını açıklasınlar. Üçüncüsü, Mazlum Abdi, Türkiye'ye 'Biz PKK’lı değiliz, onlarla organik bağımız bulunmuyor' demelidir. Kadroları varsa Rojava’dan çıkartılmalıdır. Ve onlara açıkça 'Türkiye’ye karşı değiliz' şeklinde güven verebilmelidir ki Türkiye'nin saldırılar için öne sürdüğü bahaneler de son bulsun. Şartlarımız bunlar.” “Anlaşma olmazsa HTŞ ile tek başına görüşmek zorunda kalacak”Beşar, ENKS’nin ‘Suriye Muhalefeti Demokratik Koalisyonu’ (SMD) içerisinde yer aldığına dikkat çekerek, “ENKS olarak Esad düştüğünden beri bir saat bile boş durmadık. Şam’daki temsilcimiz Kürtler, Dürzi ve Hristiyan halklarıyla bazı görüşmeler yaptı. Ancak HTŞ ile doğrudan bir görüşmemiz olmadı. Çünkü ENKS tek başına müzakerelere başlamak istemiyor. Rojava’da tarafların anlaşmasını bekliyoruz. Ancak mecburen anlaşma olmazsa Tahrir El Şam'la tek başımıza görüşmek zorunda kalacağız” dedi. |
Şam’ın yeni yönetiminin Kürt politikasının ipuçları
Şam’ın yeni yönetimi askeri kanat komutanı Ebu Hasan el-Hamawi (Murhaf Ebu Kasra), HTŞ’nin silahlı kanadını dağıtıp Suriye silahlı kuvvetlerine entegre edecek "ilk grup” olacaklarını açıkladı. AFP’ye verdiği mülakatta, Suriye yönetiminin önümüzdeki dönem çalışmalarına vurgu yapan Hamawi, “Herhangi bir devlette, tüm askeri birimler bu kuruma entegre edilmelidir. Silahlı kanadımızı dağıtıp orduya bağlayacağız, Kürt bölgeleri de entegre edilecek” dedi.
Suriye'de Kürtlerin kontrolündeki bölgelerin de ülkenin yeni yönetimine entegre edileceğini, federalizmi reddettiklerini ve "Suriye'nin bölünmeyeceğini" belirten Hamawi, “Kürt halkı Suriye halkının bileşenlerinden biridir. Suriye bölünmeyecek ve federal bir varlık olmayacak" diye konuştu.
Dürziler federasyon için harekete geçti
İsrail, Lübnan ve Suriye’nin güneyinde yaşayan Dürziler, bir yandan İsrail’le diğer yandan yeni Şam yönetimi ile temaslarını arttırdı. Yeni yönetime güvenmediklerini belirterek katliam kaygılarını dile getiren Dürzilerin bir kısmı İsrail’e ilhak olmak istediklerini açıklarken bir kısmı da Suriye’nin güneyinde Dürzi federasyonu oluşumu için yeni Şam yönetimine baskıyı arttırmaya başladı.
Suriye-Ürdün sınırında yer alan Süveyda bölgesinde yaşayan Dürizler, yazılı bir açıklama ile Ebu Ahmed el Şar’a (Muhammed El Colani) liderliğindeki HTŞ’ye yönelik kaygılarını aktarıp yeni bir anayasa ve federalizm projesinin hayata geçirilmesini talep etti. Süveyda ve Cebel el-Dürüz (Dürzi Dağı) halkı adına yapılan açıklamada, Ahmed el-Şar’aya yakın isimlerin bölgede halkın siyasi tutumlarını değiştirmek için 500 bin dolar harcadığı belirtilerek bu durumun büyük bir kaygı ile izlendiği kaydedildi.
|
“Bu adım, halkımızı satın almak ve onları Nusra Cephesi lehine kazanmaya yönelik bir çabadır” denilen açıklamada, “Bu hareketlerin, ulusal kazanımlarımıza doğrudan bir tehdit oluşturduğunu, Süveyda ve Cebel el-Dürüz halkının haklarını zedelemeye yönelik bir girişim olduğunu düşünüyoruz. Özellikle, Süveyda halkının doğal hakları olarak kabul edilen federalizm talebine karşı HTŞ’nin duyduğu endişeler göz önünde bulundurulduğunda bu adımlar daha da tehlikeli hale gelmektedir” ifadelerine yer verildi. Açıklamaya şöyle devam edildi: “Süveyda ve Cebel el-Dürüz halkının kazançlarını zedelemek: Bizim çağrımız olan federalizm projesi, tüm Suriyelilerin haklarını güvence altına almak amacıyla yürütülen bir mücadele parçasıdır ve dış güçlerin çıkarlarına hizmet etmek ya da merkezi, baskıcı bir yönetimi yeniden dayatmak için bir araç değildir. Ulusal duruşumuzu zayıflatmak: El-Colani gibi, terörizm ve aşırılıkla bağlantılı olan şahsiyetlerle işbirliği yapmak, ulusal duruşumuzu ve meşru mücadelesini tehlikeye atmaktadır. Süveyda'yı şüpheli çatışmalara sürüklemek: Bu adımlar, Süveyda'yı bölgesel ve uluslararası hesaplara alet etmek amacı taşımaktadır, bu da bizim çıkarlarımıza hizmet etmeyecek ve bölgemizi ulusal haklarımız ve beklentilerimiz pahasına bir çatışma alanına dönüştürecektir.” Suriye için yeni bir anayasa talebinin yinelendiği açıklamada, “Suriye'nin geleceği ve Süveyda halkı ile tüm Suriyelilerin haklarının güvence altına alınması için tek çözüm yolu, tüm mezhepler ve gruplar arasında adalet ve eşitliği garanti altına alacak yeni bir anayasa yapılmasıdır” denildi. |
Irak’a kaçtılar, dönmek için gösteri yaptılar
Irak’ın Anbar vilayetindeki Rutiba ilçesinde bulunan kampa yerleştirilen Esad yönetiminin Suriye ordusunda görevli sığınmacı askerleri, ülkelerine geri dönmek için gösteri yaptı.
Beşar Esad rejiminin devrilmesi aşamasında Irak’a sığınan 2 bin 150 Suriyeli asker Enbar vilayetindeki Rutba ilçesindeki kampa yerleştirilmişti. Rutba ilçesinin batısında, Suriye sınırına yakın bir noktada yer alan kamptaki askerler, ülkelerine geri dönmek için protesto gösterisi düzenledi. Rûdaw TV’ye konuşan Rutiba Kaymakamı İmad Duleymi, "Kampta kalan Suriyeli askerler protesto düzenleyerek ülkelerine dönmeyi talep etti. Biz de bu talepleri Bağdat’a ilettik ve koordinasyon için bekliyoruz" dedi. Kaymakam Duleymi askerlerin yüzde 70’inin Suriye’ye dönmek istediğini, aralarında üst düzey rütbeli komutanlar ve gümrük memurlarının bazılarının Irak’ta kalmak istediğini ifade etti.